Itaqve eorum vehementery) addubitem, an fit Nnn 2

po

rum putat mafculino genere dictum, cùm debuiffet neutro. Dein,qbod credit notari præfides certaminum. Denique quòd nomine exponit, verbis. Prioribus duobus erratis jam occurrimus lit. præc. tertio medebimur lit. feq.

Ri.

y) Vix est, ut Sitio careat hac lectio, fenfu certè caret ipfa, aut ego. Catanaus prodidit, aliter etiam legi: ita tamen ut vehementer. Verùm non magis hoc intelligo, quàm illud; atque baud temerè fufpicor, gloffis locum inquinatum, primitus fuiffe: Ego contrà,Ifelafticorum nomine vehementer addubitem, ac potiùs &c. vel fimile ghid, Gru.

Mihi nihil

mutandum effe videtur, tantùm opera danda, ut commodum fenfum eruamus. Quem fic expedio: Ego contrà fcribo, id est, fecùs atq, illi Athletha poftulant, cenfeo, idg Ifelaftici [licebit etiam Ifelafticorum legas, nomine; ea videlicet ratione motus, qbam tacitè fuggerit bel ipfum nomen Ifelaftici premii, certaminibus Ifelafticis debiti. Quæ cùm fic diEta fint ab actu non coronationis, fed ingressus folennis in cibitatem, [refpice ad lit. q.] minimè concedendum est, ut ulli Victori premium illud conferatur, antequam ingressu civitatis impleberit pondus Ifelaftici nominis. Voluit enim Plinius emphafin bocabuli graci urgere; quod & fequenti epiftola faciet Trajanus. Sequitur ergò: Itaq; eorum [ Athletarum] vehementer addubitem, an fit potiùs id tempus, qvo ɛir éλacar, [unde nomen factum Ifelaftico & certamini & pramio,] intuendum, [ fequendumg, ita, ut ante illam eicéñαi fuam ne pramio potiantur.] Obferva, an hîc poni prà annon, ut apud Ciceronem alicubi & Corn. Nepotem, quorum verba dedi ad Lex. Buchneri f.140. Sic Lactant. lib.III. c. 8. Corporis bona non minùs funt mutis, qvàm homini neceffaria, ac nefcio an etiam magis. Et verò an prở an non poni non mirabitur, qui cogitabit, Ciceronem eodem fenfu, cùm alibi dicat, nefcio an ulli, alibi dicere, haud fcio an nemini. Lib. IX. epift. fam. 9. qvod nefcio an ulli unnoftro acciderit Imperatori. Lib. eod. Cons

qvam

ep. 14.

potiùs id tempus, qvo ciséλarav z),intuendum. Iidem obfonia petunt pro eo agone, qvi à te Iselafticus factus eft 4) qvamvis vicerint,anteqvam fieret: Ajunt enim b),congruens effe, ficut non

datur

tigit enim tibi, qvod haud fcio an nemini. z) invecti funt. Itidem in principio epiftola proximè sequentis : rìcéλασεν, invectus eft. Sed illic εἰσήλασαν, itidemq, εἰσήλασε, bic fcribendum effe dicent Grammatici. Ifelafiam autem, quod [ex Aldinâ & aliis] margini adfcriptum est pro eishnagar, nullum babere hic locum potest. Effet alioqbi eisshavia berbale ex illo εἰσελάνες falium. Caterim εἰσέλασαν [ 5el pos tiùs eirkhaœav,uti dixi] exponitur etiam ingressi sunt,qɓum tamen non fimpliciter dicendum fit, ingresfi sunt, sed, ingresfi funt eqvo invecti, fel, qvadrigis invecti. Potiùs autem hic intelligendum est qvadrigis invecti, ut doctiffimus ille bir Adrianus Turnebus oftendit; qui[ lib. I. Adv. c. 19.] mentionem faciens certaminum, quæ Plinius Iselastica nominat, eag funt quæ Græcis elveλasıxoì dy@veç dicebantur, [neg enim ulla de boc dubitatio relingbitur, quamvis ille tanqbam non affirmans,dicat, ut exiftimo, ] fcribit, eorum ludorum & certaminum viðlores triumphantium more in patriam invehi folitos, & vectigal de publico accipere. Quibus hac Vitrubii [procm. lib. IX.] fubjungit: Nobilibus athletis,qvi Olympia, Pythia, Ifthmia, Nemea viciffent, Græcorum majores ita magnos honores conftituérunt ut non modò in conventu ftantes cum palmâ & coronâ ferant laudes, fed etiam, quùm revertantur in fuas civitates cum victoria triumphantes qvadrigis in monia & in patriam invehantur, è reqve publicâ perpetuâ vitâ conftitutis vectigalibus fruantur. St. a) id est, Ifelaftici agonis jure privilegiog donatus, Sic interpretantem Rittersbufium fuprà lit. o. bidimus. Privilegium autem illud nimirum est, ut liceat ob hanc victoriam folenni pompa urbem patriam ingredi. b) Illud, ajunt enim, non videtur natum à Plinio,fed à librariis. Gru. Mibinon perinde, ut

datur fibi pro his certaminibus qvæ effe Ifelaftica, poftqvam vicerunt, defierunt: ita pro iis dari, qvæ effe cœperunt c). Hic qvoqve non mediocriter hæreo, ne cujusqvam retrò habeatur, ratio; dandumq; qvod tunc, qvùm vincerent, non debebatur. Rogo ergò, ut dubitationem. meam regere, id eft, beneficia tua interpretari ipfe digneris.

120.

TRAJANUS PLINIO S.

Vult intelligi effe Ifelaftica, qvùm primùm qvisqve in fuam civitatem invehitur: obfonia negat danda, anteqvam illa fierent d).

Grutero,fufpectum hoc.

c) Athleta fic argumentabantur: Non datur nobis ebfonium pro illis certaminibus, qua defierunt effe Ifelaftica,pofteaquam bicimus. Ergò aqbum & conveniens est, dari nobis pro iis,qua Ifelaftica effe cœperunt, poftqbam bicimus. Ri. Obfcura bic & perplexa est admodùm Interpretatio Catanai. Apponam tamen. Sic ille: Antequam à Trajano fierent & celebrarentur certamina Iselastica, aliud genus certaminis depugnabant athleta, quod pariter fecerunt, poftquam Ifelaftica finita fuerunt. Argumentabantur igitur, deberi fibi felafticorum præmia,' qua quidem aliis majora erant,ex eo tempore, quo primum conftituta fuerunt, nec modò cùm fierent: ficut cùm effe Ifelaftica defierunt, non dabantur obfonia: nam refpiciebant diem, conftitutionis & finem. Verbi causâ, Trajanus conftituit Ifelaftica Calendis Majis, & mandat illa inchoata à Calendis Juniis terminari in Calend. Augufti: qui cœperunt pugnare à Calendis Majis, & certarunt usg in Calendas Junias,petebant premia Ifelafticorum, tanquam inftituta à Trajano.

EP. 120. d) Juvat & hîc Rittershufii argumentum defcribere: Refpondet Trajanus, ad priorem quidem

[Selafticum e) tunc primum mihi videtur f) incipere deberi, quùm quis in civitatem fuam, ipfe cioeλacev g). Obfonia eorum certaminum, qua Ifelaftica effe placuit mihi, fi ante Ifelaftica non fuerunt,retrò non debentur. Nec proficere pro defiderio athletarum potest h) tam eorumi), qvæ poftea Ifelaftica lege conftitui,qvàm,quùm vincerent,effe defierunt. Mutatâ enim conditione certaminum,

nibilo

dubitationem,non à die victoriæ & coronationis, fed à die inSectionis præmia incipere deberi; ad alteram, opfonia retrò non deberi athletis, qui victores extiterint certaminum, antequam ea Ifelaftica beneficio Principis fierent. e) fubaudi premium, ut ep. præc. lit. u. ] non, ut Catanæus, certamen. Interpretationi noftræ favet illud etiam, qvod feqvitur,deberi: pro qvo qvidem Catanæum putes legiffe, debere. f) Utitur Imp. verbo modeftiffimo, qvod erat Judicum in fententiâ proferendà: fibi videri: cùm qvidem poffet pro auctoritate refcribere, ita fe velle, ita, jubere, ita ftatuere. Ri. g) Cur maluit Imp. græco verbo uti, cùm idem potuiffet dicere latinè : infectus est? An quia fignificantius eft græcum latino? An qvia vim ponit, in ipfo Ifelafticorum etymo? quafi dicat: Ifelaftici agones didi funt παρὰ τὸ ἐιτελάσαι: Ergo eorum, præmia nondum debentur, cùm nondum qvis égédzser, ut maxime jam vicerit & coronam reportarit, & publicè qvoqve per vocem præconis fit victor proclamatus. Ri. Rectè hoc pofterius, ut intelliges è lit, u. ad epift. præc. b) Refpondet argumento athletarum, qvod legitur epift. præc. lit. c. & hîc in feqventibus repetitur.

i) fubaudi, certaminum, non, ut Catanaus,obfoniorum. Sed hic nefcio qvem nominativum, à qvo pendeat vox eorum, defidero. Nec exfculpere tamen eum poffum ex Aldina lectione,qvæ penitus hic monftrofa: quod eorum, que poftea Ifelaftica non lege conftitui, quam, qui ierant,ac

nibiloming,quæ ante perceperant,no revocantur k), 121. CAJUS PLINIUS TRAJANO Imp. S.

Excufat fe, qvòd uxorem fuam, urgente itineris celeritate, diplomate adjuverit.

Sqve in hoc tempus, Domine, neqve cuiqvam diplomata) commodavi,neqve in, rem ullam, nifi tuam, mifi. Qvam perpetuam fervatione m) meam quadam neceffitas rupit. Uxori enim meæ n), auditâ morte avio), volenti ad amitam fuam p) excurrere, ufum eorum, negare durum putavi, cùm talis officii gratia in cipere defierunt. k) Nam neqve revocantur & auferuntur [inqvit] athletis ea,qvæ antea perceperunt, commoda; non auferuntur,inqvam, ab ipfis percepta,poftqvā. conditio certaminum eft immutata, hoc eft, pofteaqvam Ifelaftica qvæ erant, per meam legem non Ifelaftica facta funt. Intelligimus hinc, Trajanum non modò qvædam certamina quæ Ifelaftica priùs non erant, feciffe Ifelaftica, hoc eft, tali privilegio gaudere juffiffe; verùm etiam. ex contrario qvædam Ifelafticorum numero exemiffe,ut non ampliùs Ifelaftica effent. Ri.

EP. 121.

1) literas liberi itineris & immunis. Cat. Sic & fupra ep. 14. bujus libri, p. 777.q. m) ufitatius est compofitum,obfervatio. Ri. n) Calphurnia. Cat. Notandum, Plinium Proconfulem uxorem fuam fecum in Provinciam duxiffe. Pertinet hoc ad l. 4.§. 2. proficifci D. de off. proconf.& legat, ubi ait: Meliùs quidem effe, ut proficifcatur Proconful fine uxore: poffe tamen etiam cum uxore proficifci, dummodò fciat, fi quid deliquerint uxores eorum, qui ad officia proficifcantur, ab ipfis maritis rationem & bindictam exactum iri, idg, ex SC. Cotta & Meffala Coff-facto. Quò etiam faciunt difputata à Cicerone epift. illâ nobiliff. ad 2.Fratrem, que est in ordine prima, & Verrinà 4. Ri.

o) Fabati, Cat, P) Hifpullam. De utrisq lib. V. ad