De metamorfose van Nederland

Voorkant
Amsterdam University Press, 2005 - 667 pagina's
Tussen 1750 en 1850 onderging Nederland een grote metamorfose: het Ancien Régime van de Republiek maakte plaats voor een eenheidsstaat, die na de constitutionele revolutie van Thorbecke in 1848 zijn definitieve vorm bereikte. Vanaf het midden van de jaren 1860 nam de modernisering van Nederland op economisch, politiek en cultureel gebied een grote vlucht. Tegelijk begon toen het verzuilingsproces: de opdeling van Nederland in segmenten; een typisch Nederlandse vormgeving van de moderniteit, maar door Abraham Kuyper juist bedoeld om die moderniteit naar de inhoud tegen te werken.
In dit boek wordt dit veranderingsproces diepgaand geanalyseerd en het voorstel gedaan de geschiedenis van Nederland anders te periodiseren dan gebruikelijk door het een eigen, zelfstandige plaats te geven. Het transitietijdvak 1750-1850 begon met de ‘vernederlandsing’ van de Verlichting na 1750. Daarna krijgt de politieke reconstructiefase van patriotten en Bataven (1780-1800) de centrale plaats die haar toekomt, gevolgd door een decennialange speurtocht naar het ‘ware midden’ tussen vernieuwing en behoud.
Steeds wordt ruim aandacht geschonken aan vaderlands gevoel, patriottisme of nationalisme als een cruciale variabele die veranderingen zowel kon stimuleren (zoals in de patriottentijd), politieke tegenstellingen juist toedekte (vanaf 1800) of hervorming tegenhield (zoals in 1830), om aan het eind van de 19de eeuw een opvallend optimistisch fin-de-siècle gevoel te schragen.

Klik op "PDF" en download de inhoudsopgave
 

Overige edities - Alles bekijken

Veelvoorkomende woorden en zinsdelen

Populaire passages

Pagina 156 - Abgesondert von dem politischen hat der Deutsche sich einen eigenen Werth gegründet und wenn auch das Imperium unterginge, so bliebe die deutsche Würde unan gefochten. Sie ist eine sittliche Größe, sie wohnt in der Kultur und im Character der Nation, der von ihren politischen Schicksalen unabhängig ist.
Pagina 535 - Ehrenbreitsteins top ziet elk zijn' slangenloop, En groet hem van die hoogte, als hoofdvloed van Euroop'. — Ach l zoek dien schoonen stroom nu weer bij Katwijks stranden!
Pagina 465 - Eerbiedigen en beminnen wij onzen Vorst, niet alsof zijn macht „van ons, maar omdat zij van den Hemel is! Aan de constitutie, „die hij ons heeft gegeven, zijn wij, als aan een van den Souverein „uitgegaan Reglement van regeering, gehoorzaamheid verschuldigd,. „Doch wachten wij ons haar te beschouwen als een verdrag, dat „beide partijen verbindt en wederzijds aan elkander verantwoordelijk „maakt. Dit ware eene oorlogsverklaring tegen den God, van wien „alléén alle Machten zijn! Ik...
Pagina 146 - The birth of the English nation was not the birth of a nation, it was the birth of the nations, the birth of nationalism.
Pagina 535 - In d' afgrond; schuimt, en bruist, en woelt, en wringt van onder De klippen zich hervoor; getergd door wederstand, Verbreekt, verbrijzelt hij de rotsen aan zijn' kant. Een hel van water stort hij neer met schriklijk klateren, En heel de landstreek dreunt van de afgeschoten wateren. Nu golft hij Duitschland door met trotsche majesteit, Langs rijke dorpen, aan zijn' vruchtbren boord verspreid, Langs bergen, lagchende van Bacchus zegeningen, Langs steden trots gebouwd, die zijnen lof bezingen.
Pagina 318 - They venture no less than the whole of their army and navy. As Hoche expressed it, ' they are like a man stripped to his breeches, who has one shilling left, which he throws in the lottery, in the hope of being enabled to buy a coat.
Pagina 285 - ... allen moet arbeiden. Het is tegenwoordig geene cabaal die zegepraalt, maar het is de Natie zelve, die overwint. Niet het geluk van weinige overheerschers, maar het geluk van het gansche volk moet thans beoogd worden.
Pagina 32 - ... //Onze inlijving in Frankrijk mag geenszins alleen als eene daad van Napoleontische geweldenarij worden beschouwd, noch naar de kortheid van haar duur geschat. Zij is in politische en regtsorganisatie eene vordering geweest, die zonder het decreet van Napoleon zou zijn vertraagd of gemist. Zij deed ons op eenmaal een stelsel van wetgeving deelachtig worden , dat ons , over menig beletsel heen , voor goed op den weg der algemeene , hedeudaagsche ontwikkeling heeft geplaatst en tegen zoo menige...
Pagina 182 - Ibidem, 283-319. het lezen van deze stukken zelfs gezegd hebben 'dat hy niet gedagt hadt dat men het zo redelyk met hem maaken zou!'22 Problemen te over waren er echter bij het regelen van het punt van de volksinvloed. Ook in Holland spitste de tegenstelling tussen aristocraten en democraten zich nu toe. In Amsterdam en Rotterdam kwam het tot een zuivering van de vroedschap. Omdat het op provinciaal niveau vooralsnog moeilijk zakendoen was, ging Haarlem maar tot daden over voor de eigen stad.
Pagina 19 - Onze geschiedenis verdeelt zich in drie perioden , die door diepe kloven van elkander zijn gescheiden, en ieder een geheel op zich zelf vormen. De revolutie van de vorige eeuw heeft niet slechts de republikeinsche instellingen van voorheen vernietigd, maar tevens met de traditie der republiek volkomen gebroken. Voor niet éénen staat misschien is de groote omwenteling zoo radicaal geweest als voor dien der Vereenigde Nederlanden.

Bibliografische gegevens