Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

Melius lucis

textiş.

&tam evanefcentes, nullum fui veftigium relinquunt. Quapropter longe melius juxta hypothefin noftram,hos fpiritus, è fanguinis flammâ emiffos,lucis radiis, faltem iis auræ,aeri radiis aeri ac que intertextis,fimiles dicamus. Nam ficut lux ad vifibilium, aura inter- aerq; ad audibilium omnium impreffiones configurantur: ita Spiritus animales, illorum, ac infuper odorum, & qualitatum tangibilium exavas impreffas excipiunt,eafque purw aininpi fiftunt: cæterum aura, five particula aerea, donec liberæ ac impermixta, nihil impetus aut tumultus creant, attamen illæ arctius compreffa, nubibus, vel inftrumentis conclufæ, aut corpufculis fulphureis, aliifque elafticis imbuta,efferæ ftatim factæ,in meteora,fc.ventos, turbines, & tonitrua fæpe horrenda erumpunt: Eodem ritu fpiritus animales donec puri, in apertis exeqah ejufque ppendicis fpatiis feruntur, fatis tranquilli degunt, verum illi intra mufculos conclufi, ibidemque particulis fulphureis, à fanguine, ac interdum aliis in locis materia heterogenea perfufi, valde impetuofi, fc. elaftici, aut fpafmodici evadunt, prout olim fufe oftendimus.

Spiritus ani

males pollent virtute tum

activa.

Itaque fpiritus animales juxta analogiam hanc (quæ fc. corum cum aliis rebus præcipua & fere unica occurrit) dicamus effe corpufcula fubtiliffima, fummeque agilia, è fanguine accenfo in cerebrum & appendicem ejus inftillata, quæ partim ex fua natura, quatenus lucida funt & aerea, objectiva, tum & partim ex concinno organorum apparatu, quatenus intra ductus quafi tubos, aliafque machinas concluduntur, virtute pollent tum object iva, quâ plufquam lucis radii in fenfibilium omnium fimulachra promptiffime coeunt, fen finnefque cujufq; generis efficiunt,tum activa,quâ fupra venti, aut flatus cujufque machinis inclufi impetus, aut inftinctus, potentiæ loco-motiva, uti & affectionis fpafmodica actus exequuntur.

Ignem & lu

In mechanicis,ignis, aer, & lux, funt præcipua vepring cem ficut in quibus humana induftria, ad opera maxime ftupenda, &

non

non minus neceffaria femper uti folet. Hoc Fabrorum, Chy- Mechanicis,fic micorum, & Vitriariorum, aliorumque varii generis cocto in animalibus effe præcipua rum fornaces, vitra dioptrica, inftrumenta mufica, bellica, reggeting. mathematica, cum multis aliis machinis nunquam fatis admirandis teftantur. Pariter opinari licet fummum Artificem, fc. Creatorem optimum, ab initio ex eorundem particulis, utpote maximè activis, etiam fubtiliifimas & maxime activas viventium animas confiaffe; quibus infuper majorem & quafi fupernaturalem virtutem & efficaciam, ex concinnâ organorum, fupra machinæ cujufvis artificium, & technas, exquifitiffime elaboratorum ftruЄturâ indidit.

Spirituum in

Has partes olim graphice defcripfimus, ut non opus cerebro & apfit earum Anatomen hic repetere, fed tantum pauca præ- pendice ejus termiffa hic fubjicere. In regimine animali,licet fpiritus tan- duplex geftus. quam exercitus confcriptus acie diffufa, per totam aream difponuntur, eos tamen alias in hac parte, & nonnihil diverfas in illa, & races, & munera obtinere adverti- 1. Genefeos & mus. Horum in fingulis, pans, caudicum medul- difpenfationis, larium, & nervorum, & denique fibrarum nervearum regiminis. provinciis, duplicem quafi afpectum five geftum notavimus, nempe unum genefeos & difpenfationis, alterumque exercitii & regiminis obfervavimus.

2. Exercitii

modus.

Quoad prius oftendimus, fpiritus animales omnino in- Prioris ratio tra corticales cerebri, ac cerebelli fubftantias procreatos, mox in eorum meditullia defcendere, ibidemque copia ingenti, pro fuperioris animæ negotiis confervari: interim penus horum fufficiens, è fumma hac provincia in medullam oblongatam & fpinalem, & deinde in nervos, propaginefque nerve as blande fcaturiens, hofcè ductus omnes actuat, & ad tenfitatem quandam inflat; ultimò fpiritus etiam in copia fatis uberi, è nervorum finibus exundan

fibas nerveas in mufculis, membranis, vifceribus confitas fubeunt, eafque adeo propria, & immediata (en

H 2

Jus

Spirituum in

officia.

1n corpore

CAP. IV. fus, & motus organa conftituunt. Ad hunc modum totius animæ fenfitivæ regione luftrata, fi illius ideam, five imaginem defcribere velimus, ejufdem prorfus figuræ & dimenfionis, ac légaλ cum appendice ejus ac fyftemate nervofo eft, repræfentari debet; adeo ut cum partes has omnes fimul in eadem Icone adumbratas intuemur, una anima hujus hypoftafin iis adæquatam, & coextenfam fingamus oportet.

Quoad fpirituum in diftinctis provinciis ita confitorum variis provinciis diftinéta munera & exercitia diverfimoda, imprimis iis duplicem afpectum, nempe introrfum pro fenfu, & extrorfum pro motu tribuimus: particularius vero, cerebri meditullium, quafi interiorem hujus animæ cameram fpeculis dioptricis feneftratam concipere licebit, in cujus penetralia fenfibilium firiato fenfi omnium Icones, five fimulachra, per nervorum ductus, veluti per tubos aut foramina angufta intromiffa, primo corpora ftriata tanquam vitrum objectivum trajiciunt, & In corpore cal dein fupra corpus callofum velut parietem dealbatam reloo imagina præfentantur; adeoque rei fenfata perceptionem, fimulio, phantafia, &appetitus. que imaginationem quandam inducunt: quæ porro fimulachra, five icones ibidem expreffæ,quoties nihil præter me

onum per

ceptio.

ram objecti cognitionem important, exinde mox ulterius, velut undulatione alterâ, è corpore callofo verfus cerebri Inter plicas corticem progreffe, ejufque plicis reconditæ, rei memocerebri memo- riam conftituunt, phantafmate evanefcente: fin vero species ria & remi- fenfibilis imaginationi impreffa, quidquam boni aut mali nifcentia, promittit, illico fpiritus exufciti, objectum, cujus appulfu

commoventur, refpiciunt, ejufque amplexandi aut fummovendi gratia fpiritibus aliis intra ductus nervorum affluis, & fucceffivè aliis membrorum partiumque motricium infitis, motuum refpectivè ineundorum mandata citiffime Potentiarum delegant. Ita fenfus imaginationem, hæc memoriam,aut appetitum, vel fimul utrumque infert, ac demum appetitus, motus locales, boni aut mali apparentis profequutionem,

Series & ordo.

aut

CAP. IV.

five Membra.

77

aut fugam exequentes, ciet. Pro fingulis hujufmodi fun&ionum animalium fpeciebus, immo pro variis cujufque fpeciei actibus obeundis, fpiritus animales, qui immediata omnium inftrumenta funt,tractus, feu orbitas,peculiares five diftinctos obtinent, intra quos fi alicubi obex fiftatur, ftatim aliqua functio inhibetur, five aliquod anime fenfitive membrum, quafi detruncatum, impotens evadit. Quis fatis mirari poteft innumeras fibrarum nervearum feries, ftupendo ordine per fingulas totius corporis partes diftributas: in quibus fpiritus animales, quafi milites emif- spirituum farii, ultro, citroque perpetim difcurrentes, fenfus ac motus tractus five ormunia exequuntur? Porro quæ ipfum épanov hofpi- inte intra tatur, fuperior anima fenfitiva legio, quamvis liberius ipsum isxéqaexpanfa, haud tamen foluta jacet, verum copiæ ejus cer- λov æquè ac tis cancellis, & finibus limitatæ, intra anguftum, velut intra appenunius cameræ fpatium, infinitas obeunt actionum & passi- Sum.

onum varietates.

bitæ funt di

dicem nervo

corticalibus

Super his.explicatius olim,in noftra cerebri ac nervorum defcriptione differentes, facultatum omnium fedes diftinximus, quin & functionis animalis voluntaria, & involuntaria ditiones inter fe diverfas, etiam ad diverfa cerebri, & cerebelli regimina, cum refpectivis nervorum apUbique varii pendiciis, pertinere oftendimus. Porro ipfos fpiritus utri- tractus funt ufque functionis authores, non tantum intra anguftos ner- medullares vorum canales, fed in ampliffimis etiam reypads interstincti. emporiis, peculiares orbitas, nempe tractus medullares, quafi nervos intrinfecos, huc illuc elegantiffimè produAtos habere monftravimus. At vero quoniam objicitur, me hos non omnes, & forfan haud fatis exacte, defcripfiffe: idcirco ut ductus ifti medullares melius confpicerentur, nu- Accuratior ceper aliam & paulo accuratiorem cerebri Anatomen institui- rebri anatome, mus; nempe partes ejus cultelli cufpide lenitèr fcalpendo, per excorticationem ejus. fubftantiam molliorem & fubfufcam, cerebri cortici affinem, ubique amovimus, albidiori & duriori relicta; quo

pacto

pato in variis cerebri, & medulla oblongata locis, plures chorda medullares, quafi diftineti nervi, inter fe invicem, cumque aliis corporibus albidis five medullaribus, mire communicantes, in confpectum prodibunt. Quando quidem igitur hæc adminiftratio Anatomica fpirituum duSpirituum du- ctus fecretiores, motufque ad regiminis animalis arcana uscommunes, fpectantes, valde confpicuos reddit, libet hic novam cere&calles pri- bri evoluti, & præcipuis in locis quafi excarnati, figuram

vati.

Qui nempe per

nates.

unam aut alteram exhibere, in quibus fpirituum tum du&tus communes, tum calles privati, nempe & qui immediate per tritam caudicis medullaris viam, & qui mediate per devia prominentiarum itinera, in corpora ftriata ferunt referuntque, plane cernuntur.

Itaque in cerebro exempto, & juxta methodum noftram prominentias evoluto, fectio inter prominentias orbiculares, fc. inter orbiculares teftes & nates ita inftituatur, ut cum illæ integræ, & glanfunt tefies, & dula pinealis in medio divife, partes ab invicem feponuntur, cavitas utrifque fubftrata pateat. (Prout in Tab. vi. Fig. pri. A. b. E. A. b.c. C. D.) tunc facilè apparebit prominentias dictas teftes medulla oblongata epiphyfes medullofas effe, quæ cerebelli caudicibus cohærentes inde verfus cerebrum fpectant, atque inter hoc & illud commercia fuftinere videntur.

Ultima hæc è cerebri partibus epiphyfis, in proximam, fc. natiformem B. quæ iftius adjunctum, five augmentum quoddam eft, tranfit: huic in Ove, Bove, & plurimis quadrupedibus, fubftantia corticalis B. B. medullari a. a. adnafcitur; fecùs vero, illa in homine, cane, vulpe, & Brutis aliis fagacioribus, per totum medullofa eft; difcriminis rationem alibi innuimus.

Epiphyfis hæc medullaris, teftes ac nates fuperans, & Earum defcri- fub glandula pineali incedens, verfus thalamos nervorum opticorum tendit; quos attingens (F.) mox in binos ramos quafi nerveos finditur, quorum unus G. ad corporis

ptio, & ufus.

« VorigeDoorgaan »