ten huwelyk mag verzoeken, die nog veel ryker is; als uw dogter ooit zyn zal: Welk een verachtelyk denkbeeld gy ook van de Koopliedenmoogt hebben Mylord, zo hoop ik dat gy my de Vryheid zult geven om aan te merken, hoe het veel eerwaardiger is zig aan den Koophandel over te geeven, dan dat men een slaaf van het Hof of van een Vorft word; en hoe veele van den Adel worden flaven van een onedel leven, dat onder hen zo gemeen is; want de meeste zyn dwaas genoeg om te denken, dat zy zig anders tot de rang van zodanige zouden vernederen, daar zy alle oorspronkelyk van zyn voortgekomen; namelyk van deugdzame Burgers. Ik hoop Mylord, dat gy geen natuurlyke afkeer van een Engels Koopman hebt, uit hoofde van de gelukkige en onaf hankelyke ftaat dien hy bezit. De winft die hy door een eerlyke Negotie verkrygt. Bewaart hem in die gelukkige ftaat, en ondersteunt zyn onaf hankelyke waardigheid, die zonder tegenfpreeken, veel meer eerwaardig is, als een laage onedele en verachtelyke grootheid, die uit een fchandelyke afhankelykheid voortfpruit. Een Koopman hangt van niemant af, integendeel zo heeft hy zeer veele die van hem afhangen, en nog meer die door zyn arbeid en verstand leven en zig verryken; de menfchen tot het maaken van Manufactuuren gebruikt, en allerhande handwerkslieden, zo wel als Schuite voerders, Schippers, Matroozen, Kruiers, Slepers &c. Die van den Koopman leeven, zyn veel meerder in getal, als de trein van den grootsten Edelman ; ja daar zyn zommige Koop

lieden Mylord, die geheele dorpen, fteden en Provincien onderhoud verfchaffen: En wat zou het gedeelte der Natie, dat door den Koophandel leeft, al konnen uitvoeren, indien zy zig tegens die gene vereenigde, dewelke trots en verwaand op hun zweet en bloed moeten leeven. Wie voed den Staat met fchatten, als de Koopman? zyn onze Koningen, ieder ftuiver dien hen toegestaan word, aan ons niet verfchuldigt? Wat zouden de landeryen van den Adel waardig zyn, indien de Kooplieden van dit Koningryk, met zo veel verachting wierden behandelt, als het u behaagd heeft, my te doen? Wat zou den Soldaat, de Rechtsgeleerde en zelfs de Geestelykheid doen, zo wy hen geen onderhoud bezorgden? Overweegt eens Mylord, wat het voor een Staat zou zyn, die alleen uit Soldaaten, Rechtsgeleerde en Priesters beftond, en gy zult een Koopman naar zyn waarde eeren. Wat is de ydele Ty tel van een Edelman Mylord? Als men het in zyn begin, midden en einde byziet, is het een ingebeelde zaak, en ydelheid, niet waar dig om op te roemen? Want, gelyk Agrippa zeer wel aanmerkten, verdrukking, bedrog, woeker, guitery, hoerery, Moord en Tyranny is den oorfpronk van veele oude geflachten: De grondvefter daar van was veeltyds een bloedzuiger een Vader moorder een ombrenger van veele arme menschen in een onrechtvaardige verdeeltheid, of opftand, makende veele arme wezen en droevige weduwen, en tot belooning daar van, is by tot een Lord, Graaf of Hertog verheeven: Een ander is cen Kochgel, een

Kop

Koppelaar, een Panlikker of Flik floyer en eert flaaf geweeft, die zyn Wyf of dogter aan de geilheid van zyn Vorft, lafhartig heeft overgegeeven, waar door hy tot hoogheid is ver. heven; en hunne Nakomelingfchap worden met de zelve waarde als Edellieden geacht, als Tiberius de hoeredoppen en dronkaarts beminden. Andere verheffen zig door geweld; en zommige zyn het door nog godlozer middelen geworden; dog de befte van allen door de Rykdom; want fchatten maken groot en ondersteunen de hoogheid.

Gy moet u niet verbeelden, Mylord, dat ik den waren Adel in verachting zoek te bren. gen, of dat ik eenige eerwaardige geflachten tracht te hoonen; verre daar van daan, want ik heb eerbied voor den Adel door de deugd verkregen, en door dappere daaden or derfteunt; dog ik kan niet voorby van te zeggen, en ik hoop dat gy het niet quaalyk zult neemen, dat een man die zig zelve door zyn deugd en naarftigheid groot maakt,eerwaardiger in de oogen van alle verftandige menfchen, fchoon Koopman of Winkelier en Ambachts man zynde, als iemant die alleen op de Wapens van zyne Voorouderen kan roemen want het is beeter door de deugd, dan door de geboorte beroemt te zyn. Men moet verwachten dat UE meer in de Oudheid bedreven is als een Koopman; dierhalven zal het u niet onbekend zyn, dat de meefte groote mannen, van een laage geboorte zyn geweeft. Niemant zal ontkennen dat Abdominus eerwaardig was, die om zyn deugd, fchoon maar een Tuinman

zyn

zynde, door Alexander, tot Koning van Si donie wierd verheven. En wie zou, door de valfche eergierigheid misleid durven ontkennen, dat Cathesbius, Sultan van Egypten en Affyrien roemwaardig was, alhoewel hy van een laaf door zyne dapperheid en bequaamheid, daar in hy geen Vorft behoefde te wyken, tot Keizer der Malmukken wierd ver. kooren? De Turken hebben zo veel achting voor de deugd en verdienften, dat meeft alle hunne Baffaas, fchoon van een laage geboorte, uit dien hoofde tot ftaat werden verheven. Van Partinax Philippus, Maximinius, Pros bus, Aurelius en andere is het bekend, dat zy van Soldaaten tot Keizers zyn opgeklommen, flaat maar uwe oogen op de Burgermeefteren Cato en Cincinnatus of op de Paufen Pius de 2e, Sixtus de re, Johannes de 2e, en Nicolaas de 5, en vraagt wie zy geweeft zyn. Voegt Socrates, Virgilius en Horatius hier by. Ook hoop ik niet, dat UE. uit hoofde van hunne geringe geboorte, de volgende groote mannen zult verachten; als Homerus, Demofthenes, Hercules, Romulus, Alexander volgens de be kentenis van zyn Moeder Olympia, Themistocles, Jugurtha, Koning Arthur, Jeptha, Willem den Overwinnaar, Pieter Lombard, P. Comerton, Bartholus, en Paus Adriaan de 4o, en nogtans waren zy alle baftaarden; dog daarom erkent men dat het braave Mannen waren. De meefte en oudfte geflachten in alle Koningryken, zyn eerft uit onechte Kinderen of menschen van een onbekende geboorte afgeftamt; ja de beroemfte verftanden, de grootste geef. G

2

ten

ten en vermaarste geleerden, daar men in onze jaarboeken van leeft, waare vruchten van ontucht; en zou wel een verstandig man durven ftaande houden, dat zy behoorden veracht te worden uit hoofde van iets, daar zy geen fchuld aan hadden? Het is te verwonderen, zegt Machiavel dat alle, ten minste het grootste gedeelte van hen, die zig door edele daden, op der Aarde beroemt gemaakt hebben, uitmuntende boven alle hunne tyd genooten, uit geringe plaatzen, en van ilegte en onbekende Quderen gebooren zyn: Ook hebben de zo danigen, voegt hy 'er by, dat zeer aanmer. kelyk is, altoos het gelukkigfte geweeft. Wat wys man Mylord, heeft ooit Tullius veracht, om dat hy van zeer gering is opgekomen. Wie heeft ooit zyn achting aan Iphicrates en Marius geweigert, om dat ze eerst gering en nedrig waren; ja wie heeft ooit Agathocles met verachting behandelt, om dat hy van een Pottebakkers zoon,Koning van Sicilien was geworden?was Telephanes Koning van Eydie, wel iets anders als de Zoon van een Karreman. De Keizer Valentinianus was de zoon van een Lyndraayer, en Permiflaus Koning van Ba. hemen, van een Koe Herder geteeld.) De groote Tamerlan, die zelf een Herder was, zo wel als zyn Vader, en de Koning David, waren van geen beeter af komft. Het is waar, men and woorde eens een Varkendryver, die het voorbeeld van Sixtus de 5è bybragt, als gy Paus zult geworden zyn, zal men u ook achten; dog hy voegden hen te gemoet, als ik door myn deugd Paus word, zal ik alle die verwaande Edellieden zonder deugd, varken

dry.