riæ lectionis virum. cui tantum gloriæ pepererunt tam docti commentarij, vt laudatore me non egeat. dicam tamen habere abundè tanto interprete Cæcilium noftrum, quo glorietur, fi in terras redeat. At verò non folùm hos Commentarios offero tibi vir Clariffime, fed & ipfas Plinij Cæcilij epiftolas, quæ te inter curas & negotia Principis recreare poffint, quas tibi commendare,plus quàm mihi notas,certè non fim fapienter facturus: offero tamen, memor yeteris ac etiam recentis amicitiæ, qua parentem meum, dulcis memoriæ parentem, complexus olim es: & qua ante annum circiter ipfe teftatuses,quum in idem hofpitium Argentina diuertere contigiffet: vbi fuaui alloquio tuo frui,& benignitatis plenos generofo in pectore vultus intueri licuit. Qualecunque igitur hoc eft,vt fufcipias, & tuæ erga parentem beneuolentiæ hæredem me quoque fcribas rogo. Vale, vir Clariffime, & Principum & litera torum amor. XV. CAL. SEPT. ANNO MDC. Typographus Lectori. I Bafilienfe quod defiderabam exemplar, non defuiffet, lector beneuole, ftabat animo iam ante annos aliquot editionem horum Commentariorum aggredi.fed neceffe fuit editiones aliquot inter fe coferre. fanè Bafilienfis vt eft recentior,à mendis etia eft repur gatior. Afcenfianam quide & alteram vetuftißimam inter fe nihil differentes comperi. Quoniam autem Bafilienfis editio pleraque truncata habet, que in vetuftioribus leguntur, queritur verò deprauatos codices vetustos, quos integritati fue restitutos abs fe profitetur, quanquam videtur multa, merito fuftuliffe, tamen funt (ni fallor)que lectorum indicio permittenda potius videantur quàm tollenda, mihi in his angustiis,ea que ex Afcenfiano exemplari feu altero vetuftiore, fublata fuerant, aut qua doctè fuperaddita effent in Bafilienfi editione, etfi multa (vt fatear) funt deprauatißima in vetustis codic. notis tamen inclufiuis inferere vifum eft, vt liberum ef fet lectori iudicium. Ad Pliny epistolas quod attinet, erat animus fimul excerpere tot varias hinc inde lectiones, que tam frequentes & crebra funt in hoc quauis angusto libello,vt vix reperias editiones duas que vnum & idem, sex subfequentibus lineis, fcribant, quum nec Bafilienfes ipfa inter fe, multo minus alia alijs locis edita, concordent : non quidem quod ad fenfum, fed quod ad verba & ordinationem vocabulorum, aut voculas immutatas,de linea in lineam (vt ita dicere liceat) difcrepantes. Quod vt attentius confideraui, has ipfas, faltem maiori exparte, varias lectiones, margini noftra in minore forma editionis adnotatas,eas verò qua maioris moměti effent, ab ipfo Cataneo doctißimè exagitatas: quum fciam etiam vix vnum effe aut alterum qui has in minori forma epiftolas non tractet legátve, exfcriptor effe fuperuacaneus defij. cœperam enim. Tu libellum nostrum, qua tua est humanitas, gratum habe, Lector Candide, vale. CLA C. PLINI CAECILI SECVNDI E PISTO LARVM LIBER PRIMVS. Cum do&ifsimis IOANNIS MARI AE Catanæi commentariis. C. PLINIVS SECVNDVS SEPTITI O SVO S. RE quenter] Pri mum prę fari libet infcribendum effe ex veteribus marmorum titulis, C. Plinij Cæcilij Secundi: ad hoc Tranquillo & Dione in Au gufto tradente, lege pellationem fumeret, REQVENTER hortatus es vt epiftolas, fiquas paulò accuratius fcripfiffem, colligerem, publicarémque. Collegi,non feruato temporis or dine (neque enim hiftoriam componebam ) fed vt quæq; in manus venerat. Superest caurum fuiffe,vt ado- vt nec te confilij, nec me pæniteat obfequij.Ita epratus adoptantis ap- nim fiet vt eas que adhuc neglecte iacent, requiid eft nomen fami- ram:&, fiquas addidero,non fupprimam. Valc. liámque fua etiam retenta, vnde Octa uius à Iulio adoptatus C.Iulius Cæfar O&auius eft appellatus. & P.Cornelius Afri canus Scipio Emilianus, L.Pauli filius & Africani per adoptionem nepos: neque refert vera familia præcedat. ¶ Septitius Clarus, cui hoc opus epiftolare dedicat, & hortatu eius fufceptum emittit, vir fuit,iudicio Secundi,ab omni fraude remotus. Euritij Clari auunculus: Præfe&o Prætorij Turboni, Adriano volente, fuc cefsit,deinde tamen illi fuccefforem dedit Imperator: quòd apud Sabinam vxorem iniuffu eius familiarius ageret quàm reuerentia domus Cæfaree poftulabat:moxque cum loco hoftis hibuit. Accuratius] diligétius, [cura maiore.ficut etiam in codice antiquo fcriptum fuit.]à cura fua facit lectorem attentum. Colligerem]in vnum redigerem. Seruauit ordinem: nam prius neceffe eft colligere: deinde publi Sed) collegi.Vt quaq; in manus Generat] cafu & forte.notandu,In manus venire no folùm fignificare inuentionem,verùm etiá recognitionem: ficut dicitur in mentem venire,nó recordationis caufa tantum sed recognitionis,confiderationifque. Confilij care. Non feruato temporis ordine]nonconfideraui tempus, quo vnaquæque epiftola compofita fuerat: quod non tam feruandum ijs qui epiftolas emittunt, quàm hiftoricis: quibus proprium, quo tempore fingula gefta fint,explicare: vnde fubiecit, Neque enim hiftoria componeba]quod cre- quo me ad epiftolas publicandas incido feciffe Secundum adexemplu Tyronis tafti. Obfequi] vt tibi more gererem.Sen[Ciceronis] liberti: qui nullo certo cópo- fus eft,reftat igitur vt vterque hoc opus fitionis ordine M.Tullij congefsit epifto- comprobet, & placeat lectoribus. liai las at in hiftoria rerum ordo requiritur, placuerint,incitabor requirere, quæ funt plerumque tamen tranfmutatur: quod in obfcuro: & deinde quas fcripfero in Tranquilluseft fecutus, per fpecies, no per volume redigam. Addidero] compofuero. tépora dimefa Cæfarum vitas monumetis Non fupprimam non contineam apud me tradendo,nó fine ratione, & excufatione. fed publicem. C. PLINIVS ARRIANO SVO S. VIA tardio- Adriano alia,alia rurfus Ar rio, plura Arriano fcripta, Svo VIA tardiorem aduentum tuum profpicio, librum, quem prioribus epiftolis promiferam,exhibeo. Hunc rogo ex confuetudine tua & legas & relegas & emendes: eo fidem faciunt, fed Arriano magis, quòd nihil antè peraquè eodémque ftiriano inquam Maturio Al lo fcripfiffe videor. tentaui enim imitari Detinati equiti, cuius fami- mosthenem femper tuum, Caluum nuper meum dumtaxat figuris orationis.Nam vim tanlib. iij. mentionem ad Ma- torum verborum pauci,quos aquus amauit, omnino contenderim : Ar harite & iudicio in litteris Secundus vtebatur. eodem ximum faciente. Fuit & authores habeo Spartianum & Tacitum Mittit libros fuos pro Accia Variola emendandos: rogárque vt intendat limam & iudicium, confilio eius in editione vfu • rus.Aduentum]in vrbem. Librum]actioné pro Accia Variola:quam teftatur fcripfif fe ad imitationem Demofthenis pro Ctefiphonte. Prioribus epiftolis] quæ non funt in hoc volumine, nam alius liber eft de quo nono fcribit. Ex confuetudine twa) diligenter. Peraque]pariter. Cæfar lib.vij. Peræquè è regione caftrorum caftra ponebat. Videtur tamé fuperfluum aut peræ que aut codem ftilo:idem enim fignificat: (quare placet vt legas,eodem libro,id eft, nihil antea fcripfi quale code libro.] Qui pro filo legunt, non re&è iudicant, & fi Græci dicant ac interdum noftri: è quibus Aufonius & Seneca in Pro |