tur?quot quantáfque virtutes ex diuerfis ætatibus fumptas collegit & mifcuit? Habet quidem Macrinus grande folatium, quòd tantum bonum fruenti tandiu tenuit: fed hoc magis exacerbatur, quòd amifit. Nam fruendis voluptatibus crefcit carendi dolor. Ero ergo fufpenfus pro homine amicifsimo,dum admittere auocamenta, & cicatricem pati poffit: quam nihil æquè ac neceffitas ipfa,& dies longa,& fatietas doloris inducit.

Vale.

ARGVMENTVM.

Pallantem Claudij libertum à fenatu prætoriis ornamentis donatum, libro feptimo Montano fcripferat:nunc perleto de eo fenatufconfulto adeo honorifico vt illud iam pradictum Pallantis epitaphium videretur humile, contra temporum Claudianorum calamitatem multum inuebitur, fenatufconfultum per capita narrans,& reprehendens.

C. PLIN. MONTANO

S VO S.

6

Cognouiffe iam ex epiftola mea debes, annotaffe me nuper monimentum Pallantis fub hac infcriptione, Huic fenatus ob fidem pietatemque erga patronos ornamenta pratoria decreuit, & feftertium centies quinquagies, cuius honore contentus fit. Poftea mihi vifum eft pre tium curæ,ipfum S.C. quærere. Inuenitam coConf.fe mit. piofum & effufum, vt ille fuperbiffimus titulus, ceantque no modicus atque etiam demiffus videretur. *Conda ferant fe, non dico illi veteres, Africani, Achaici, Numantini:fed hi proximi, Marii, Syl

,Pompeii(nolo progredi longius) infra Pallantis laudes iacebunt. Vrbanos qui illa cenfuerunt putem? an miferos? Dicerem vrbanos, fi fenatum deceret vrbanitas. Miferos ergo? fed nemo tam mifer eft vt ad illa cogatur. Ambitio ergo,& procedendi libido? Sed quis adeo demens,vt aut per fuum aut per publicum dedecus' procedere vellet in ea ciuitate, in qua hic effet vfus potentifsimæ dignitatis, vt primus in fe- florentiffim natu laudare Pallatem poffet? Omitto quòd Pallanti feruo prætoria ornamenta offeruntur; quippe offeruntur à feruis: mitto quòd cenfent, non cxorandum exhortandum modò, verumetiam compellendum ad vfum aureorum annulorum. Erat enim contra maieftatem fenatus, fi ferreis prætorius vteretur. Leuia hæc & tranfeunda, illa memorãda,quòd nomine Pallatis fenatus,nec expiata po- ea iniuria ftea curia eft?Pallantis nemine Senatus gratias agit Cafari, quòd & ipfe cum fummo honore mentionem eius profecutus effet, & fenatui facultatem feciffet teftandi erga eum beneuolentiam fuam. Quid enim fenatui pulchrius quàm vt erga Pallantem fatis gratus videretur? Additur Pallas, сиг ui fe omnes pro virili parte obligates fatentur , fingularis fidei, fingularis induftriæ fructum meritisimo ferat:prolatos imperii fines,red ditos exercitus reipub. credas. Aftruitur his, quum fenatui populóque Romano liberalitatis gratior repræfentari nulla materia poffet, quam fi abftinentiffimi fideliffimíque cuftodis principalium opum facultates adiuuare contigiffet. Hoc tunc votum fenatus, hoc præci puum gaudium populi : hæc liberalitatis mate ria gratiffima, "fi Pallantis facultates adiuuare

vt

Cenforem

unus

publicarum opum egeftione contingeret. Iam quæ fequuntur, voluiffe quidem fenatum cenfere dandum ex arario feftertium centies quinquagies, &quanto ab eiufmodi cupiditatibus remotior eius animus effet,tanto impenfius petere à publico paren te vt eum compelleret ad cedendum fenatui. Id verò deerat,vt cum Pallante autoritate publica ageretur:Pallas rogaretur vt fenatu cederet,vt ilfi fuperbifsime abftinentiæ Cæfar ipfe patronus aduocaretur,ne feftertium centies quinquagies fperneret.Spreuit quod folum potuit, tantis opibus publicè oblatis: arrogantius fecit quàm faccepiffet.Senatus tamen id quoq; fimilis querenti, laudibus tulit,his quidem verbis, Sed quum princeps optimus, parenfque publicus, rogatus à Pallante,eam partem fententia quæ pertinebat ad dan dum ei ex ærario centies quinquagies feftertium, remitti voluiffet.teftari fenatum, & fe libenter ac me rito hanc fummam inter reliquos honores ob fidem diligentiamque Pallantis decernere cœpiffe: voluntatitame principis fui,cui in nulla re fas putaret repugnare, in hac quoque re obfequi. Imaginare Pallantem velut intercedentem fenatufconfulto: moderantémque honores fuos, & feftertiûm centies quinquagies, vt nimium,recufantem:cum prætoria ornamenta, tanquam minus recepiffet. Imaginare Cæfarem, liberti preci bus, vel potius imperio , coram fenatu obtemperantem imperat enim libertus patrono, quem in fenatu rogat.Imaginare fenatum, vfquequaque teftantem meritò, libentérque fe hanc fummam inter reliquos honores Pallanti cœpiffe decernere:& perfeueraturum fuiffe fe, nifi ob

*

fequeretur principis voluntati, cui non esset fas in vlla re repugnare. Ita, ne feftertium centies quinquagies Pallas ex ærario referret, verecundia ipfius obfequio fenatus opus fuit: in hoc præcipuè non obfequuturi,fi in* vlla re putaffet fas nulla effe non obfequi. Finem exiftimas? Manedum, & maiora accipe. Vtique cùm fit vtile, principis benignitatem promptißimam ad laudem pramiáque merentium illuftrari vbique, & maximè iis locis quibus incitari ad imitationem præpofiti rerum eius cura poffent, & Pallantis spectatißima fide:,atque innocentia exemplo prouocare ftudium iam honefta amulationis poffet ea qua quarto calend.February, qua proximè fuiffent in amplißi mo ordine,optimus princeps recitaffet, fenatusque confulta de his rebus facta in as inciderentur,idque as figeretur ad ftatuam loricatam diui luly. Parum vifum tantorum dedecorum effe curiam teftem delectus eft celeberrimus locus, in quo legenda præfentibus, legenda futuris proderentur. Placuit ære fignari omnes honores faftidiofifsimi mancipii: quófque repudiaffet, quofque, quantum ad decernentes pertinet gef fiffet.incifa & infculpta funt publicis æternifque monimentis prætoria fic quafi fœdera antiqua, fic quafi facræ leges. Tanta principis, tanta fena- ta Pallátisfic tus,tanta Pallantis ipfius." quid dicam? nefcio, nifi vellet in oculis omnium figi Pallas info- quid dica lentiam fuam, patientiam Cæfar, humilitatem nefcio:ni fenatus. Nec puduit rationem turpitudini obtendere egregiam quidem pulchrámque ra tionem, vt exemplo Pallantis præmiorum ad ftudium æmulationis cæteri prouocarentur. Ea honorum * vilitas erat, illorum etiam quos vtiliona

pr. orname

Pallas non dedignabatur. Inueniebantur tamen honefto loco nati,qui peteret cuperéntque quod dari liberto,promitti feruis videbant. Quàm iuuat quòd in tempora illa non incidi, querum fic me,tanquam illis vixerim, pudet. Non dubito verus. alius fimiliter afficite. Scio quàm fit tibi *viuus & in

Bus

genuus animus:ideóque facilius eft vt me (quã quam indignationem quibufdam in locis fortaffe vltra epiftolæ modum extulerim) parum doluiffe,quàm nimis credas. Vale.

Argumentum.

Miferat Tacitus librü fuü Secundo corrigendum, qui vt probaret ne meritò quidem poffe dici Taciti difcipulus, de induftrta fecit longum hyperbaton, quod fanè vitio datur,qui oratio, vt hic, obfcuratur.nam non cft numerofa oratio, fed abfona, interrupta.permutato enim recto verborum ordine, ad nihilum omnia decidunt. Collocabis igitur vera baut melius intelligantur. Neque misisti librž tuž, vt folet magifter mittere magiftro, id eft,vt eruditus erudito:neque mififti vt folet difcipulus,id eft,literarum candidatus mittere alteri difcipulo fcripta fua emendanda:nam fic feribis: fed mififti vt folet ma gifter, hoc eft maior & doctior, mittere difcipulo fugtu enim magifter es,ego verò contra fum,fcilicet difcipulus tuus. Ideo me literis ablegatú reuocas, tă· quam difcipulum ad ftudia, cùm effem intentus lufibus quibus Saturnalia luxuriant.

C.

PLIN. TA CITO

S VO 5.

7

Neque vt magiftro magifter, neque vt di fcipulo difcipulus (fic enim fcribis) fed vt