Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

* WOUD (HET), boerderij in de Beemster, beslaat, met de daartoe behoorende gronden, eene oppervlakte van 16 bund. 85 v. r. 79 v. ell. WOUD (LAAG-), gem., prov. Gelderland. Zie GROENEVELT. W. * WOUD ('T), geh., gem. Bergen, telt 14 h. en ruim 90 inw. WOUD (T), prov. Noord-Braband, ligt ook onder de gem. den Dungen en Schijndel, en bevat, behalve een aantal bosschen van eiken-, mast- en andere boomen, benevens bakhout, eene groote uitgestrektheid bouw- en weiland en heidevelden, waarop gevonden worden 51 groote en kleine boerderijen, met haar aan- en bijbehooren, alles eene oppervlakte beslaande van 393 bund. 45 v. r. 85 v. ell., als onder Berlicum-en-Middelrode 279 bund. 5 v. r. 59 v. ell.; onder den Dungen 71 bund. 75 v. r. 44 v. ell. en onder Schijndel 42 bund. 64 v. r. 82 v. ell. Men vindt in dit woud veel wild en gevogelte, als ook adders of slangen, doch geene gevaarlijke.

* WOUDBUREN, buurs., prov. Friesland, telt 6 b. en ruim 40 inw. * WOUDEN (HET DEPARTEMENT-DER-). Reg: 3, staat: het dorp lees: het dep.

WOUDRICHEM. Van oudsher heeft deze stad het regt der visscherij op de Merwede, als: 1o van de Maas tot aan de raailijn tusschen de torens van Arkel en Almkerk en 2o de zuidelijke helft van het gedeelte dier rivier, begrepen tusschen de raailijn der scheiding van het land van Arkel en den Alblasserwaard en den Langendam boven Steenen hoek · De inundatiesluis in den Maasdijk buiten Woudrichem, is wijd in den dag 8 ell. over de frontmuren gemeten, diep op den slagbalk 1.245 ell. onder A. P. Het dijks noodpeil is aldaar 5.82 el boven A. P. Zij heeft een paar waaijerdeuren en twee rijen schotbalken en daarover ligt eene vaste houten brug, lang 9.45 en breed 3.76 el. WOUDSEND, kadast. gem., prov. Friesland, kw. Westergoo, griet. Wymbritseradeel, arr. en kant. Sneek, bevattende de d. Woudsend, Smallebrugge, Indijk en Ypek olsga, en, volgens het kadaster, eene oppervlakte beslaande van 1586 bund. 37 v. r. 30 v. ell., waaronder 1083 bund. 70 v. r. 24 v. ell. belastbaar land.

* WOUDSEND-YPEKOLSGA-SMALLEBRUGGE-EN-INDIJK. De eerste, die in deze gem. het leeraarambt heeft waargenomen, is geweest MELCHIOR CLANT, die hier waarschijnlijk reeds in 1596, doch zeker in 1599 in dienst was en in het jaar 1603 naar Goingaryp vertrok.

WOUTHUIS, buurs., prov. Gelderland. Zie WOODHUIS. W.

:

* WOUWSCHE-PLANTA ADJE beslaat eene oppervlakte van 831 bund. 32 v. r. als onder Wouw 511 bund. 13 v. r.; onder Bergen-op-Zoom 156 bund, 5 v. r. 60 v. ell. en onder Huibergen 164 bund. 13 v. r. 40 v. ell. Het daarin staande heerenhuis is reeds in 1845 gebouwd. De Heer DE CATERS te Antwerpen heeft het voor 120,100 guld, gekocht. * WRINS is thans niet meer bekend.

WULFTSHUIS, Voorm. kloost. te Zutphen. Men noemde het aldus naar de stichteres, zekere weduwe DE WULVEN, ofschoon het meest bekend was onder den naam van HEER-HENDRIKSHUIS, naar den eersten bestuurder HENDRIK VAN HEUSDEN. Dit gebouw werd bewoond door Franciskaner-Nonnen en is nog gedeeltelijk in wezen, als hebbende het Oude-Gasthuis en het Pesthuis, nu met het NieuweGasthuis in eenen ringmuur besloten, gedeelten daarvan uitgemaakt. *WULPEN, in het Vrije-ván-Sluis, staat: Zie WULPEN. lees: Zie WULPEN-POLDER.

WULVEN (OUD-), voorm. afzonderlijke heerl. is groot 131 bund. 20 v. r. 5 v. ell., belastbaar land; telt 5 h. en 40 inw.

XIII. DEEL.

79

* WULVERHORST, heerl., bevat alleen het adell. h. Walver-
horst, met de daartoe behoorende gronden, cene oppervlakte he-
slaande van 74 bund. 16 v. r. 32 v. ell.

* WULVERHORST, meest bekend onder den naam van VLOOSWIJK-
EN-DE-HAAR, pold., paalt N. aan de gem. Woerden en Linschoten,
Z. O. aan Linschoten en Snelrewaard, Z. aan de gem. Papekop, W.
aan de gem. Woerden. Deze pold. is groot 554 bund. 50 v. r. 69
v. ell.; telt 14 h., waaronder 10 boerderijen, en watert uit door eene
sluis op de Vaart-van-Linschoten. Het land ligt 1,40 ell. onder A. P.
WUURDEN (DE), bouwhoeve, prov. Gelderland, gem. Elst, be-
slaande, met bouwmanswoning, met daaraan verbonden heerenhuis en
daarbij gelegen bouw- en weilanden, eene oppervlakte van 55 bund.
* WYGEEST telt 70 h. en 540 inw.

* WYKEL. Bl. 658, reg. 19 van onderen, staat: I Kon. X,
vers 16. lees: I Cor. X, vers 16.

* WYKELER-YBERT lees: WYKELER-IJBERT. Het ligt 3 u.
Z. Z. W. van Sneek.

WYLREHOF, boerderij, prov. Limburg. Zic WIELDERHOF. W.
*WYMBRITSERADEEL telt 12 (niet 11) Herv. gem.

-

Het is

* WYN-HORNSTERA-ZIJL, lees: WYNHORNSTER-ZIJL,
thans eene sloot of waterlossing, met steenen brug in den Zuider-
straatweg, scheidende de st. Leeuwarden van het d. Huizum.
* WYNJETERP of WIJNJETERP ligt N. O. van Heerenveen.
Leidijk bestaat niet meer.

De

WYNS komt bij Latijnsche schrijvers onder den naam van Wine-
NIA voor. De Doopsgez、 aldaar behooren tot de gem. van Leeuwarden.
WYSTERLAND, naam, onder welken het d. WESTERLAND, op het
eil. Wieringen, in een handschrift van de Utrechtsche kerk voorkomt.
Zie WESTERLAND. W.

* WYTEL (HET) staat: Zie TWYTEL. lees: Zie Twistel.
WYTENDENGHERADEEL, lees: WYTENGHERADEELE,

Y.

YAHUDI of DAGWUMBA, st. in Afrika, in Opper-Guinea, aan de
Goudkust, rijk Dagoumba.

* YANEN, HJANG of DJANENG is ruim 1885 ell. hoog.

*YBERT (SONDELER en WYKELER). Staat: twee b. lees: geh. en b.
*YDARDELRA DELLE lees: YDARDERA DELLE.

*YECKSCOT. Staat: Zie JEKSCHOT. lees: Zie JECKSCHOT.

[ocr errors]

Bl. 669,

YEMSWOLDE of YEMSWOUDE, b., prov. Friesland. Zie EEaswoude. W.
YERSEKE, gem. Reg. 26, staat: 104 lees: 1040
reg. 5, staat: 1523 lees: 1524

[ocr errors]

*YERSEKE (BREEDE-WATERING-BEWESTEN-) paalt N. aan den
Goessche-polder en den Wilhelmina-polder, N. O. aan de Ooster-Schelde,
O. aan het Verdronken Zuid-Beveland, Z. O. aan den Molen-polder,
den Tolsende-polder en de Watering van Kruiningen, Z. aan de Wes-
ter-Schelde, de Watering van den Willem-Annapolder en 's Graven-
polder, Z. W. aan den Buiten-polder-van-Nisse, de Watering van
Heinkenszand c. a. en N. W. aan den Perponcher-polder. Deze wa-
tering is groot, volgens het kadaster, 9445 bund. 97 v. r. 47 v. cll.,
waaronder 8904 bund. 47 v. r. 79 v. ell. schotbaar land. Men telt

daarin ruim 200 boerderijen en hij watert uit door cene houten en
twee steenen sluizen, op de Ooster-Schelde. Het bestuur bestaat uit
eenen Dijkgraaf, tien Gezworenen en cenen Penningmeester tevens Griffier.
YESSE, voorm. kloost. in het Westerkwartier, prov. Groningen.
Zie MARIA'S KAMP. W.

*YLEKEN, lees: YLEKE,

YLST, kadast. gem., prov. Friesland, kw. Westergoo, arr. en
kant. Sneek, bevattende niets dan de gem. Y1st en alzoo cene opper-
vlakte beslaande van 715 bund. 10 v. r. 77 v. ell., waaronder 671 bund.
25 v. r. 58 v. ell. belastbaar land.

--

*YLST, kerk. ring, reg. 4, staat: Follega, lees: Folsgara,
* YLST, , gem. heeft ook eene teer- en pikkookerij. Er ligt al-
daar eene honten brug, met steenen landhoofden over de Kerksloot,
in den grooten weg van Leeuwarden naar de Lemmer.
Bl. 672, reg.
17 van onderen, staat: ScHELTE VAN LIAUKEMA lees: SCHELTE VAN LIAUG-
KEMA Reg. 11 en 10 van onderen, staat: SCHENK, lees: SCHENCK,
Bl. 674, reg. 11 van onderen, staat: ABRAHAMUS FREDERICUS SCHUERMAN,
lees: ABRAHAM FREDERIK VAN SCHURMAN, Bl. 675, reg. 15, staat:
RICHT HYNES, lees: RICHT HEYNES,

* YMSWALDA. Staat: Zie EEMSWOUD. lees: Zie EEMSWOUDE.
*YPEKOLDEGE, lees: YPEKOLDESGE,

*YPENBUURSTER-MEER (HET), ligt 10 min. van Parrega.
YSLUMBUREN, geb., prov. Friesland. Zie ESELEMAEuren. W.
YTENS, d., prov. Friesland. Zie ITENS. W.

*YTSUM ligt 10 min. N. W. van Wolsum en telt 2 b. en 20 inw.

Z.

ZAAG (DE GROOTE-), plaat in de Nieuwe-Maas, prov. Zuid-Hol-
land, deelende dit water in twee vaarwaters, het noordelijke genaamd
de Bakkerskil of Noord-van-Crimpen en het zuidelijke de Vuilpook.
Zie dat woord.

*ZAAN (OOST-). Staat: Zie Oostzaan. lees: Zie OOSTZAAN.

[ocr errors]

*ZAANDAM. Bl. 13. De R. K. stat. telt 1100 zielen, onder welke
ongeveer 780 Communikanten. Men telt er 60 R. K. van de Oude-
Clerezij, onder welke ruim 30 Communikanten. Bl. 22. De kerk
der R. K. van de Oude-Clerezij is aan de H. MARIA MAGDALENA tocge-
wijd. Na de scheuring tusschen de Katholijken in 1724 ontstaan,
verbleef die kerk aan de R. K. der Onde-Clerezij, terwijl de anderen
zich van toen af van de kerk aan het Kalf bedienden en eerst in 1784
de in het Wbk. vermelde kerk bekwamen.

* ZAANDIJK. De Predikant JOHANNES COOPS werd in 1692 Emeritus.
ZAANEN, heerl., prov. Noord-Holland. Zie ZANEN. W.

ZAANSCHE-POLDER, pold., prov. Zuid-Holland. Zie GROOTE-
POLDER (DE). W.

ZAATEN (DE), bij het kadaster DE ZATEN, gronden, prov: Zuid-
Holland, arr. en kant. Gouda, gem. Reeuwijk; palende N. aan de
Broekvelden -van-Zwammerdam, O. aan Alijs-ambacht, Z. aan 'sGra-
venbroek, W. aan Groot-Oud-Reeuwijk, in den Polder-van-Reeuwijk,
van welke laatste het een gedeelte uitmaakt. Het beslaat eene opper-

vlakte van 53 band.

* ZACHARIAS-POLDER EERSTE GEDEELTE, ZACHARIAS-POL-
DER TWEEDE GEDEELTE en ZACHARIAS-POLDER DERDE

GEDEELTE. Deze polders zijn aldus genoemd naar den Heer ZACHA-
RIAS PASPOORT, tijdens de bedijking te Middelburg wonende.

ZAKSCHE-GAT (HET), water in het eil. Zuid-Beveland, prov.
Zeeland, gem. Driewegen-en-Coudorpe, in eene zuidwestelijke rigting
de polders Noord-Blazekop en West-Blazekop doorloopende. Het is
vermoedelijk een overblijfsel van het voorin. vaarwater de Zwake.

ZALKSCHE-SLUIS (DE), sluis, prov. Overijssel, gein. Zalk-en-
Veecaten, in den linker IJsseldijk, nabij Zalk, is wijd 1,02 ell.
met twee drijfdeuren.

ZALLAND-DRENTHE-EN-GRONINGEN. Men heeft in dit aartspr.
43 kerken, 6 bijkerken en 1 kapel, welke door 43 Pastoors en 15 Ka-
pellaans bediend worden.

ZALLANDSCHE-WETERINGEN (DE), onderscheidene waters, prov.
Overijssel, als de Nieuwe-wetering, de Oude-wetering, de
Zand-wetering, de Kolk-wetering, de Steen-wetering
en de Honde mots-wetering of Raalter-wetering, dic
zich onderling vereenigen en van de Geeren af, onder den naam van
NIEUWE-WETERING naar Zwolle loopen, om verder het Zwartewater te
Zij zijn bevaarbaar door schuitjes van 3-4 last. — Zie

vormen.

verder deze woorden.

-

*ZALT-BOMMEL beter ZALT-BOEMEL, gem., heeft 1135 bund. 57
v. r. 3 v. ell. belastbaar land. Men heeft er eene boek (geen plaat-
en steen-) drukkerij en er is nog slechts ééne looijerij. Bl. 50. De
R. K. kerk is, even als de pastorij, in 1858 aanmerkelijk verbeterd.
De afdeeling van het Nederlandsch-Bijbelgenootschap telt 10, die van
het Nederlandsch-Tractaatgenootschap 6 en van het Nederlandsche-
Zendelings-genootschap 8 leden. Bl. 51. NICOLAAS VAN RAVESTEIN is in
1661 (niet in 1601) geboren.

ZAND, geh., prov. Noord-Braband, gem. Son-en-Breugel, 12 min.
W. van Son.
* ZAND (HET), gem.
Bakel-en-Milheze; telt 4 h. en ongeveer 40 inw.
*ZAND (HET), pold., gem. Ridderkerk, is groot, volgens het ka-
daster, 74 bund. 28 v. r. 65 v. ell., waaronder 67 bund. 40 v. r.
83 v. ell. schotbaar land en watert uit door twee steenen sluizen, wijd
1,26 à 1,28 ell., op de Noord.

[ocr errors]

ZAND (HET), buit., prov. Limburg, gem. en 20 min. Z. W. van
Herten; eene oppervlakte beslaande van 7 bund. 1 v. r. 25 v. ell.
ZAND (HET) of HET ZANDT, Voorm. heerl., beslaat, volgens het
kadaster, eene oppervlakte van 18 bund. 78 v. r. 87 v. ell. belast-
baar land. — In deze heerl. staat het zoo gunstig bekende Instituat
voor R. K. jongeheeren, hetwelk thans 100 leerlingen telt. Zie KAT-
WIJKEN-EN-HET-Zand (de Beide). W.

ZANDBERG, b., prov. Overijssel, gem. en u. O. van IJsselmui-
den; met 44 h. en ruim 260 inw. Deze b. maakt een gedeelte van
het geh. de Plas-en-Zandberg uit.

ZANDBERG, geb., prov. Limburg, gem. en 10 min. Z. van Maas-
bree; met 10 h. en ongeveer 80 inw.

ZANDBERGEN, buit., gem. Rosmalen, beslaat, met de daartoe
behoorende gronden, eene oppervlakte van 12 bund. 19 v. r. 18 v. ell.
ZANDBERGEN, buit., prov. Gelderland, gem. en 1 u. N. van Bar-
neveld, u. van Voorthuizen, eene oppervlakte beslaande van 48 bund.
ZANDBULTEN, geh., prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet. Kol-
lumerland-en-Nieuw-Kruisland, u. Z. van Westergeest, waartoe
het kerkelijk behoort; met 25 h. en ruim 220 inw.

ZANDBUREN, geb. op het eil. Wieringen, prov. Noord-Holland, gem. Wieringen, ‡ u. Z. van Westerland; met 10 h. en 50 inw. ZANDE (GROOT-), buit., prov. Gelderland, gem. enu. O van Hummelo, u. Z. van Keppel, waartoe het kerkelijk behoort; eene oppervlakte beslaande van 8 bund. 51 v. r.

* ZANDKANT, b., gem. Helvoirt; bestaat uit 2 ZANDPAD, b., prov. Noord-Holland, gem. en met 8 h. en 60 inw.

h., met 13 inw.

u. van Naarden;

De Herv. kerk

*ZAND-POLDER. Reg. 4 slaat: 1582 lecs: 1682 ZANDPOORT ligt niet Z. maar N. van Haarlem. staat op een hoekje grond, door den Heer Mr. JAN BONDT ten geschenke gegeven. In Mei 1846 is aan deze kerk eene consistorie gebouwd. De pastorie zou, naar men wil, vroeger eene consistorie geweest zijn.

* ZANDT (T). Bl. 81, reg. 7 en 8, staat: Uithuizen-en-Appingedam. lees: Uithuizen en Appingedam.

ZANDT (HET), geh., prov. Zuid-Holland. Zie ZAND (HET). W. en A. *ZANDVOORT. Bl. 84. Het orgel in de Herv. kerk is den 16 December 1849 ingewijd. Het is door den Heer A. KNIPSCHEER te Amsterdam vervaardigd en munt uit door sierlijke eenvoudigheid en welluidenden toon.

ZANDVOORT, geb., prov. Drenthe, gem. en 1 u. 2. O. van Anloo; met 15 h. en ruim 70 inw.

ZANDWEER, d., prov. Groningen. Zie ZANDEWEER. W.

SZANEWEER, verkeerde spelling van ZANDWERVEN, geh., prov.

Noord-Holland. Zie ZANDWERVEN. W.

ZATEN (DE), gronden, prov. Zuid-Holland. Zie Zaaten (DE).

ZEDERIK-KANAAL. De gewone zomerstand is 0,80 ell., boven A.P. en 0.60 ell. onder Zederikpeil. De stoommachine aan den Arkelsche-dam dient om den Zederikboezem uit te malen, indien de stand van de Linge te hoog is, om het water door de schutsluis daarop af te laten.

ZEEDIJK (DE) of DE WINTERDIJK, dijk in de Langestraat, prov. Noord-Braband, gem. Raamsdonk, Waspik, Capelle, Vrijhoeve-Capelle, Sprang, Besoijen, Waalwijk, Baardwijk, Nieuwkuik-en-Onsenoort en Vlijmen, in eene oostelijke rigting loopende van Raamsdonk naar Vlijmen. Daarover loopt de klinkerstraatweg van Geertruidenberg naar 's Hertogenbosch.

* ZEEDIJK (AAN-DE-) is cene buurs. geen geh.

* ZEEDIJK (DERDE-. Staat: Zie BILDTDIJK (TWEEDE). lees: BILDTDIJK (EERSTE-).

* ZEEDIJK (TWEEDE-). Staat: Zie BILDTDIJK (OUDE-). lees: Zie BILDTDIJK (NIEOWE-).

ZEEDIJK-EN-DE-HULK, b., prov. Noord-Holland, gem. Berkhouten-Baarsdorp, 1 u. Z. van Berkhout; met 5 h., 3 bewoonde watermolens, en ongeveer 60 inw.

ZÉEDUIN, buit. op het eil. Walcheren, prov. Zeeland, gem. en 20 min. N. O. van Oostkapelle groot 70 bund. 98 v. r.

ZEEDUINEN, geh., prov. Zuid-Holland, gem. Wassenaar-en-Zuidwijk, 1 van Wassenaar; met 13 in de duinen verspreid liggende h. en 90 inw.

ZEEHONDEN-GAT (HET), kil in den Biesbosch, prov. Zuid-Hol land, gem. Wieldrecht, uit het Zuid-Maartensgat voortkomende en in cene zuidzuidwestelijke rigting tusschen de Zeehondenplaat en den Beneden-Noorden-Eisplaat doorloopende, om zich in het Voordiep

te ontlasten.

« VorigeDoorgaan »