BEATVS RHENANVS

AD LECTOREM.

QVVM Conftantinus Auguftus Heduorum ciuitatem inuiferet,cui poftea Flauia nomen inditum, cognita illorum inopia qua propter asperitatem terra & agrorum fterilitatem laborabant, feptem millia capitum eis remifit, ac reliqua annorum quinque:quia verò prafenti gratias non egerant

rheto

rem fuum ad illum miferunt,Treuiris (vtputo)fubfiftentem. Nam in ea vrbe fape verfatus eft Conftantinus,& extant hodieque palatÿ veteris adifisia.Porro Claudium Cafarem, Conftantini parenDem vocat,cuius ille erat abnepos. Sed hoc vel in gratiam Conftantini dictum eft, vel ideo quòd Clau dius initium dederit Flauia Constantinorúmque familia,fed per fratrem Crifpum.nam ipfe fine liberis decefsit. Proinde in Panegyrico qui ftatim fequitur,rectè dictum eft ad Conftantinum, Ab illo enim diuo Claudio manet in te auita cognatio Sed & primum eius origi

nis numen voca

tur Clau

dim.

PANEGYRICVS

FLAVIENSIVM NOM I
ne Conftantino Augu
to dictus.

I Flauia Heduorum tandem æterno nomine nuncupata, facer imper. comouere fe funditus atque huc venire potuiffet, tota profe&ò coram de tuis in fe maximis pulcherrimisque beneficiis vna voce loqueretur, tibiq; reftitutori fuo,immò(vt verius fatear códitori,in ea potif fimum ciuitate gratias ageret, cuius eam fimilem facere cœpiftis fed quoniã non poteft geftit animo)quæ natura no patitur,clamorésq: fuos, quibus quotidie laudes tuas tollit in cœlu,exaudiri à te no finit interie&a lóginquitas fua:id quod fieri decebat, gaudiorum patriæ meæ nuntiu fpōte fufcepit,vt effem iam non priuati ftudii literarum, fed publice gratulationis orator. Nolui enim facer imp.quum in illo aditu palatii tui stratu ante pedes tuos ordinem,indulgetiæ tuæ voce diuina, porre&áque hac inui&a dextera fubleuafti, numini tuo gratias agere,nec mihi verba, quanuis imparata,defuiffent. Quis enim aut præparare ad beneficiata infperata potuiflet? aut ab tanta gratulatione cohiberet? fed habui rationem loci ac temporis,ne meus ille ardor animi, ftudiúmque dicendi, tibi quidem (quod mihi ad immortali,

tatem fufficeret) probaretur: fed propter affiftentium paucitatem minus quàm te dignum effet iret in populo, fed te vno die de falute noftra multa tra&tante moraretur oratio, quæ pro magnitudine meritorum tuorum feftinare non poffet. Nunc itaque quum in hac vrbe quæ adhuc afsiduitate præfentiæ tuæ præ cæteris fruitar (habebit enim felicitas æmulam Flauiam no-ftram) totus tibi amicorum tuorum comitatus & omnis imperii apparatus afsiftit: & quum omnes homines omnium ferè ciuitatum aut publicè mifsi,aut pro fe tibi fupplices adfint,dicam imp.ea quæ libenter agnofcis, & cæteri nobis indulta non crederent, nifi te cognofcente dixiffem. Primum eft autem, facer imp. in agendis gratiis oftendere, id quod indultum fit,non fortunæ felicitatis,fed iuftæ fuiffe clementiæ. Nam quum omnes homines coram non indigentes iuuare boni fit principis,tum præcipuè bene me-ritis & grauiter affe&tis fubuenire fapientis eft. Quod quum oftendam,non tam ftudio prædicande patriæ meæ,quàm officio demonftranda pro-uidentiæ tuæ, tum potiffimè beneficiorum tuorum magnitudinem profequar tam maiore voto quàm ingenio. Quænam igitur gens toro orbe terrarum in amore Romani nominis Heduis fe poftulet anteponi? qui primi omnium inter illas inanes & barbaras Galliæ gentes plurimis fenatusconfultis fratres pop. Rom.appellati funt: & quum à cæteris Rhodano ad Rhenum vfque populis, ne pax quidem poffet nifi fufpe

al, tradant

a fperari,foli & confanguinitatis nomine gloriati funt & nuper(vt media præteream) diuum Claudium, › parentem tuum, ad recuperandas

:

Gallias foli vocauerunt, & ante pauciffimos annos (quòd maximè prædicandum) plurima patris tui beneficia partim rebus effe&ta perceperunt, partim animo fignificata lætantur? Fuit oJim Saguntos fœderata, fed quum iam tædio Punici belli nouare imperium omnis cuperet Hifpania,fuit amica: Mafsilia protegi fe maieftate Romana gratulabatur : imputauere fe origine fabulofa in Sicilia Mamertini, in Afia Ilienfes foli Hedui non metu territi, non adulatione compulfi, fed ingenua & fimplici charitate fratres pop.Rom.crediti funt,appellaríque meruerunt. Quo nomine præter cætera necessitudinum vocabula & communitas apparet, & dignitatis æqualitas deinde quum finitimæ nationes ipfi illi Romanæ fraternitati non gloriæ inuidentes, & vfque in perniciem fui odiis incitatæ, Germános fibi auxiliarios dominos inuo. eaffent,princeps Heduus in fenatum venit, rem docuit:quum quidem oblato confenfu minus fibi vindicaffet quàm dabatur, fcuto innixus perorauit. Impetrata ope, Romanum exercitum Cæfarémque cis Rhodanum primus induxit. femita enim Galliæ vfque ad id temporis Tranfalpina Gallia nominabitur. Sedenim Hedui totum iftud quod Rheno, Oceano, Pyrenæis montibus,cun&is Alpibus continetur, Romano imperio tradiderunt: hybernis hofpitaliter præ bitis,fuppeditatis largiter commeatibus, armis fabricandis pedeftribus equitum copiis auxiliantibus. Ita in vnam pacem fociatis omnibus Celtarum Belgarumque populis, eripuere barbaris quicquid iunxere Romanis. Dicet aliquis, Vetera ifta funt:& quidem hoc fan&iora quòd

vetera.bonis enim meritis cum ætate dignitas & pondus accedit. Atque vt magno natu parentes magis magisque in dies veneramur & colinfus, fratrum verò æqualitas & liberorum foboles,blandiore licet,leuiore tamen animos tangit affe&tu: ita beneficia antiqua grauiora funt, quanuis præfentia fuauiora videantur. Sed tamen fi illa vetuftate obfoluerunt, quid hæc recentia quæ pueri vidimus? Attende quæfo quanti fit imp.quòd diuum Claudium parentem tuum ad recuperandas Gallias primi folicitauerunt, Opinor leg expe&antésque eius auxilium feptem menfibus metocis, claufi, & omnia inopiæ miferanda perpefsi, tum Sunt autem demum irrumpendas rebellibus Gallicanis porno tas reliquerunt, quum fessi obferuare non pof- qui fedes fent.Quòd fi vobis & conatibus Heduorum for fuas demu. tuna fauiffet,atque ille reipubl. reftitutor implo- tant, & ad rantibus vobis fubuenire potuiffet, fine vllo de- aliò proficif trimento Romanarum virium, fine clade Cata- cuntur:fit horum men.

Græcis

habitandum

libr.x.

Too of ἀφ' ἑτέρας πόλεως μετ

τας άντες,
καὶ εις ετέ

launica, compendium pacis, reconciliatis pro- tio in Codi uinciis,attuliffet faternitas Heduorum. Ob hæc cel.quarta igitur merita & prifca diuus pater tuus ciuita- de iure fifci: tem Heduorum voluit jacentem erigere, perditámque recreare non folùm pecuniis ad calendaria largiendis, & lauacris quæ corruerant extruendis, fed & methycis vndique transferendis,vt effet illa ciuitas prouinciarum velut vna mater, quæ reliquas vrbes quodammodo Romanas prima feciffet. Dixi quàm bene meritis Heduis fubueneris, imperator: fequitur vt di- id eft, Merce cam quàm graufter affis, Qui locus nimium ci funt qui quantum plus mihi fuppeditaret orationis, fi aliam vrbe fas effet audiente te rebus triftioribus immo mari. Vtigitur in prædicandis laudibus patriæ ata. Suidas

ρανοικοιών

τες,

inhabitant,

priore reli