Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

CAII PLINII CECILII SECVNDI VITA PER IOANNEM MARIAM CATANAEVM compofita.

CRIPTORVM illuftrium duo in Vrbe fecula imprimis feliciffima fuere: Augusti fcilicet & Vefpafianorum fratrum,cùm inter alios duo Plinij floruere: è quibus iunior quo die & anno natus fit adhuc quæritur, fub Nerone non ambigitur, patria Nouocomenfis,L.Cæcilio patre, & hiftorici Plinii ex forore genitus,à quo per adoptionem familiæ eius infertus, auunculi bonorum & ftudiorum alio fcribendi genere fucceffor: præceptores habuit Fabium Quintilianum,& Niceam facerdotem. in Syria tribunus militum, Euphratem philofophum audiuit. vbertate Liuiana plerunque capiebatur.Græca in Latium,noftra in Græciam tranfferens, ftudium fuum adolefcens intendebat. puer admodum comœdiam Græcam compofuit: elegos & heroicos aliquando pangens. fuos etiam hendecafyllabos, quorum libellum emifit, à Græcis probari gloriatur. nonnunquam enim verficulos parum. feueros, ipfe tamen integerrimus vita, lufit non fine fummorum virorum exemplo. vndevicefimo ætatis anno dicere in foro cœpit,& in fenatu plures grauiffimas caufas egit. Prætor ludos dedit, vix Domitiani callidam immanitatem declinans, cùm omnem virtutem excindere conaretur. Cæfaris Quæfturam, Tribunatum plebis, Præfecturam ærarij, Æmiliæ vix,& aluci Tyberis curam,Auguratum,Confulatum,fummâ

famâ

famâ & pari integritate adminiftrans:In Tribunatu militum, & Quæftura Caleftrium Tyronem collegam: in confulatu & præfectura Cornutum Tertullum fórtitus: augurali dignitate Julio Frontino fucceffit. Ponti & Bithyniæ ad ftátum ordinandum miffus proconfulari poteftate non minorem prudétiæ gloriam,quàm moderationis & diligentiæ fecum retulit. Traiano gratiffimus, & fumma cum autoritate, à quo amicis fuis honores fæpius impetrauit: fibi verò quoc optauerat vnquam. In figillo quadriga vtebatur. diuitias quas patrimoniis & honeftis hæreditatibus largas comparauerat,liberaliter difpenfauit. nam & nutrix eius, & Quintilianus præceptor, ac interdum quàm plurimi munificentiam Plinij funt experti.in municipio fuo bibliothceam dedicauit: & annuos fumptus in alimenta ingenuorum pollicitus erogauit: tertiámque falarij partem publico præceptori obtulit. Romanum & Firmú cenfu equeftri iuuit. Caninium ad bonas artes reuocauit.in agendis caufis abftinuit non modò pactione, dono, munere, verùm etiam xeniis.Laurentinum rus,& alterum in Thufcis, quibus mirè afficiebatur, epiftolis celebrauit. de multis autem quas iuxta Larium poffedit villas,dilexit imprimis quam fere in plano conditam Comoediam: & quam Tragoediam vocat,quia in edito fita.Romæ habitauit in Exquiliis. vxores duas habuit: pofteriorem nomine Calphurniam Calphurnij, & Pompeix Celerinæ filiam, cum qua iucundiffimè quamuis fine prole vixit: & eius ftudiorum miniftram quidam teftantur.Ex doctiffimis amicorum referam Virginium Rufum,Veftricium Spurinnam,Silium Italicum, Pompeium Saturninú, Valerium Martialem, Cor. Tacitum, Suetonium Tranquillum, Voconium Romanum, Antoninum: Martialem etiam viatico fecedentem profecutus: Tacitu vt rectorem & magiftrum fufpiciens: Tranquillum contubernalem fuum fouens & ornans. fuit illi cum Ariftone, Coralio, Frontino, Neratio, Arriano iurifconfultis amicitia fumma.Inter libertorum prędilectos habuit Zofimum, & Encolpum. gloriæ appetens, & immortalitatis fummus aucupator, quod reliquum temporis dabatur à rebus ciuilibus & domefticis, id totum ftudiis impartiens: quorum variis generibus nulli fatis confifus experiebatur: nam præter iudiciales, quibus Demofthenem imi

batur, demonftratiuas fcripfit orationes: hiftorias incertum hunc potiffimùm crediderim Fabium per ifta demonftraffe funt hodie fumma,quibus illuftratur forum ingenia. nanque & confummati iam patroni veteres æmulantur, & eos iuuenum ad optima tendentium imitatur, ac fequitur industria. Nullum emendandi genus omittebat, ac primùm quæ fcripferat, fecum ipfe pertractabat : deinde duobus aut tribus legebat: mox aliis tradebat annotanda: notáfque eorum fi dubitabat, cum vno rurfus aut altero penfitabat: nouiffimè pluribus

recitabat.

CAII PLINII

CECILII

NOVOCO MENSIS VITA,

EX EIVS EPISTOLIS,
breuiter à Conrado Lyco-
fthene excerpta.

AIVS Plinius iunior, ex Como nouo Italiæ Tranfpadanæ oppido natus, patrem habuit Cæcilium, virum eo tempore pictate fimul & eruditione in primis clarum: auunculum verò, Plinium Veronenfem, Græcæ & Latinæ linguæ peritiffimum: (cuius triginta feptem Rerum naturalium libri tanto ftudio & labore confcripti funt, vt doctorum omnium calculis digni iudicati fint, qui ob multifarias historias ex Græcis fimul & Latinis philofophis depromptas, raræque eruditionis thefaurum, non obiter tantùm legantur, fed euoluantur, omniúmque ftudioforum affiduis conterantur manibus)à quo adoptatus,non tantùm ampliffimorum auunculi bonorum, fed ftudiorum quoque, ac nominis fucceffor factus eft. Puer adhuc,cùm egregiam præ fe ferret indolem,vt liberalibus artibus imbueretur, Fabio Quintiliano, omnium fidiffimo puerorum informatori, & in oratoria profeffione nulli fecundo, datus, artes humaniores mira ingenij felicitate perdidicit. Aliarum difciplinarum auidus, paulo pòft Nicetem Smyrnæum fophiftam, & præclarum eo tempore oratorem, audiuit: qui adeo ingenium ad vtramque rationem accommodabat, vt iudiciale fophiftica quadam facultate exornauerit, fophifticum verò & vmbratile forenfibus

aculeis roborauerit,& cuius fententiæ ac paradoxa quafi bacchantes Thyrfi,mellis lactífque copiam præbere videbantur. quibus artibus cùm Plinium probè inftituiffet, annuente auunculo in Syriam tanquam ad præclariffimarum artium omnífque philofophiæ mercaturam mifit,vbi Euphratem philofophum naturæ arcana explicantem audiuit. Verùm cùm poft multos in ftudiorum curriculo exantlatos labores, iam fine cortice natare didiciffet, & optimos quofque fibi autores legendos propofuiffet, Liuium tamen Romanæ hiftoriæ antefignanum & principem cùm toties à Quintiliano præceptore laudibus celebrari audiuiffet (qui Patauinum in concionibus fuprà quàm narrari poteft eloquentiffimum vocare folitus eft, & ob id inter cæteros fcriptores in fcholis quàm diligenter legendum in oratoriis fuis inftitutionibus præcipit) eius hiftorias lactea eloquentia defcriptas, rarò de manu depofuit,ex quibus eam etiam haufit eloquentiam,quam in do&tiffimis fuis epiftolis & Traiani imperatoris Panegyrico, mágno verborum & fententiarum ornatu, orationífque fœcunditate abundè fatis oftendit. Græca in Latinam, noftra in Græcam transferens, ingenium exercuit. Ad poeticæ ftudiu furore quodam naturali raptus, comoedias affiduè audiuit,infpexit mimos,legit Lyricos: quibus adolefcentiæ ftudiis cùm animum excoluiffet,iámque ad grauiora altioráque ftudia a→ nimum intenderet, vndeuigefimo ætatis fuæ anno dicere in foro cœpit, ac in fenatu plures grauiffimáfque caufas magno audientium ftupore egit. Beticis námque contra Bebium Maffam, & iifdem de Cæcilio Claffico quærentibus adftitit. Marium Prifcum repetundarum accufauit, Iulium Baffum & Varcum in capitalibus caufis defendit & liberauit. Si quidverò temporis à ciuilibus negociis, quibus totum iam intenderat animum, fuffurari potuit, colendis agris confumpfit: prifcos illos Romanos,Numam Pompilium, C. Licinium,Catone, Cincinnatum,Pifones, Fabios,Cicerones, aliófque virtute claros viros imitatus, qui in magno honore constituti, vites putare, ftercorare agros & irrigare nequaquam turpe & inhoneftum putarunt. Laurentinum fuum rus, & alterum in Thufcis (in quo templum principum ftatuis mirificè ornatum ædificauit) doctiffimis epiftolis celebrauit, vt agriculturę

« VorigeDoorgaan »