CAP. VIII. De Animæ corporex pasfionibus, five affe&tibus in genere.

Duplex Anima corporea status, fc. tranquillus,& perturbatus, in quo utraque pars animæ perturbata, vel nimis ampliatur. P.127. Vel contrahitur. ibid. Anima pars fenfitiva commota, mox fanguinem perturbat. ibid. Anima perturbatio omnis ab object is qua bonum aut malum promittunt. 129. Ratio boni & mali spect at ad animam corpoream vel per fe, vel quatenùs corpori unitur, vel quatenùs Anima rationali fubjicitur. ibid. Unde paffiones funt aut Phyfica, aut Metaphyfica, aut corporea. 130. Paffiones merè Phyfica, funt Sympathica,& Antipathica. ibid. Paffiones Metaphyfica funt devotio, pietas, Dei Timor, aliique religionis actus. 131. In quibus 1° imaginatio,& mox pracordia afficiuntur: ibid. Qua ratione pracordia affectuum facrorum fedes habentur. 132. Quid fit cor indurari. ibid. Quare pracordia etiam prudentia, ac fapientia fedes habentur. 133. Paffiones corporea, five morales,cujufmodi fuerint. ibid. Duo primarii Anima geftus, five Affectus, fc. voluptas, & dolor, qui cerebrum,& præcordia afficiunt. 134. Ac imprimis à fenfu oriuntur. 135. Poftea tum ab hoc, tum à phantafia, & memoria. 136. Cur alii plus aliis pathetici ibid. Quomodo affectus irritari aut fedari folent. 137.

CAP. IX. De Paffionibus fpeciatim.

Paffionum numerus incertus. ibid. Ex iis quadam voluptati ali dolori fubjiciuntur. P. 139. Illis immediatè fuc

d

cedunt

cedunt Amor & odium. 140. Bona Amorem excitantia, ant fenfibilia, aut imaginaria funt. ibid. Quomodo fpiritus & fanguinem afficiunt. 140. Senfatio jucunda defcribitur. ibid Amor per opinionem excitatus defcribitur. 141. Odium à fpecie fenfibili, aut imaginaria procedit. ibid. Utrumque defcribitur. 142. Paffiones ha tranfitoria cito in defideria & fugas commutantur. 143. Utraque à fenfu, vel ab opinione profluunt. ibid. Senfibilis concupifcentia vel à natura, vel à confuetudine. ibid. Prior moderata, altera inexplebilis. 144. Horum ratio inquiritur ibid. Cupiditates imaginaria funt immenfa. 145. Senfibiles ut fanguinem & Spiritus afficiunt. 146. Quomode imaginaria. 147· Paffionibus his fuccedunt fpes, & metus. ibid. Spei apparatus. 148. Metus character. ibid. Sape in defperationem tranfit. 149. Item fpes in Audaciam. ibid. Cui affinis eft ira. 150. Character ejus. ibid. Mifericordia, Invidia,Gloria, & Pudor. 151. Affectus innati funt individui amplificatio, &fpeciei propagatio. ibid. Libidinis oeftrum, & feda

tio. 152.

CAP. X. De Senfu in genere.

Sanguis animatus, fed vix fenfilis eft. P. 154. Anima pars lucida objectorum impulfus fentit, & ab iis commovetur. ibid. Senfus & motus præcipui corporis animati elateres funt. 155. Quomodo fpiritus animales utriufque caufa efficiens funt. ibid. Senfus quid fit. 156. Senfibilis appulfus aut per objecti contactum, aut per effluvia, aut per medii par iculas reflexas. ibid. Hinc plura fenforia requiruntur. 157. Nec unicus fenfus tactus fufficit, ibid. Quomodo iidem

Spiritus fenfiones diverfimodas efficiunt. 158. Ad hæc requiruntur diverfimoda organi ftructura, & varia fpirituum conftitutio. 159 Senfio quo ritu peragitur. Ibid. Impreffiones fenfibiles ab organis in corpora ftriata irradiant. 160. Ad fenfionem quæ requiruntur. ibid. Quomodo fpecies fenfibiles diverfimoda in eodem fenforio communi reprafentantur. 161. Declaratur exemplo motuum in aere,& aquis. ibid. Infuper ad hoc in communi fenforio plures & diftin&ti funt tract us. 162. Catera Anima porentia à fenfione dependent. 163. Termini, & duct us à quibus, & in quos Species fenfibiles trajiciuntur. 164. Senfuum numerus & ordo five Prioritas. 165.

CAP. XI. De fenfibus fpeciatim, & primo de Tactu.

Tactus fenfus craffior, fed ampliffimus, reliquis criteria exhibet. P166. Organum ejus maximè diffufum, funt fibra, tum intus, tum extus, in toto corpore. 167. Qua fibra, licet ejufdem conformationis, juxta tangibilium appulfus, varias repræfentant species. 168. Species tangibilis immediatè ad corpora ftriata, aut cerebellum defertur; atque hinc fæpenumero in cerebrum. 169. Taitus Species &differentia plures, refpectu tum objecti, tum fenforii. ibid. Eftque actus privatus, aut manifeftus, volupis aut triftis. 170.

GAP. XII. De Guftatu.

Guftus Taltui affinis, circa objecta fua delectatur, in

iifque fruendis quâdam quafi venere afficitur. 171. Ejus organum eft lingua cum palato, que pro comeftis diffolven dis, liquore quafi menftruo imbuuntur. 172. Nervi gustatorii, partim à pari5to, partim à nono mittuntur. 173. Quare à guftatu volupi imaginatio fimul ac præcordia afficiuntur. ibid. Saporum divifio in fimplices & compofitos, & fimplicium recenfio. 174. Sapor acris quid fit ; quibus à natura, aut ab arte ineft, & quomodo ab utrifque tolli aut alterari folet. 175. Eadem declarantur de fapore amaro. 176. Item de fapore falfo. 177. De fapore acido. 178. De fapore auftero. 179. De fapore acerbo. 180. De Japore dulci. 181. De fapore unctuofo. 183. De fapore infipido. ibid. Sapores compofiti. 184.

CAP. XIII. De Olfactu.

Olfactus pracipus ufus eft, Alimenta ad diftans difcernere. P. 186. In Brutis perfectior eft quam in homine, ibid. Organum ejus defcribitur, & nervi recenfentur. 187. Ratio confenfus inter olfactum & guftum, & cur uno pereunte deficiat alter. 188.

CAP. XIV. De fenfu Auditus.

Auditus fenfibus prioribus præftantior, quoad ufum, & « activitatem; P. 189. Ad diftans peragitur. Propter activitatem medii. ibid. Medium eft aer, Sed non tota compages ejus. 190. Particula fonorifica videntur effe corpufcula falina aeri intertexta. ibid. Sonus prototypus mox ectypos innumerabiles creat. 193. Particula fonorifica quomodo à luminofis differunt. 194. Quoniam ha tantùm lineis

rectis,

rect is, illa quibufcunque feruntur. ibid. Quibus, & quot modis particula fonorifica in actum cientur, 193. Soni excitati motus five lationes. ibid. Auditus organum defcribitur,& primo de Auricula & ufu ejus. 194. Auris Anatcme. Tympanum cum appendicibus ejus defcribuntur. 196. Tympani & officulorum, nec non mufculi, & ligamenti ufus exponuntur. 197. Tympani laxitas quandoque furditatem producit. 198. Pone Tympanum fpecus aerem continens, à quo meatus unus in palatum, & alter (foramen ovale dictus) in cochleam. 199. Cochleæ defcriptio. ibid. Cochlea ufus, & nervorum infertio. 200. Nervus unus auditorius in cochlea fine, & alter in medio ejus inferitur. 201. In quos ufus ita fit. ibid. Partium que auditui inferviunt recenfio. 202. Et quomodo in homine, & quadrupedibus differunt. ibid.

CA P. XV. De Vilu.

Vifus eft fenfus nobiliffimus. P. 203. Ad diftans maximum peragitur, propter vifibilium fpecies longiffimè diffufas. ibid. Vifus objecta, fc. lux, colores, & imagines funt eadem fubftantia. ibid. Radii fpecies vifibiles trajicientes haud tantùm particula funt à corpore lucido emanantes,fed infuper aeris corpufcula nitrofulphurea accenja. 204. Flamma & lux quid fint. 205. Corpora lucida, cæleftia, vel fublunaria funt. 206. Lux five directa, five reflexa, aut refracta lineis tantum rectis fertur. ibid. Lux cameram impercepta trajiciens. 201. Lux primaria, aut fecundaria. ibid. Colorum & imaginum rationes explicantur. 208.209. Vifio quomodo fiat exemplo (peculi uftorii. 210. Vifus organa. ibid. Oculi Anatome ad vifum explicandum necessa