dam Icciano, alia Riciano:nonnulla Cythiano,aliqua Titiano: magis approbo Titiane miffam: cuius nominis crebra fit mentio ab hiftoricis qui res illorum temporum monumentis mandarunt: vt omittam Tacitum & Tranquillum, Lucianus & Spartianus Titiani meminere. nam Atilium Titianum, vt confcium tyrannidis, Adrianus & argui paffus eft, & profcribi:quem olim præfectum & tutorem fuum,cùm potentiam eius ferre non poffet, nifus eft obtruncare: fed reuocatus inuidia quattuor confularium occiforum à fe, coactum fuccefforem petere magiftratu priuauit.is poftea fub Antonino Pio fenatu punienti tyrannidis affeЯatæ reus concidit. ad eundem libro o&auo fcribit Cæcilius: hîc verò commendat Titinnium Capitonem, quòd confenfu imperatoris L.Syllano ftatuam pofuerit, & clarorum virorum imagines domi habeat. Titinnij Capitonis bis fa&am memoriam apud Plinium inuenies: & Lactantius in Diuinis inftitutionibus tradit, Titinnium Capitonem fcripfiffe fpectaculorum libros. [Alibi enim Plinius Minutiano fcribens plurimum Titinium Capitonem commendat, quòd ftudiofos amaret, foueret, ftudia coleret,proueheret, ipfas denique literas iam fenefcentes reduceret ac reformaret. nam exitus virorum illuftrium fcribebat Capito vir optimus & inter præcipua illius feculi ornamenta numerandus.] Lucium Capitonem hiftoricum Suidas refert. Fides & officium) Ex fide procedit officium, diAum, authore Donato,quafi efficium,ab efficiendo,eo quod quæritur quid efficere in eo vnumquenque conueniat pro conditione perfonarum: dicimus enim, feruum officium fuum facere, quando bene feruit domino, & officium oratoris eft, dicere appofitè ad perfuafionem. de officiorum ordine lib. quinto cap. xiij. Gellius multa differit: & Seneca De beneficiis,non fatis probare videtur illorum fententiam, qui ita diftinguunt, quæTitinio Capitone fuiffe a dam beneficia effe, quædam officia, quædam minifteria:beneficium effe quod alienus det:alienus autem eft, qui potuie fine reprehenfione ceffare: officium effe filij, vxoris, & earum perfonarum quas neceffitudo fufcitat, & ferre opem iubet: minifterium effe ferui, quem conditio fua eo loco pofuit, vt nihil eorum quæ præftet, imputet fuperiori. Afconius, officium ad virtutem pertinere memorat: quod fanè cóuenit huic loco. Seneca aliquádo videtur officio p magiftratu vfus, Sexagefimus,inquit, annus ab officio me dimittet:hinc Apuleius officialem deduxit,pro eo qui magiftratum gereret, vel potiùs pro li&tore & miniftro] & Trebellius Pollio palatina officia : ac Lampridius, in animo habuit omnibus officiis genus veftium proprium dare: dixerunt in ea fignificatione qua nunc vulgò vtimur:vnde Apuleius, modò officia feralia,modò inferalia dicit, quæ inferis ac mortuis fiunt. Agant amicos defunétorü) Se agát amicos,in defun&tos,i. feruent amicitiam etiam in mortuos. in re non difpari laudatur Melior [apud Martialem]quod Blefum amicum etiam poft vitam coleret.Imperatore) Traiano, fcripfit enim fuas epiftolas fub eo Cæcilius:quan quam interdum de rebus Domitiani loquatur, fed tanquam de præteritis. L. Syllan) Duos L. Syllanos viros claros tradút hiftorici. alterum infignem triumphalibus ornamentis, & gladiatorij muneris magnificentia vulgò acceptum, & Octauiæ fponfum Claudius ftimulante Agrippina abdicare prętura fe ante quartum calendas Ianuarias, moríque initio anni die nuptiarum Agrippinæ coëgit:alterum eximia nobilitate, difciplináque C.Caffii, apud quem educatus erat, ad omnem claritudinem fublatum Nero fenatu mouit, ac municipio Apuliæ, cui nomen eft Barium,claufum, Céturio iuffu imperatoris tanquam in pugna, quanquam inermem obnitentem, confecit. hunc igitur potius intelligo,cui potuit cu micitia. Inhoe) In amicis petrauit,vt fibi liceret ftatuam L.Syllani in fodefunctis exornandis. Aro ponere. Pulchrum, & magna laude dignum liorum honoribus) Confe amicitia principis in hoc vti, quantúmque rendo honores in alios. neq; enim minus decorum gratia valeas,aliorum honoribus experiri.Eft eft dare eft dare magiftratus,quàm omnino Capitoni in vfu, claros colere. mirum gerere. El Capitons in G. a) Confuevit Capito. Vbi eft, quareligione, quo ftudio imagines Brupoteff) Quamuis, loco pu- torum, Caffiorum, Catonum domi,vbi poteft, blico tyrannicidarum fta- habeat. Idem clariffimi cuiufque vitam egretuas ponere non licet, eas tamen in priuato, hoc eft gis carminibus exornat.Scias ipfum plurimis domi, vbi poteft, habet, virtutibus abundare qui alienas fic amat. quia difficulter inuenie Redditus eft L. Silano debitus honor, cuius bátur. ná Caligula Romanorum fax ftatuas virorú immortalitati Capito profpexit pariter, & illuftrium ab Augufto in fua. Neque enim magis decorum & infigne Martium campum colla tas ita fubuertit atque eft, ftatuam in foro populi Romani habere, difiecit, vt reftitui fal- quàm ponere. Vale. uis titulis non valuerint. qui hos coleret : ficut Iuue. Thrafeam & Heluidium. Catonum) Cenforini & Vticenfis. fuerunt & alii plures, fed obfcuriores Catones, quos Gellius libro duodecimo figillatim enumerat. Egregiis carminibus) Exitus enim virorum illuftriú fcribebat Titinius Capito, autore Secundo libro octauo,vbi pluribus eundem commendat. Capitonem poetam citat Athenæus, fed Alexandrinum fuiffe meminit. Redditus) Vel compofitum pro fimplici vfurpauit:vel reftitutus, cú olim ftatua ei fuiffet data, fed poftea difiecta. Profpexit) Cauit, confuluit. Sue) Vt per hoc & ipfe Capito effet immortalis. Statuam in foro populi Romam h.] Prius effigies hominum non folebant exprimi,nif aliqua illuftri caufa:ex membris ipforum fimilitudine expreffa. excepta deinde res à toto orbe terrarum humaniffima ambitione: & iam fori ornamentum ftatuæ effe cœperunt, prorogaríque memoria hominum, & honores legi, & bafibus infcribi:mox forum & in domibus priuatis factum, atque in atriis. honos clientum inftituit fic colere patronos. C. PLINIVS TRANQVILLO SVO S. Cribs) Deterri tum Tranquillum ne quam a&turus erat in fenatu caufam, diceret, exemplo fui monet agendam: quod fi veretur, falté Cribis te perterritum fomnio, vereri nequid aduerfiin actione patiaris. Rogas, vt dilationem petam,& pauculos dies:certè proximum excufem difficile eft, fed pollicetur operam fuam, vt in aliad tempus transferatur. Suetonius Tranquillus fcriptor hiftoriæ emendatiffimus,& candidiffimus, fub Adriano epiftolarum magifter fuit: vir, Secundi iudicio, probiffimus, honeftiffimus, eruditiffimus: quem ob morum elegantiam, & ftudia, in contubernium fuum affumpfit, & ardenter dilexit:cui, quòd parum felix in prole effet, ius trium natorum ab impedilatione. gap trap in maia à Ioue mittuntur.ita chilles inftin&u Palladis ratore Traiano impetrauit.in fumma, ficut Tacitum Secundus, ita Tranquillus Secundum fufpexit, & magiftro vfus eft. In actione) In caufa quam acturus es, Dilationem) Aliud tempus agendi, [ve differatur ad alios dies caufa tua] Certè) Haud dubiè. faltem. Proximum) Crafti num. Excufem) Honefta caufa impetrem. Difficile eft)Obtinere dilationem.[Expe riar) faciam periculum, pro impetranda és b) id eft, etenim fo- experiar: rovap in Dios 6. Refert taenim fcripferat Tranquil men, euentura foleas, an contraria fomniare. lus Secundo. eft autem ex Mihi reputanti fomnium meum, iftud quod principio Iliados, vbi A: times tu, egregiam actionem portendere viconcionem habet apud detur. Sufceperam caufam Iulij Paftoris cum Græcos. nam quæ vera mihi quiefcenti vifa eft focrus mea aduoluta ge funt fomnia,ea fieri ab lo- nibus, ne agerem, obfecrare. Et eram acturus zur Seruius libro fexto adolefcentulus adhuc:eram in quadruplici iuÆneidos, idem carmen dicio: eram contra potentiffimos ciuitatis, atMacrobius reper fomni- que etiam Cafaris amicos: qua fingula excuum interpretatur, quod te tere mentem mihi poft tam trifte fomnium po. git figuris, & velat amba- terant.Egi tamen Xeyrouμg & illud, as oiwvo's. rione intelligendam Gigni- Χριςος αμεα αι τειπάιξης. Nam mihi ficationem rei quæ demon ue creduntur. quod tefta Homericum allegans. & gibus non nifi interpreta Aratur:eiufque fpecies quinque. Euentu 14) Vera fomnia. Meum) Quod olim mihi occurrit,ne fcilicet agerem, & tamen egi profperè: fequentia meliùs declarabunt. Quod times) Quo fomnio deterre ris. Egregiam) Cum victoria & laude. In ly Pastor In confpectu Iulij Paftoris, teftatur Seneca, C. Cæfarem fiJium eius occidiffe: apud quem etiam fit mentio Paftoris, declamatoris. crediderim Cæcilium fenfiffe Paftorem, ad quem libro nono fcripfit Martiatialis. [in quibufdam exemplaribus non Iulij,fed lunij legitur.] Socrus mea) Pom peia Celerina. Quiefcents) Dormienti.A dolefcentulus adue) Nam vndevicefimo ætatis anno dicere in foro cœpit.In quadruplici iudicio) In centumvirali iudicio. alibi hic locus declaratur : quadruplici,, inquit, iudicio bona paterna repetebat: fedebant iudices centum & octoginta.tor enim quatuor confiliis confcribuntur. nam de vna re in bafilica Iulia fiebant quatuor iudicia apud totidem tribunalia. & libro quarto, Cum apud centum viros in quadruplici iudicio dixiffem. vnde Fabius Trachali oratoris vocem commen dans duodecimo libro:certè,fcribit,cum in bafilica Julia diceret Trachalus primo tribunali: quatuor autem iudicia, vt mo ris eft,cogerentur,atque omnia clamori. bus fremerent: & auditum eum, & intellectum,& quod agentibus cæteris contumeliofum fuit, [&] laudatum quoque ex quatuor tribunalibus memini. dicta funt centumviralia iudicia à centumviris fecundum Feftum: nam cum effent Rome triginta & quinque tribus, terni ex fin. gulis tribubus funt electi, & licet quinq; amplius fuerint,tamen quo ficilius nominarentur, centumviri funt appellati : dein procedente tempore au&ti vfque ad centum octoginta, feruata femper priori appellatione. Martialis.Dum centum flu. det auribus virorum, de Secundo fcri bens. Ouidius De triftibus. Nec mala commiffa eft nobis fortuna reorum, Vf. que decem decies infpicienda viris. poß ea à Vefpafiano ele&i, qui iudicia centumviralia,quibus peragendis vix fuffeAura litigatorum ætas videbatur, extra ordinem diiudicarent, redigeréntque ad breuiffimum numerum. fuerunt inftitu. tæ centumvirales caufæ à Cor.Sylla, Carbone oratore agente admodum iuuene. authores funt M. Tullius & Pomponius. Cafar) Domitiani Amicos) qui iure vi&ti vix poffunt fuperari] Excutere mentem) Remouere animum ab actione. A Confiderans,reputans. Illud) Carmea εἷς οἰωτὸς ἄριςος,ἀμύνεθαι εεὶ πάτρας, ν. num augurium optimum, pugnare pro patria. fententia fimplex, quam Aphtho eft,pro patria mori. Nam fus eft,nam fides quam de quam patriam, fi quid ta nius in fuis Præexercitamentis recitat: & M. Tullius ad Atticum citat. I ucianus Homero afcribit, [nam eft libro duodecimo Iliados vbi He&or Polydamanta alloquitur, & grammatici interpretantur vnum,id eft folum & non aliud. ] Athenæus Metagenis comici recognofcit:tantum mutată vltima di&tione ab Vlpiano interlocutore pro commodo fuo. es sirds persos ay itinu. Non diffimile Homericum illud ex libro decimoquinto Iliados. où jenis àμwoppco dei márças ToΑνάμω. id eft, non illi indecens pugnanti pro patria mori. quod in fuis carminibus ita tranftulit Horatius, Dulce & decorú mihi patria) Ordo & fen- patria,et fi quid charius patria, fides videbaderam Iulio Paftori, vide- tur. profperè ceffit: atque ideò illa actio mihi batur mihi effe patria, vt aures hominum, illa ianuam fama patefecit. eam caram haberem tan- proinde difpice, an tu quoque fub hoc exemmen mihi carius eft pa plo fomnium iftud in bonum vertas: aut, fi tu eria: perinde ac fi diceret, tius putas illud cautißimi cuiufque præceptü. [M. Tullius in officiis, Pri- Quod dubitas ne feceris,idipfum refcribe.Ego má Diis immortalibus,fe aliquam ftropham inueniam, agamque caucunda patrix,tertia paren fam tuam, vt ipfam agere, cùm tu voles, poftibus, & deinceps reliqua reliquis deberi arbitra-fis. Est enim fanè alia ratio tua,alia mea fuit. tur. Profpere cefsir) Egi fe- nam iudicium centumuirale differri nullo moficiter habuit bonum eue do, iftud agrè quidem, fed tamen poteft. Vale. nihil amo fupra patriam. tum actio mea. Ideo) Quod quod fignificat verto. hac dictione vfus interdum Martialis, iam ftropha talis abeft.& libro tertio,nihil ftropharum eft: & Prudentius, impunè tantas furcifer ftrophas Agam) Difponam, ita accommodabo, vt tu poffis agere ipfam cùm voles. Alia) Diuerfa. Differr)In aliud tempus prorrahi. Ind) Tuum. AEgrè) Cum labore,differri poteft. C. PLINIVS ROMANO FIRMO SVO S. Vniceps) Fir-R mo munici- ralitate fua dono pro mittit tercentum feftertia ad explendum cenfum e Vniceps tu meus, & condifcipulus, &ab ineunte atate contubernalis: pater tuus & matri, & auu nculo meo,mihi etiam quantum ætatis diuerfitas paffa est, familiaris: queftrem. Municeps meus) Ex codem municipio Como.Firmum fub Antonino im g. ij. peratore memorat fuiffe Modeftinus alios infuper Firmos recitat Tacitus & Secundus. [Firminú præterea lego in memoriis Comenfium] Codifcipulus) Vna in fchola ab eodé preceptore inftitutus.durat enim à teneris annis amicitiæ ad fenectutem vfque firmiffimæ, religiofa quadam neceffitate imbutæ:neque enim eft fan&tius, facris iifdem, quàm ftudiis initiari. Ineunte) Tenella. Contubernalis) Conuiἥλιξ ἥλικα τέρπει, Magna G magni momenti rationes. Centum millium) Num mûm:nam tanti erant mil &tor fub codem te&to. Auunculo) C. Plinio Secundo hiftorico, cui per adoptionem factus eft Cæcilius filius [multum ifta. confirmant illorum opinionem, qui fcripfere Plinium auunculum fuiffe Nouocomenfem,quòd Firmi pater cum illo familiaris in ipfo municipio fuerit.] Dinerfitas) Difparilitas : quia ego adolefcens eram,ille grandæuus.magis enim par pare delectat. fecundum Græcum prouerbiu graues caufa) Prædi&tæ magna & graues caufa,cur fufcipere & augere Sufcipere) Defendere. Cen dignitatem tuam debeam.Effe autem tibi cenfum) Eftimationem,opes. tum millium cenfum, fatis indicat, quòd apud nos decurio es. Igitur, vt te non decurione fole nummi, quáti vnum fe lùm, verùm etiam equite Romano perfruaftertium: ergo centum mur, offero tibi ad implendas equeftres faculmillia nummum erant ce- tates. CCC. millia nummûm. Te memorem tum feftertia. Decurio) Se-. nator in municipio. Nos) huius muneris amicitia noftræ diuturnitas. Nouocomenfes. facultates fpondet. Ego ne illud quidem admoneo, quod [enim] decurionum fue admonere deberem, nifi te fcirem fponte famûm. Equeftres facultates) turum, vt dignitate à me data, quammodef Cenfum equitum Roma- tiffimè, vt à me data, vtare. Nam folicitius tis feftertiis, vel quadrin custodiendus eft honor, in quo etiam beneficigentis millibus nummûm um amici tuendum eft.. Vale. olim centum milliú num: norum, qui quadringen nam idem id cft) conftabat. vnde fubtiliter il , lum locum Horatius in Epiftolis executus Si quadringentis fex, feptem millia defunt, Eft animus tibi, funt mores,eft lingua fidéfque,Plebs eris. cuius fenfus: fi quadringentis fex fefter tiis feptem millia nummum, id eft, fepté feftertia deerunt: videlicet vnum fefter tium,vel mille nummûm, quod tantunde eft,fi deerit tibi de quadringentis,eris plebeius,quamuis habeas cætera equitis. Ad id allufit Martialis libro quinto, Ingeniu, Audiúmque tibi, moréfque, genúfque Sunt equitis,fateor, cætera plebis habes. fuiffe autem equeftris cenfus hac caufam fcriptum reliquit Plinius libro trigefimotertio capite fecundo: cùm C. Sulpitius Galba,dum venalem famam apud principem Tiberium popinarum pœnis aucupareutr, occupatúfque in his effet, que tus in fenatu inftitores eius culpæ defendiannulis: hac de caufa cóflitutum,ne cui> ius effet, nifi cui ingenuo ipfi, patri, auoque paterno feftertia quadringenta cen fus fuiffet: & lege Iulia theatrali in qua-tuordecim ordinibus fedendi. poftea gregatim id appeti captum: pafsimque ad or namenta ea etiam feruitute liberati tranfilierunt. ita dum fepararetur ordo ab ingenuis, communicatus eft cum feruitiis.> Diuturnitas amicitia noftra) Vetus inter nos & perpetua amicitia promittit te fore memore meæ liberalitatis. A me data) Quam per me confecutus es. Sollicitius) Diligentius. Beneficium amics) Eriam refpectu amici, cuius beneficium tueberis,fi te modeftè gefferis in eo. nam fecus periret, fi videlicet in arrogantem & indignum contuliffet. Frequens |