videtur:& fimul, quia obfcura oblitera- feu balnea fiue diuerforia mittunt. Et Iulianus vetat autem inquit dixi merito chus ad bellum iturus fenefcentes in Italia reliquerat, folitas poni in Coloniis, vt his facrorum communicatio denotaretur: fed quia erant in compedibus, voluiffe per hoc demonftrare eas Colonias populo Romano fuiffe fubiectas, & legibus Romanorum vixiffe.] Cateras) neceffarias. Martialis loci penuriam notans, fcribit omnem cœnam venire in Laurentinum ab vrbano macello. Vicus) In oppidis conftat ex plurimis domibus,in agris ex villis,cuius incolas, vicanos Liuius appellauit. neque ignoro Vicanos populos effe, quos Coriolanus debellauit. Vicinia autem eft ipfa vicinitas.& vicinales vias propinquas dixit Frontinus. Frugi) modefto. cum. Meritora) mercedis fufficit etiam vicus,quem vna villa difcernit, caufa ftructa, fic Iuuenalis in hoc balinea meritoria tria.Magna commomercede condu&ta intelle- ditas, fi fortè balineum domi, nivel fubitus xerit Satyra tertia. nam aduentus, vel breuior mora calefacere dissuaquæ meritoria fomnú Ad deat. Littus ornant varietate gratissima nunc vfufru&uarið meritoria fa continua, nunc intermifa tecta villarum,qua cere in domo legata.Quòd præftant multarum vrbium faciem, fiue i ria non facturum : ita ac- pfo mari, fiue ipfo littore vtare. quod noncipi volo, quæ vulgo di- nunquam longa tranquillitas mollit Sauerforia vel fullonica ap pius frequens & contrarius fluctus indurat. pellatur. Tranquillus meritoriam rhedam vocat Mare non fanè preciofis pifcibus abundat: fosomercede condu&am : vt leas tamen &fquillas optimas fuggerit. Villa meritoriæ dicuntur mulie verò nostra etiam mediterraneas copias prares, quæ mercedis gratia proftituuntur. M. Tullius stat,lac in primis. Nam illuc è pafcuis pecora in Philippicis, Ingenui conueniunt, fiquando aquam, vmbrámve fepueri cum meritoriis. Do tantur.Iustifne de caufis eum tibi videor inrentine. Subitus) improui- colere, inhabitare, diligere feceffum: quemtu fus. Brewtor mora) quam nimis vrbanus es, nifi concupifcis: atque vti mini alicuius ville Lau fit facturus in villa, vt ne queat priuatum balineum nam concupifcas, vt tot tantifque dotibus vilpati calefieri, [an momen- lula nostra maxima commendatio ex tuo cotaneum balnei tempus.] tubernio accedat. Vale. Continua parietibus coniun&ta. Intermiffa) dif iun&a. Multarum Grbium faciem) in vnum fæpius furgentia. cum quibufdam interuallis. qualis profpectus ferè per totam porciferam offertur Genuam ten dentibus. Siue mari &tare) fiue per mare nauiges,fiue per littus fpatieris. Nonnunquam) rarius. Moller) quietum reddit. Frequens) fluctuofus, afper. Induras) ex alperat. Preciofis pifcibus) quorum venationem per hæc poetarum nafutiffimus irridet, An Laurentino turpes in littore ranas, Et fatius teneros ducere credis acos. ¡Soleas Solea pifcis genus. tranflatum verbum autore Fabio à folea pedis tegumento:ex genere planorum, vt rhóbus eft & paffer. [ Squillas) Mart. Cæru leus nos liris amat, quem fylua Miricæ Protegit, hinc fquillæ maxima curba fu mus Iuuenalis táquam preciofum pifcé fquillam introducit, Afpice quam longo diftendat pectore lancem,Quæ fertur do mino fquilla, & quibus vndique fepta Afparagis, qua defpiciat conuiuia cauda. De qua lege Plinium feniorem lib. ix. & M.Tullium de Natura deorú. Horatius, Affertur fquillas inter murena natantes. Suggerit) fubminiftrat. In fecunda le&ione fuit egerit,id eft, emittit. quod minus probo. Mediterraneas) quæ folent prouenire in locis mediterraneis. Quc) in Laurentinum. Vrbanus) amicus vrbis. Commendatio) laus. Accedat) addatur. Contubernio) cohabitatione. C. PLINIVS MAVRICO Svo S. Vidate) Polli- cùm omnes re- rit,fe refcripturum ad qué ptam epiftolam. Dulcißs in magna auditorum co Vidà te iucundius mihi potuit iniungi, quàm vt præceptorem fratris tui liberis quærerem? Nă beneficio tuo in fcholam redeo: & illam dulcissimam ætate quafi rio: in quibufdam etiam refumo. Sedeo inter iuuenes vt folebam:atque codicibus Martio inféri- etiam experior quantum apud illos autoritamam atatem) adolefcentis ex ftudiis habeam. Nam proximè frequentiam. Vi folebam) dum di ti auditorio inter fe coram multi ordinis nofcipulus eram. Ex Budijs) quantum mihi deferant ftri clare loquebantur. intraui, conticuerunt. propter eloquentiæ ftu- Quod non referrem nifi ad illorum magis laudia. Frequents auditorso) dem quàm ad meam pertineret, ac nifi fperare pia. nam frequéter audi- te vellem, poffe fratris tui filios probè difcere. torium pro auditoribus v- Quod fupereft cùm omnes qui profitentur aufurpat. veli.iij. Ingens au- diero, quod de illis quoque fentiam, scribam: ditorium. Et fexto, Alienum auditorium. Audito efficiamque, quantum tamen epistola conferes aliorum caufa congre- qui potero,vt ipfe omnes audiffe videaris.Demum frequenti auditorio beo enim tibi, debeo memoria fratris tui hanc commififfet,.i. multis au- fidem, hoc ftudium, præfertim fuper tanta re. ditoribus. Neque interdú Nam quid magis interest veftra, quàm vtliin quem conueniút ad au- beri,dicerem tui,nifi nunc illos magis amares, diendum, vt auditorium digni illo patre, te patruo reperiantur: quam fcuè venitur: ficut Marcel- curam mihi etiam fi non mandaffes vindicaflus titulo de ftatu defun- fem. Nec ignoro fufcipiendas offenfas in eliGorum, videtur accepiffe. gendo præceptore. Sed oportet me non modo quebantur) Alia lectio ha offenfas, verumetiam fimultates pro fratris gatos. Tranquil.Cum pri negauerim accipi pro loco publicum in quod promi Ordinis nostri Patricii. Lo bet iocabantur. Clare) alta tui filijs tam aquo animo fubire,quàm paren voce. Ad illorum laudem) qui tanti viri præfentiam tes profuis. Vale. filétio funt venerati.Epifto- fpiciendus enim diligenter pueris magifter eft,à quo mores primum, mox cloquentiam hauriant. Magis amares)quàm fitui effent. Illo) fummo viro. Vendicaf fem) vltro fufcepiffem. Offenfas) quia omnes præceptores hanc prouinciam ambibant. Simultates) inimicitias. Quam parentes)subire decet. C. PLINIVS CEREALI SVO S. Ortaris Cereali petenti vt quandam ora tionem récitaret, multas caufas proponit quibus defiftere debeat: poftremò tamen af ferit fe iudicium eius fecu turum. Vehementer addu bitem) fim in maximo du bio recitandi illam. Nomen fuum) quia cùm agebantur, actiones dice Ortaris vt orationem amicis pluribus recitem. faciam, quia hortaris:quanuis vehementer addubitem. neque enim me præterit actiones que recitantur,impetum omnem calorémque, ac propè nomě fuum perdere: vt quas foleant commendare, fimul & accendere indicum confeffus, celebritas aduocatorum,expectatio euentus, fama non vnius bantur, fed recitatæ iure actoris, diductumque in partes audientium videbantur appellande re ftudium:ad hoc,dicentis geftus,inceffus,difcurcitationes. Quas) actiones. fus etiam omnibúfque motibus animi confenConfeffus) nam in Tribu- taneus vigor corporis. vnde accidit vt hi qui nali iudices fedebant, ad- fedentes agunt, quamuis illis maxima ex paruocati verò aftabant. cendere)augere, impetum te fuperfint eadem illa que ftantibus, tamen hoc quod fedent quafi debilitentur & deprimantur. Recitantium verò præcipua pronun ciationis adiumenta,oculi, manus præpediuntur: quominus mirum eft fi auditorum inten Iudicum) Cētumuirorum. dare. Aduocatorum celebri tas) caufidici laudati [& frequentes. Euentus) finis caufæ, qui non eft in manu oratoris. Non vnius) multoru.nã plures aduoca ti vna eandémq;caufam agebant. After) litigatoris. Actor eft qui agit causa veltra gediam, & fimilia. Varro putat a&torem tantum dici,qui aliquid agit motu corpo. ris. poteft enim aliquis facere, non agere, vt poëtæ comœdiam:& agere,non facere, vt comœdus tragoediam. Studium) fauor. Diductum diuifum. In partes) diuerfas: nam id folet fieri vt difceptantium vni, magis faueat auditor: & fi neuter nec be neficio,nec iniuria fit incognitus. Ad hor) præterea. Secundo peculiaris particula. Geftus dicents) oratoris motus: nam o̟mnis actio in duas partes diuiditur, in vocem & geftum. hic oculos, illa aures mouet: per quos duos fenfus omnis ad animum penetrat affectus. Inceffus) M. Tullius rarum in actione inceffum,neque 1 admodum longum probat. Difcurfus) mentis indices dedit, quæ aut erumpunt modò fit breuis & moderatus, aliâs im- dolore,aut lætitia manant. motu verò inprobandus. quare tradunt Virginium tenti,remiffi, fuperbi,torui, mites, afperi Flauium interrogaffe quendam fuum an- fiunt. Manus)fine quibus trunca effèt atifophiftam [in actione frequenter dif- &tio ac debilis. vix dici poteft quot motus currentem, quot millia paffuum decla- habeant, cum pene ipfam verborum comaffet. Vigor)robur, firmitas. Confenia piam profequantur:nam & cæteræ partes news commodatus magis ad fenfus quàm loquentem adiuuant. hæ prope eft vt diad verba gunt)caufam dicunt. Eadem cam ipfæ loquuntur,an non iis pofcimus? lla)vox, caput, vultus,oculi,fupercilia, & pollicemur? vocamus? dimittimus? minareliqua corporis partes: geftus etiam & mur?fupplicamus?abominamur? timem' motus: non autem inceffus & difcurfus. interrogamus?gaudiú,triftitiâ,dubitatioStantibus) pedibus innitentibus. Hoc)pro nem, confeffionem, pœnitentiam, mopter hoc. Deprimantur) inferiores fint dum,copiam,numerum,tempus oftendiftantibus. [Recitantium) quos federe o- mus? nam eadem concitant, fupplicant, porter. Ocuit) de quibus vndecimo Fa- inhibent, probant, admirantur, verecun bius, Sed in ipfo vultu plurimum valent dantur. Quare non immeritò Secundus oculi, per quos maximè animus emanat, oculos,& manus præcipua pronunciatiovt citra metum quoque & hilaritate ni- nis adiumenta appellat. Prapediuntur) tefcant, & triftitiæ quoddam nubilum multum disturbantur ab officio fuo. ducant: quin etiam lacrymas iis natura no. Aculeis mulis. Pu cem intendere. nam con tandum accommodata, enunciada acceleratio cla a Lange(et) minuitur. tio languefcit, nullis extrinfecus aut blandiExtrinfecus blandimenti) mentis capta aut aculeis excitata. His accedit motu corporis opportu- quod oratio de qua loquor pugnax & contengmax) in genere iudiciali. tiofa eft. Porro ita natura comparatum eft, vt Contentsofa) in qua opus ea que fcripfimus cum labore,etiam cum laboeft contra aduerfarium vo re audiri putemus.Et fanè quotufquifque tam tentio eft oratio acris ad rectus auditor, quem non potius dulcia hac & confirmandum & confu- fonantia,quàm austera & preffa delectent? Eft quæ in continuationem & quidem omnino turpis ifta difcordia,eft tame, diftributionem diuiditur: quia plerunque euenit vt aliud auditores, quarum illa eft orationis liud iudices exigant,cum alioqui præcipuè aumofa, hæc autem in con- ditor iis affici debeat,quibus idem, fiforet iutentione oratio frequens dex,maximè permoueretur. Poteft tamen fieri zeruallis, acri vociferatio. vt quanquam in his difficultatibus libro isti ne. Comparatum) confti- nouitas lenocinetur. nouitas apud noftros: atutum. Sic cum labore. pud Græcos enim eft quiddam quamuis ex diQ worses quifque) cuiufcun- uerfo, non tamen omnino dißimile. Nam vt dinis. quota enim & or illis erat moris, leges quas vt contrarias priodinem dignitatis & mini- ribus legibus arguebant, aliarum collatione nio apud M. Tullium, Pli- conuincere, ita nobis, ineffe repetundarum lenios vtrofque, Tacitum, gi quod poftularemus,cùm hac ipfa lege,tu aliis foeminino genere hucufq; colligendu fuit:quod nequaqua blandum aurizantum prore minima an- busimperitoru,tāto maiore apud doctos habere cum raris & breuibus in que fit conditionis & or mum fignificat. hoc inue Senecam, Martialem. In bus, vbi hora quota figni notauimus, præterquam gratiam debet, quanto minorem apud indoapud Horat. in Sermonitos habet. nos autem fi placuerit recitare, adficat ordinem. & Cic. in hibituri fumus eruditißimum quemque : fed Rethorico, Quota noctis planè adhuc an fit recitandum, examina tecă, hora. Dulcia hac) qualia omnefque quos ego noui in vtraque parte calfunt epigrammata & orationes demonftratiuæ. So culos pone: idque elige, in quo vicerit ratio.à nantia) in iucundioribus te enim ratio exigetur, nos excufabit obse vocaliora verba effe de bent, Sonantia ergo fimpli quium. Vale. quas leges probabant effe contrarias aliis legibus, Græci confueuerunt compara. tione aliarum meliorum legum confutare. Scias autem neceffe eft iure ipfo nullam effe legem legi contrariam: quia fi diuerfum iuffiffet,alterum altero abrogaretur: fod eas cafu & euentu collidi, & diuerfas videri. Ita nobi) ordo eft, ita fuit argumentandum & probandum nobis cum ipfa lege repetundarum, tum aliis legibus ineffe legi repetundarum, id eft, contineri ea lege quod accufaremus: videtur autem ifta fuiffe oratio, qua Mariú Prifcum accufauit. Blandum auribus imperitorum)gratum auditoribus imperitis. Gratiam fauorem. Placuerat)tibi videbi tur. Plane)diligenter. Calculos) difficultates, rationes: qui enim computabant, calculis vtebantur, vnde Vegetius Calculare.& Mart. calculatorem, quem vulgò ratiocinatorem dixerunt. & ratio pro calculo ficut calculus pro ratione vfurpatur. Columella calculos pro fumptu & redditu accipit,cùm præcipit ne maiorem agrum quàm ratio calculorum patitur, emere velimus. Ratio exigetur)petent auditores rationem à te quare fuaferis, vt recitarem, obfequium)quia parui tuis imperiis. C. PLINIVS CALVIS10 Syo S. sfem para) Cal tribus de M. Regulo fabellis delectat, latenter tempora sua pul Sfem para, & accipe auream fabulam: fabulas immò, nam me priorum noua admonuit: nec refert à qua potiffimum incipiam. |