Didam, Grp Z., eertijds een deel der voorin. bannerheerlijkheid 's Heerenberg, : Theodem a° 824 (Alting, Not. Germ. Inf. P. II, p. 170). Theoden ao 828 (Bo 15; BM 187; BN; N. Bijdr. N. R. V, 95). Theodex a° 828 (Sl. 32, en vooral bl. 1130, noot 1, Bladw. Plaatsn.). Diedehun ao 1025 (Sl. 150). Diedeheim a° 1144 (ib. 275). parrochia Thideheim a° 1200 (ib. 396; NBijdr. IX, 7; Klooster Betlehem door Mr. I. A. Nijhoff 1853, bl. 7). Dhidehem a° 1234 (Sl. 579). Tinchem (?) a° 1246 (ib. 667ter). Didem a 1276/81 (ib. 946) 1). Dedem of Dedein a° 1289 (HB 1883 bl. 99, 219). Dydem a° 1314 (BN; N. I, 151). (the) Dyedem a° 1346, 8 (N. II, 25; Lacomblet, Urkundb. III n° 457; NBijdr. N.R. X, 254). Dedem a° 1347 (Cam. I 300). castra (um?) Didam a° 1373 (Lacomblet, a. w. n° 750). Dydam a° 1382 (VA 134) a° 1576 (HB 1883 bl. 239). Diedam a° 1444 (VA bl. 144) a° 1568 (H., Stukken J, 283). Diedem a° 1449, 50, 64 (T. v. E. 147; N. IV, 246, 346; VA bl. 150; NBijdr. N.R. V, 119). Diem a° 1568 (H., Heidenen, 49; Stukken I, 223) a° 1600, 67 (HB 1883 bl. 158; GV 1887 bl. 68). Deden (?) a° 1573 (H., Stukken II, 256). Gesl.: de (v.) diedem omstr. 1400 (M. v. E. 64, 72). Zie ook de oudste varianten van v. Dedem in GV 1889, bl. 15, 6. De volksuitspraak van dezen plaatsnaam is thans Diem. Diefdijk (De), loopt bew. Akkooi en Renooi, en sluit mede het land. van Buren en Kuilenburg van Z.-Holland af, -: 1) Hier kan geen twijfel bestaan, dat niet het Graafschapsche Didam bedoeld zou zijn. Maar men houde op het oog, dat (het tegenwoordig N.-Brabantsche) Dieden in 1444, 1654 ook Didem luidde bij Slichtenhorst 233, 8a, die bl. 233a, a° 1440 den variant Diechden biedt, terwijl hij zelf (a° 1645) het Diden noemt (Tooneel 336). Diedenhoven (aan de Moezel) heet ook Theon-. Thionville. Dietz luidde in 1282 Diech (Bo 675a; Sl. 1016). dien Diifwech a° 1284 (Sl. 1038tcr). de Dievewech a° 1290 (HZ II, 348). opten Dijffdick a° 1526 (N. VI, 2, bl. 854). Anal. de Diefsteeg te Deventer. Dieren, aan den IJsel, op Veluwe-Zoom: Theothorne a° (838 BM 192; Sl. 37; vgl. GV 1881 bl. 159). Thiedere 1) a° 1168 (Lacomblet, Urkundenbuch n° 471 S. 297; BM 192; Sl. 456, 7; vgl. N. IV, 272, noot). Didren a° 1200 1) Invent. arch. klooster Bethlehem 1853, bl. 7). curtis Diderin a° 1218 (BM 192). Dideren a° 1218 (Lacomblet I no 427; II n° 72) a° 1269 (Sl. 887). (curtis in) Diderim a° 1218 (Sl. 456). curtis Dieter a° 1219 (ib. 458). Didern a° 1230 (ib. 531). (domus Theutonica in) Dhedere a° 1231 (ib. 545). Dyderen ao 1269 (BN; Sl. 886) ao 1314, 36 (H., Roozendaal 3; BN) a 1425 (H., Rooz. 171). Diederen a° 1286 (Bethlehem 47). a° 1405 (Sl. 1074; T. v. E. 141; GL in HB 1882 bl. 3) a° 1425, 55 (H., Roozendaal 171; G. Bijzond. 47). Dederen ao 1344, 5 (Cam. I, 127, 92). dat heuus Dydren a° 1420 (Cod. Dipl. Ord. s. Mariae Theut. bij Sl. Dyederen ao 1425 (H., Rooz. 171) a° 1464 (H., G. Bijzonderhh. 47). Dieren a° 1454, 92, 1518, 45, 9, 77 (H., G. Maandw. II, 355; Geld. Adject.: Dirensis a° 1582 (Munt N. IV, 272). 1) ad Mosam, waarbij Bn. Sl. 457 op het jaar 1168 aan het Veluwsche Dieren meent te moeten denken, wat echter als zoodanig kwalijk gaat. Nu ligt er ook wel in N.-Brabant een vlek Dieren, maar o. Gilze en Rijen, dus vèr verwijderd van de Maas. Een overschrijvende monnik zal ad Mosam in plaats van ad Isalam hebben gesteld. Diermen a° 1630 (Atlas van Mercator en Hondius). Adject.: den Diermer -tiendcirkel (ambt Nijkerk a° 1717, 36 (Regrs 262, 90). Gesl. v. Diermen a° 1736 (ib. 290). Dijk, bp o. Didam; omstr. 1400 (bonum toe) Dyken (M. v. E. 66), waarmede echter ook kan bedoeld zijn het thans volgende: Dijkhuizen, bp o. 's Heerenberg: Het huys ter Dicke a° 1349 (N. II 41). Dyhusen, Dychusen a° 1357/65 (Oorspr. perkam. brief in N Bijdr. dat guet to dijchuysen, dychuysen, dijckhusen omstr. 1400 (T. Dinxperloe a° 1086 (GV 1877 bl. 70) a° 1645, 54 Slicht. Tooneel 88a). Dincsperle a 1260 (Sl. 808). parrochia Dinkesberne (?) a° 1281 (ib. 998, 9). Dinxperen a° 1326 (Sp. I, 406, 60; BN). Dijnsperen a° 1326 (Oorspr. brief, in Slicht., Tooneel, 89a). Dinxperloo a 1561 (H., Kron. v. Arnh. 121). Dijnxperloo a° 1580 (Ortelius Theatr. mundi). Dinxper a° 1630 (Atlas Mercator & Hondius). Dochteren (Groot- en Klein-), bp o. Laren en Lochem, aan de Berkel, : Thuchterde a° 1207 (Sl. 428). Thuchterthe a° 1207 (Sp. II Cod. Dipl. p. 64). Dichteren (?) a° 1490 (HB 1883 bl. 123, vgl. bl. 109). Gesl. v. Duchteren. Anal. gesl.: Duchtinch a° 1353 (Cam. II 203), Duchting ao 1355 (ib. 289). Doddendaal, bij Ewijk, in 't Rijk van Nijmegen, aan de Waal. Moet reeds in 1248 bekend zijn geweest. De heerl. Ewijk, onderscheiden van het ambtsdorp Ewijk, werd, volg. Sp. IV, 24, 6, omstr. 1350 Doddendaal genoemd. Komt ook in 1379 voor. Doedendael a° 1470 (H., G. Maandw. I, 98), -dall a° 1653 (MS. (op) den, aengen, ons huys Doddendael(1), -daal a° 1500, 25, 8, 80, 2, 99 (H., G. Maandw. I, 104, 5, 7; GV 1883 bl. 200; H., Stukken IV, 345, 99, 205). Te Neder-Asselt lag in 1717 een tiendblok den Doddendaal (Regrs 261). Dodewaard, in NB., streek (Slicht. Tooneel 33a), vermoedlijk de oudste parochie dezer land aan de Waal: Dodewero XIde eeuw (BM., 198; BM in pago Baduano (Regr d. kerk v. St. Vedastus te Atrecht; Dr. C. Leemans, »Het Rom. Grafteeken te Dodewaard", Amst. 1875, 4to, bl. 51; Sl. 123). comitatus de Dodewerda a° 1107, 33 (Sp. II, 124, noot; Sl. 210). » Dodevert a° 1133 (Sp. ib.) insula s. parochia Dodenweerde a° 1118 (Sl. 370), -werde a° 1315, 80, 1648, NI, 159, (GL in HB 1879 bl. 2; H. G. Maandw. I, 110); -weert a° 1648. (MS. Acta classis Tiel 25-7 Sept. v. d. j.). » » » Doderwerde a° 1118 (Sp. III, 195). Verschrijving? Doodenweert a° 1335 (GV 1883 bl. 39, 40). Doedenwerde a° 1370 (N. II, 255) a° 1521 (N. VI, 2 bl. 693). (die) Doyenweerde a° 1520 (N. VI, 2 bl. 658) a 1573, -wert a° 1576, -weert a° 1593, -werth a° 1633 (H., G. Maandw. II, 393, 8, 9; MS. Acta Geld. Synode 25-9 Sept. v. d. j., art. 13; HB 1883 bl. 182). Doideweerde a° 1521 (N. VI, 2 bl. 693). Doodeweert a° 1561 (H. Kron. v. Ardh. 120). Doy-weerd a° 1654, 54 (Slicht. Tooneel 33a). Dodowerth a 1664, 80, 1703 (HB 1879 bl. 324). (bij verkorting) Doewert a° 1719 (Hist. Utr. Bisdom III, 258). Daudeweerd of Dodowiert gespeld. Aa a° 1841: wel verkeerdelijk. Volksuitspraak: Doojeweerd. Gesl.: de Dudenwert a° 1177 (Sl. 339) -werde, werthe a° 1190, (Bo 250a; Sl. 375). de Dodenwerde a° 1179 (Sl. 349) a° 1402 (GL, afd. NB., art. Dodewaard) -weerde a 1377 (N. III, 39). v. Doedenweerde a° 1393/4 (B 7). v. Dodewerde a° 1501 (GL). v. Doyenweerd a° 1600 (HB 1882 bl. 175), v. Doodewaardt. In 897 is sprake van comitatus Dodonis, in pago Battawi, waarin Herwen lag. (Sl. 70, 1). Eenen persoonsnaam Dode ontinoet men a° 1500 bij Staphorst (E 131), en eenen gesl. Dudeman a° 1334 te Deventer en Terwolde (Cat. n° 19). De gesl. Doedes en Doedens zijn bekend. Anal. Dodworth (Engeland). Doesburg, stad aan den IJsel, in de Grp Z., : Diusburch a° 884 (Sl. 60). Duisburg in pago Hameland a° 1053/71, 1104 (BM 186; BN; SI. 166), borch a° 1343 (Sp. IV Cod. Dipl. p. 52), -burg a° 1582 (H. Stukken IV, 361). (ecclia de) Dusburg a° 1228 (Bo 367b; Sl. 521), -borgh a° 1462 (N. Bijdr. I, 175), -borch a° 1572 (H., G. Maandw. II, 391). (in) Dosborg, -burog, -burg a° 1230, 2, 4, 5 (Sl. 533, 60, 79, 85) a° 1246 (ib. 667ter). Dusberg a° 1235 (ib. 584). opidum Doseburg a° 1237 (ib. 606), -burch a° 1287 (ib. 1099), -borg(h) a° 1318, 59, 61, 2, 1401 (N. I, 185; Secret. zegel N. II, 8, GV 188 Bl. 16; H., Arnh. Oudhh. III 17; G. Oudhh. 102). Důseburg a° 1273 (Sl. 919), -borgh a° 1343 (N. II, 4). Duseburg a° 1276/81 (Sl. 943). Doesborg a° 1277 (ib. 960), -borgh a° 1339, 72 (N. I, 405; H., G. Oudhh. 527; Maandw. I, 282; Slicht. Tooneel 93b, 4a, -borch a° 1388, -bourg a° 1505 (H, Oorspr. Hof v. Geld. 120; N. VI, 1 bl. 340, (H. Heidenen 10), -berch a° 1433, 57 (Cat. n°. 293, 522); -bourg a° 1505 (de oorspr. Hof v. Geld. 120; N. VI, 1 bl. 340 Fr.) -boerich a° 1582 (H., Stukken IV, 418), enz. enz. ecclia de Douseborgh a° 1286 (Sl. 1073; Invent. arch. kl. Bethlehem 1853 bl. 46). ecclia Dosenburch a° 1286 (Sl. 1079). Duysborch a° 1287 (ib. 1104). Doysborgh a 1312 (N. I, 143) a° 1381, 1405 (N. III, 87; H, Rooz. 94). Dozburgh a 1314 (H., Rooz. 2, 3). Dozeborgh a 1314 (ib.) a° 1319 (N. I, 189), -burgh a° 1337, 48 (Cam. I 17, 51, 61, II 27) a° 1397 (Invent. arch. Doesb. 59). Doseburgh a° 1347 (Cam. I 303). Doezeborch a° 1372 (N. III, 14). Doeseborch a° 1375, 1402 (A 86; H., G. Maandw. II, 463): Doisberg, -borch a° 1430, 6 (N. IV, 70 Hgd., 136) a° 1495, 1585, 99 H., Kron. v. Arnh. 65, N. Bijdr. VI, 196; VA 426). Douzborch a° 1470 (H., G. Maandw. I, 99). |