Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

quiddam

ille in ta bra

vox aures tuas imbuit,quibus tu daturus alimenta hoc maximum præftitifti,ne rogarent. Super omnia eft tamen quòd talis es vt fub te liberos tollere libeat & expediat, Nemo a parens filia nifi fragilitatis humanæ vices horret, nec inter infanabiles morbos principis ita numeratur.Ma goum quidem eft educandi incitamentum,to!lere liberos in fpe alimétorum,in fpem congiariorum:maius tamen,in fpem libertatis,in fpem fecuritatis. Atque adeo nihil largiatur princeps dum nihil auferat: non alat, dum non occidat! nec deerunt qui filios concupifcant. Contrà,lar giatur & auferat,alat & occidat,næ ille iã breui tempore effecerit vt omnes non pofterorum modò fed fui parentúmque pœniteat. Quocirca nihil magis in tua tota liberalitate laudauerim, quàm quòd congiarium das de tuo, alimenta de tuo:neque à te liberi ciuium, vt ferarum catuli, fanguine & cædibus nutriuntur: quódque gratiffimum eft accipientibus, fciunt dari fibi quod nemini eft ereptum, locupletatifque tam multis pauperiore effe factura principem tantum:quanquam nec hunc quidem nam cuius eft quicquid eft omnium,tantum ipfe quantum omnes habet. Aliò me vocat numerofa gloria tua: aliò autem, quafi verò iam fatis veneratus miratúfque fim quod tantam pecuniam profudifti, non vt flagitii tibi confcius ab infectatione eius auerteres famam:nec vt triftes hominum mæstófque fermones latiore materia detineres, nullam congiario culpam, nullam alimentis crudelitate redemifti,nec tibi benefaciendi fait cauffa, vt quæ malè feceras,impunè feciffes,amor impendio i fo,non venia quæfita eft: populúfque Romanus

obligatus à tribunali tuo non exoratus receffit. Obtulifti enim congiarium gaudentibus gaudēs: fecurufque fecuris, quódque antea principes ad odium fui teniendum tumentibus plebis animis obie&abant, id tu tam innoces populo dedifti quàm populus accepit. paulo minus P. C. quinque millia ingenuorum fuerunt, quæ liberalitas principis noftri conquifiuit,inuenit, adfciuit : hi fubfidium bellorum,ornamentum pacis, publicis fumptibus aluntur,patriámque non vt patria tantùm, verum vt altricem amare condifcunt. Ex his caftra,ex his tribus replebuntur, ex his quandoque nafcentur quibus.alimentis opus non fit. Dent tibi Cæfar ætatem dii quam mereris, feruéntque animum quem dederunt: & quanto maiorem infantium turbam iterum atque iterum videbis incidi (augetur enim quotidie & crefcit,non quia chariores paretibus liberi, fed quia principi ciues) dabis cógiaria si voles, prastabis alimenta fi voles, illi tamen propter te na- Inftat erg fcuntur.Inftar ego perpetui congiarii reor reos affluentiam annona. huius aliquando cura Pōpeio non minus addidit gloriæ quàm pulfus ambitus capo,exa&us hoftis mari, ories triumphis occidénfque luftratus. Nec verò ille ciuilius*qua parens nofter,autoritate, confilio, fide reclufic vias, portus patefecit, itinera terris, littoribus mare, littera mari reddidit, diuerfáfque gentes ita comercio mifcuit, vt quod genitum effet vfquam,id apud omnes natú effe videretur. Nonne cernere datur vt fine vllius iniuria omnis vfibus noftris annus exhuberet? quippe non vt ex hoftico rapte perituræque in horreis messes ne. quicquam queritantibus fociis auferuntur. De

*

quem

anaufs

uehunt ipfi quod terra genuit, quod fydus aluit quod annus tulit:nec nouis indi&tionibus pressi ad vetera tributa deficiunt. Emit fifcus quicquid videtur emere:inde copiæ,inde annona, de qua inter licentem vendentémque conueniat: inde hic fatietas,nec fames vfquam. AEgyptus alendis augendifque feminibus ita gloriata est,vt nihil imbribus cœlóque deberet: fiquidem proprio femper amne perfufa, nec alio genere aquarum folita pinguefcere, quàm quas ipfe deuexerat,tantis fegetibus induebatur, vt cum feraciffimis terris,quafi nunquã ceffura, certaret: hæc inopina ficcitate vfque ad iniura fterilitatis exaruit, quia piger Nilus cun&anter aluco fefe ac languidè extulerat ingentibus quoque tunc quidem ille Aluminibus conferendus. Hinc pars magna terrarum mergi palanti amne conmergere pa fueta alto puluere inca duit. fruftra tunc AEgyptus nubila optauit cœlúmque refpexit, quum ipfe fœcunditatis parens contra&ior & exilior iifdem vbertatem eius anni anguftiis quibus abū dantiam fuam cohibuiffet. Neque enim folùm vagus ille expanditor amnis intra vfurpata femper collium fubftiterat atque hæferat,fed fupino folo non pl.etiam ac detinenti folo,placido fe mollique lapfu refugum abftulerat : necdum fatis humentes tegras addiderat arentibus. Igitur inundatione, id eft vbertate,regio fraudata, fic opem Cæfaris inuocauit,vt folet amnem fuum: nec longius illi aduerforum fuit fpatium quàm dum nuntiat. Tä velox, Cæfar,potentia tua eft, tánique in omnia pariter intenta bonitas & accin&a, vt tristius aliquod feculo tuo paffis ad remedium falutémque fufficiat vt fcias. Omnibus equidem genti

Farique.

bus fertiles annos gratáfque terras precor: crediderim tamen per hunc Egypti ftatum tuas fortunam vires experiri, tuámque vigilantiam expectare voluiffe. Nam quum omnia vbique fecunda merearis,nónne manifeftum eft, fiquid aduerfi cadat, tuis laudibus tuifque virtutibus materiem campúmque profterni, quum fecunda felices,aduerfa magnos probent? Percrebue- præbenti rat antiquitus, vrbem noftram nifi opibus ABgypti ali fuftentarique non poffe: superbiebat ventosa & infolens natio,quòd vi&orem quidé populum pafceret tamen, quódque in fuo flumine,in fuis manibus vel abundantia noftra vel fames effet. Refudimus Nilo fuas copias: recepit frumenta quæ miferat, deportatáfque meffes reuexit. Difcat igitur AEgyptus, credátque experimento,non alimenta fe nobis fed tributa præftare:fciat fe non effe P.R.neceffariam, & tamen feruiat.Poft hæc,fi volet Nilus, amet alueú fuú, & Aluminis modum feruet: nihil hoc ad vrbem, ac ne ad AEgyptum quidem, nifi vt inde nauigia inania & vacua & fimilia redeuntibus, hinc plena & onufta,& qualia folent venire, mittantur,conuerfoque munere maris, hinc potius vēti ferentes & breuis curfus optentur. Mirum Cæfar videretur,fi defidem AEgyptum, ceffantémque Nilum non fenfiffet vrbis annona, quæ tuis opibus,tua cura vfque illuc redundauit,vt fimul probaretur & nos AEgypto poffe, & nobis AEgyptum carere non poffs. A&tum erat de fœcundiffima gente, fi libera fuiffet: pudebat fterilitatis infolitæ, nec min' erubefcebat fame * quaqua torquebatur quu pariter à te neceffitatibus eius pudorique fubuentum eft. Stupebant agricolæ

quam,

terrarum f.

plena horrea quæ no ipfi referfiffent, quibus de campis illa fubue&ta meffis, quáve in AEgypti parte alius amnis. Ita beneficio tuo → nec maligna tellus & obfequens Nilus AEgypto, quide fæpe,fed gloriæ noftræ nunquam largior fluxit. Quam nunc iuuat, prouincias omnes in fide noftram ditionémque veniffe, poftquam contigit princeps qui *princeps terrarum qui fœcunditatem nunc huc nunc illuc,vt tempus & neceffitas pofceret,traf ferret re ferrétque:qui diremptam mari gentem, vt partem aliquam populi plebifque Romanæ, aleret ac tueretur. Et cœlo quidem nunquam be. nignitas tanta vt omnes fimul terras vberet foueátque. Hic omnibus pariter,fi no fterilitatem, at mala fterilitatis exturbat: hic finon fœcunditatem,at bona fœcunditatis importat : hic aternis commeatibus orientem occidentémque conferunt, que ne ait,vt quæ vbique*feruntur, quæque expeque expetut opes gentes tuntur, omnes gentes inuicem capiant, & discất quanto libertate difcordi feruientibus fit vtilius vnum effe cui feruiant. Quippe difcretis quidem bonis omnium fua cuiufque ad fingulos mala,focietatis autem atque permixtis fingulorum mala ad neminem,ad omnes omnia bona pertinet. Sed fiue terris diuinitas quædam,fiue aliquis* amnibus genius, & folum illud & Alumen ipfum precor vt hac principis benignitate contentums molli gremio femina recondat, multiplicata reftituat.Non equidem repofcimus fœnus,* putet tamen effe foluendum, fallacémque vnius anni fidem omnibus annis, omnibúfque poftea feculis tanto magis quia no exigimus,excufet. Satis factum qua ciuium, qua fociorum vtilitatibus. Vifum eft fpectaculum inde non, enerue, nec Au

omnium omnibus

puses

« VorigeDoorgaan »