ZEEHONDEN-PLAAT (DE), plaat in den Biesbosch, prov. ZuidHolland, gem. Wieldrecht, zich tusschen den polder de Oude-dijk en het Zeehondendiep en Voordiep uitstrekkende.

* ZEELAND, voorm. graafs. Reg. 2 en 3 staat: Wolfaarsdijk, lees: Wolphaarsdijk, Bl. 105, reg. 11 en 10, staat: Zeeland-Bewester-Schelde en Zeeland-Beooster-Schelde, lees: Zeeland-Bewesten-Schelde en Zeeland-Beoosten-Schelde,

*ZEELAND, prov. Bl. 107. De R. K. hebben er 9 stat. en 23 parochiën; onder het apost. vic. van Breda behooren 23 kerken, welke door 6 Pastoors, 17 Desservanten en 7 Vicarissen bediend worden. ZEELAND, gem., bevat, behalve de in het Wbk. vermelde, ook nog de b. Pruttelaar.

*

ZEELST, gem., bevat ook de b. Akkereind, Diep, Biezenkuilen, Heistraat, Muggenhool en Kopbeek.

* ZEELST (HET HUIS-TE-) beslaat, met de daartoe behoorende gronden, eene oppervlakte van 14 bund. 76 v. r. 2 v. ell.

ZEEWIJK, hofst., op het eil. Walcheren, prov. Zeeland, gem. Oost-en-West-Souburg, 8 min. Z. W. van Oost-Souburg, eene oppervlakte beslaande van 10 bund. 67 v. r.

* ZEGBROEK behoort tot Delfland, en strekt zich van het landg. Zorgvliet in eene zuidwestelijke rigting tot op de hoogte van het landgoed Ockenburg uit. Daarin liggen de h. Vinkenstein, Hanenburg, Daal-en-Berg, Berg-en-Daal, Groenendaal, Meerbosch enz. De landen ontlasten zich door de Beek op de grachten der stad 's Gravenhage.

SZEGGERSBEEK (DE), riviertje in Twenthe, prov. Overijssel, dat uit Egberinkveen, gem. Lonneker, voortkomt, door een gedeelte van de buurs. Oele loopt en zich in Woolde, bij de Horst, in eene tak van de Woolderbeek ontlast.

*ZEGVELD, gem., bevat mede de geh. Zegvelderbroek en en Zegveldermeije.

ZEGVELDERBROEK, geh., prov. Utrecht, gem. en 27 min. N. O. van Zegveld; met 32 h. en ruim 200 inw.

ZEGVELDERMEIJE, geh., prov. Utrecht, gem. en 40 min. N. van Zegveld; met 17 h. en ongeveer 110 inw.

ZELDEN-ZAT, lees: ZELDENZATE, Het beslaat, met de daartoe behoorende gronden, eene oppervlakte van 17 bund. 48 v. r. 66 v. ell. *ZELDERT, geh., telt 30.h. en 180 inw.

ZENNENBOOM, bosch, prov. Gelderland, gem. en 20 min. N. van Groesbeek. Dit bosch, hetwelk meest beplant is met dennenen akkermaalshout, 75 bund. 1 v. r. 10 v. ell.

*ZESBOERSTER-POLDER. Staat: Zie HORRNHUISTERS-POLDER (WESTER-). lees: Zie HOORNHUISTER-POLDER (WESTER-).

4

Staat:

ZES-VEREENIGDE-POLDERS (WATERING-VAN-DE-).
(Watering-der-). lees: ZEVEN-Vereenigde-

ZEVEN-VEREENIGDE-POLDERS

POLDERS.

ZEUMEREN, b., prov. Gelderland. Zie SoMEREN. W. ZEVELEN of ZEVELINGEN, gem. weide, prov. Overijssel, gem. en 10 min. N. O. buiten de Hogenpoort der st. Kampen, eene oppervlakte beslaande van 170 bund. 9 v. r. 70 v. ell. Hij die het groot burgerregt bezit kan daarop, tegen betaling, 2 beesten laten weiden *ZEVENBERGEN (HET SLOT-TE-). Staat: Zie ZEVENBERGEN (HET HUIS-TE-). lees: ZEVENBERGEN (HET KASTEEL-TE-).

* ZEVENBERGSCHB-KANAAL (HET). De schutsluis aan de Mark, in 1754 gebouwd en 1850 verbeterd, is wijd 6,58 ell., liggende de benedenste slagbalk der hooge deuren 2,413 ell. onder A. P.

ZEVENBOERSTER-POLDER (DE). Staat: Zie HORNUUISTER-POLDER (OOSTER-). lees: ПORNHUISTER-POLDER (NOORDER-),

ZEVENDAAL, geb., prov. Limburg, gem. Mook-en-Middelaar 23 min. O. Z. O. van Mook, bij Middelaar, waartoe het kerkelijk behoort; met 2 h. en 12 inw.

ZEVEN-EILANDEN, eil. in Oost-Indië, in de Zee-van-Java. Zie NOORDWACHTER (DE). W. en A.

SZEVEN-EILANDEN, eil. in Oost-Indië, in de Zee-van-Karimata. Zie TOEJOE. W. (1).

* ZEVEN - GRIETENIJEN - EN - STAD-SLOOTEN (HET DIJKSBESTUUR-VAN-DE-), Reg. 5, staat: Heeger-en-Flussinger-meren, lees: Heeger-en-Fluesser-meren,

ZËVENHOEVEN, kleine oude pold., prov. Utrecht, arr. Utrecht, kant. Maarssen, gem. Maartensdijk, welke sedert lang in den Poldervan-Maartensdijk versmolten is.

* ZEVENHOVEN, gem. in Rijnland. De eerste, die in de Herv. gem. aldaar het leeraarambt heeft waargenomen, is geweest SIMON JANS STOUTHANDEL, die in het jaar 1580 herwaarts kwam en in het jaar 1588 overleed. Bl. 159. Men telt er in de kom van het d. 53 h. en 280 inw. De Herv. kerk is in 1840 en 1849 inwendig vergroot. Bl. 160. De voorm. Remonstrantsche kerk, welke midden in het d. stond, is afgebroken. De arend in het wapen is van keel (niet van sabel).

ZEVENHUIZEN, bij het kadaster ZEVENHUIS, geh., prov. NoordBraband, gem. en 11 min. Z. O. van Leende; met 5 h. en 30 inw. ZEVENHUIZEN, geh., prov. Noord-Holland, gem. Heilo-en-Oesdom, 14 min. Z. W. van Heilo; met 8 h. en ongeveer 70 inw. * ZEVENHUIZEN of NEDER-DUITS is geen pold. maar een geb., niet 4 h. en ruim 50 inw.

* ZEVENMANS-POLDER (DE) is onbehuisd, en 16 bund. 17 v. r. 93 v. ell. groot. Hij watert uit door eenen bouten duiker, op de Maas. * ZEVEN-SPRONGEN ligt gem. en 20 min. Z. W. van Voerendaal, aan den Sprongberg.

*ZEVEREYND. Staat: Zie SEVERIJN (ST.). lees: Zie SEVERYN (St.). *ZEYST, gem., heeft een Postkantoor.

ZIEK, buurs., telt 13 h. en ongeveer 90 inw.

*ZIERIKZEE. Bl. 182. In 1850 zijn te ZIERIKZEE binnengekomen 25 en uitgezeild 28 zeeschepen.

*ZIJBECARSPEL-EN-BENNINGBROEK, gem., bevat mede een gedeelte van het geh. de Wijzend.

*ZIJDERVELD. De kerk is een langwerpig vierkant gebouw, met eenen daaraan vaststaanden toren, doch zonder orgel.

*ZIJDEWIND. De Herv. kerk, diep in verval zijnde, is in 1850 uit milde bijdragen, vooral uit Amsterdam, hersteld en den 4 Augustus van dat jaar weder ingewijd.

* ZIJD WENDING (DE). Staat: Zie ZUIDWENNING. lees: Zie ZUID

WENDING.

ZIJL (HET), watergang in de Langestraat, prov. Noord-Braband, loopende door den Gecombineerde-Buitendijksche-Hooipolder, gem.

(1) Hierdoor vervallen de beide art. ZEVEN-EILANDEN in het Wbk.

Waspik en Raamsdonk, in eene noordelijke rigting, van den Zeedijk naar het Oude-Maasje.

ZIJLBRUGGE, voorm. heerenhuis, thans eene boerenhofstede, prov. Groningen, gem. en u. N. van Eenrum, u. Z. W. van het Wester-Nieland en onmiddellijk ten N. aan het Nielandster-Maar; met de daartoe behoorende gronden, groot 56 bund. 25 v. r. 20 y. ell.

*ZIJPE (HET), h. op het eil. Duiveland. Het verschil tusschen eb en vloed is aldaar 3,55 ell. Met nieuwe of volle maan is het aldaar te 2 u. hoog water.

ZINKWEG, geh., prov. Zuid-Holland, gem. en u. Z. Z. W. van Oud-Beijerland, aan den dijk van dien naam; met 33 h. en 330 inw. *ZION. Bl. 245, in de noot, staat: MOENS VAN BLOAS lees: MOENS VAN BLOIS

* ZIONSBURG. In de poot staat: uitvoerige dagen, lees: uit vorige dagen,

ZODDEBEEK (DE), beek, prov. Overijssel. Zie Roddbbeek (De). W. ZOETENSTEGE, geh., prov. Overijssel, gem. Ambt-Almelo, 12 min. Z. van Almelo; met 36 h. en 190 inw.

་

ZOMER (DE), hofstede, prov. Zuid-Holland, gem. en 3 u. 0. van Zevenhoven, in den Zevenhovensche-polder, groot 77 bund. 22 v. ell. ZOMERDIJK ligt gedeeltelijk ook gem. en 2 u. Z. O. van Delfzijl, u. Z. van Heveskes, waartoe dat gedeelte kerkelijk behoort. Men telt er 14 h. en omtrent 100 inw., als: 7 h. en ongeveer 60 inw. onder Delfzijl en 7 h. en 40 inw. onder Ter-Munten.

ZOMERDIJK of LEEGTE, b., prov. Groningen, gem. en 40 min. van Nieuwolde; met 3 h. en 15 inw.

ZOMERDIJK (DE), geh., prov. Noord-Holland, gem. en grenzende aan Oudendijk, doch zich van daar 10 min. in de lengte uitstrekkende ; met 6 h. en ongeveer 40 inw.

ZOMERDIJK (DE), dijk, prov. Noord-Braband, in eene oostelijke rigting door de kom der gem. Geffen, zich uitstrekkende van de gem. Nuland naar de gem. Oss.

ZOMERLAND, geb., prov. Zuid-Holland, gem. en 5 min. van Heinenoord; met 3 h. en ruim 20 inw.

ZOMERLAND is, volgens het kadaster, groot 24 bund. 11 v. r. 96 v. ell., en watert uit door eene sluis op de Maas.

Daarin staat slechts één h. Het bestuur bestaat bij de eigenares zijnde de Ambachtsvrouw van IJsselmonde.

* ZOMERLANDSCHE-POLDER (WEST-) beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakte van 219 bund. 93 v. r. 46 v. ell,

* ZONDER WIJK, b., prov. N.-Braband; telt 35 h. en ruim 250 inw. ZONNEVECHT, boerenhofstede, prov. Noord-Holland, gem. Weespercarspel, 20 min. Z. O. van Weesp, aan den 's Gravelandsche-weg, in den Keverdijksche-polder, groot 20 bund. 33 v. r.

*ZONNEVELDS-POLDER (DE), bij het kadaster OOST-POLDER genoemd, is, volgens het kadaster, groot 57 bund. 9 v. r. 73 v. ell., en watert uit door twee sluizen, op den boezem van Rijnland. ZONNEZAAD, hofstede, prov. Utrecht. Zie MIDDENHOER (Klein-). ZORENBOOM (DE), boerenerve, prov. Gelderland, gem. en 14 u. 2. 0. van Gorssel, tot het landgoed het Huis-te-Voorst behoorende. ZORGVLIET, buit., prov. Friesland, gem. en 8 min. O. Z. 0. van Leeuwarden, in de b. Achter-de-Hoven. In de vorige eeuw was het KATERSHOVEN geheeten en werd vermoedelijk vroeger JELGERHUISSTATE genoemd.

ZORGVLIET (KLEIN-), buit. in Delfland, prov. Zuid-Holland. Zie BUITENLUST. W.

ZOTERBEEK, geh., prov. Limburg, gem. en u. van Maasbree ; met 31 b. en 220 inw.

*ZOUTELANDE, heerl., prov. Zeeland. Het d. ligt slechts 2 u. van Vlissingen, en is met keijen bestraat. De kerk is een klein, oud gebouw, met vierkanten toren en lage spits.

*ZOUTENHAARD. Staat: Zie HAARD (ZOUTEN-). lees : Zie Haard(Zoute-). ZOUTEN-POLDER (DE) of ZOUTE-POLDER, ook HEER-HUGEN-POLDER genoemd, pold. in het eil. Tholen, prov. Zeeland, arr. Zierikzee, kant. Tholen, gem. Scherpenisse; palende O. aan den Polder-vanOud-Poortvliet, Z. aan de heerl. Scherpenisse, W. aan de Pluimpot. *ZOUTE-POLDER (DE), in Staats-Vlaanderen. Staat: Zie HENGSTDIJK. lees: Zie HENGSTDIJK (KLEIN-).

* ZOUTE-POLDER (DE), in het eil. Tholen. Staat: Zie ZOUTENPOLDER (DE). Zoek dat woord hierboven.

*ZOUTEVEEN, gem., bevat mede de b. Vlaarding sche-weg, ZOUWENDIJK (DE). Langs dezen dijk staan 14 h., bewoond

door ruim 100 zielen.

ZUID (HET) of ZUIDERBUREN, geh., prov. Friesland, kw. Westergoo, griet. Hemelumer-Oldephaert-en-Noordwolde, u. N. van Warns, waartoe het behoort; met 12 h. en ruim 80 inw.

ZUID-BENEDEN-GAT (HET-), kil in den Biesbosch, prov. ZuidHolland, gem. Wieldrecht, uit het Zuidgat-voor-het-Noordplaatje voortkomende en tusschen het Noordplaatje en de Beneden-NoorderElsplaat door naar het Voordiep loopende.

*ZUIDBROEK, , gem., prov. Groningen, bevat de geh. Tusschenloegen, Zuidbroeksterveen, Oosteinde, Uiterburen en

Uiterbuursterveen.

ZUIDBROEKSTER-VEEN, geh., prov. Groningen, gem. en W. Zuidbroek met 5 h. en 22 inw.

van

ZUIDBUURT, op het eil. Schokland. Staat: geh. lees: b. ZUID-CAROLINA, geh., prov. Noord-Braband, gem. Mill-en-St.Hubert, u. N. W. van Mill; met 18 h. en ongeveer 120 inw. ZUIDDIEP (HET), vaarwater in den Biesbosch, van het Gat-vanKielen naar den Amer loopende en op dat punt de grensscheiding tusschen de prov. Noord-Braband en Zuid-Holland uitmakende. ZUIDEND, geh., prov. Friesland. Zie SUUREND.

ZUIDEND-ONDER-PANCRAS, geh, prov. Noord-Holland. Zie PANCRAS (ZUIDEINDE-VAN-).

* ZUIDERBRAAK is groot 24 bund. 58 v. r. 48 v. ell. ZUIDERBROEK, poldertje, prov. Noord-Braband, arr. 's Hertogenbosch, kant. Heusden, gedeeltelijk gem. Meeuwen-Hill-en-Babylonienbroek, gedeeltelijk gem. Dussen-Munster-en- Muilkerk.

ZUIDERBUREN, geb., prov. Friesland. Zie ZUID (BET). ZUIDERBUURT, b., prov. Noord-Holland, gem. Oterleek. ZUIDER-END, geh. in de Friesche griet. Idaarderadeel. Zic ZUUR-END. ZUIDER-END, geh. in de Friesche griet. Wonseradeel. Zie SUR-END. ZUIDER-ENK, geh., prov. Overijssel, gem. Haaksbergen, dat reeds als erve bekend was in het jaar 1188, onder den naam van SUEDERING. ZUIDERGORS, bekade onbehuisde uiterwaard, prov. Zuid-Holland, arr. Rotterdam, kant. en gem. Schiedam; palende N. aan Oud- en Nieuw-West-Frankenland, O. en Z. aan de buitengorzen der Maas, W. aan wei- en boschland. Hij beslaat cene oppervlakte van 25 bund.

29 v.r. 60 v. ell., en watert uit op de Maas, door twee sluizen of zijlen, de eene wijd 0,80 ell., de andere 0.60 ell.

*ZUIDERGRACHT (DE). Staat: Zie JAN-HOSENGRACHT. lees: Zie JAN-HOZENGRACHT.

ZUIDERK WARTIER, cen der vier kwartieren, waarin de resid. Batavia, in Oost-Indië, verdeeld is. Zic MEESTER-CORNelis.

* ZUIDERLAND (HET), pold. in het voorm. eil. Wolphaarsdijk, beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakte van 156 bund. 41 v. r. 37 v. ell. schotbaar land; telt 2 boerderijen en wordt door den Oosterlandsche-polder, op de Zandkreek, van het overtollige water ontlast. Hij behoort onder het polderbestuur van Oud-Wolphaarsdijk. ZUIDERLANDSCHE-GORZEN (DE) beslaan eene oppervlakte van 25 bund. 66 v. r.

* ZUIDERMEER telt 15 h. en ongeveer 100 inw. als: 10 h. en 70 inw. onder Berkhout-en-Baarsdorp en 5 h. en 30 inw. onder Spanbroek. Onder de inw. telt men 5 Herv., zijnde de overige alle R. K. ZUIDERMIEDEN, geh., prov. Friesland, kw. Westergoo, griet. Ferwerderadeel, 10 min. Z. O. van Hallum; met 11 h. en 90 inw. ZUIDERPLAAT. plaat in de Maas, prov. Zuid-Holland, bij Zwartewaal, lang 575, breed 100 en hoog 1,50 ell. boven middelbare eb. ZUIDERROT (BET) of HET ZUIDERSTAD, buurs., prov. Overijssel. Zie NOORDEREINDE (HET). W. en A.

aan het

ZUIDERWEG-ÉN-OOSTEINDE, buurs., prov. Noord-Holland, gem. en 15 min. Z. W. van Opperdoes; met 19 h. en ongeveer 80 inw. * ZUIDERWOUDE, d., telt 21 h. en ruim 160 inw. * ZUIDERZEE. Het verschil tusschen eb en vloed is: Nieuwe-diep 1,15 ell.; aan het Oude-Schild 1,04 ell.; bij Stavoren 0,56 ell., en aan den IJsselmond 0,16 ell. ZUIDEVELD (HET) of HET ZUIDVELD, geh., prov. Groningen, gem. en 1 u. van Vlagtwedde; met 5 h. en 15 inw.

ZUIDGAT (HET), kil in den Biesbosch, prov. Zuid-Holland, dat uit het Gat-van-den-Zuider-Els voort komt en in eene westelijke rigting tusschen de Zuid-Elsplaat, de Middel-Elsplaat en den Zwanepolder ter eenre en den Langen-Hof en den Tongplaat ter andere zijde door, in het Zuidgat-voor-het-Noordplaatje uitloopt en aldaar de grensscheiding tusschen de gem. Dubbeldam en Wieldrecht uitmaakt.

ZUIDGAT-VOOR-HET-NOORDPLAATJE (HET), kil in den Biesbosch, prov. Zuid-Holland, gem. Wieldrecht, dat uit de zamenvloeijing van het Zuidgat en het Kwalgat ontstaat, en tusschen de Beneden-Noorden-Elsplaat en het Noordplaatje door in het Zuid-Benedengat uitloopt.

**ZUIDGEEST of ZUYDGEEST telt 43 b. en ongeveer 280 inw.

ZUIDHAFFEL, geh. op het cil. Texel, prov. Noord-Holland, gem. Texel, u. Z. van den Burg; met 9 h. en ongeveer 40 inw. ZUIDHOEK of SCHULPWEG, geb., prov. Zuid-Holland, gem. en 25 min. Z. Z. W. van Charlois; met 60 h. en ruim 510 inw.

* ZUIDHORN, kant., heeft 2.steen- en pan-, 1 pot- en panfabrijken, 3 kalkbranderijen, 4 olie-, 1 olie- en pel-, 12 pel- en koorn- en 14 koorn- en pelmolens.

* ZUIDHORN, gem. Bl. 501. Het beroep van den Predikant van ZUIDHORN behoort aan de daartoe stemgeregtigden. De tegenwoordige eigenaar van Hanckema, Mr. ARNOLDUS GELDERMAN, Griffier van het kantongeregt, is bezitter van de meeste stemmen en daardoor Primarius Collator. Bl. 502, reg. 2, stuat: WIARDUS SICCEMA.