1 XIX. men, en eene Vaart door die Schans te graaven, Boek. waar door alle de Schepen die uit Holland kwa1746. men naar 's Hertogenbosch zouden moeten vaaren. De Regeering, die voor een belemmering in den Koophandel vreesde, vertoonde den Raad den overlaft, die haare Ingezetenen hier door te wagten hadden, zy voegde 'er by, dat ruim aan de helft van het Water, den Doortogt, benomen zoude worden, waar door de Vaart by hoog Water, niet alleen moeielyk gemaakt, maar de Stad zelf ondergezet zoude kunnen werden: derhalven verzogt zy den Raad alvorens de aanbefteeding, van het Toedammen gefchiede, dit alles te overweegen (p). De Raad volharden egter by zyn befluit, doch gelaftte den Directeur der Veftingwerken, te berigten, wat voorzorgen men zoude kunnen gebruiken, om allen ongemak aan de Sluizen voor te komen, als mede wat men behoorde te doen, om den Scheepvaart, naar de Stad, gemaklyk te maaken, en of de Stad, eenige Schade, van het Water te dugten had, zo ja, welke voorzorgen, men daar tegen kon gebruiken (9). Uit het gevolg blykt, dat de Dam in de Rivier gelegt werd, en de Schepen, door de Schans, tot na het fluiten der Vrede te Aken, gevaren hebben. Het kan niet ontkent worden, dat de Scheepvaart, om meer dan eene rede, merklyk hier door, belemmerd werd. Verlegen- ften uit het Het Algemeen Ziekenhuis, voor de Zieken en (P) REQUEST der Regeering aan den Raad van Staa Leger, te ten geprefenteerd in de NOTULEN van den 26. Februari 1746. plaatzen. (4) RESOLUTIE des Raads van Staaten van den 28. Fe bruari 1746. XIX. 1746. en Gekwetsten uit het Leger, was binnen deeze Stad overgebragt. De Raad van Staaten had daar Boek. toe, een groote Huizing, naaft de Geertruide Kerk, ingekogt; Dit Huis was mede met ter haaft vol. De Aanneemer daar van, gaf dit den Raad te kennen; Hy voegde 'er by, dat men onlangs in den Tuin, eene Loots opgeflagen had, die mede reeds vol lag: de Raad, moeft zeker Huis, naaft het Ziekenhuis gelegen, waarin dui, zend Zieken geplaatft konden werden, koopen, of huuren. De Raad tot het een, en ander ongenegen, gelafite den Aanneemer, met kennis van den Gouverneur, of Kommandeur, te verneemen, of niet eenige Zieken, boven de Ruiters Stallingen, of elders gelegt konden werden; Indien zulks niet gefchieden kon, zou hy de Regeering verzoeken, dat hem een Stads Gebouw, hier toe bekwaam, aangeweezen werd (r). Dit gefchiede: Doch de Regeering antwoordde, dat ingeval, in 's Lands Gebouwen, geene genoegzaame plaats tot berging was; zy, als dan, een Stads Gebouw, aanwyzen zoude, waar na zy reeds had laaten omzien (s). Liever was zy om verfcheide redenen van dit alles verfchoond, en inmiddels ontlaft van de huur der Huisjes, die zy tot berging der Zieken gebruikt had (). Hier op werd den Kommandeur gelaft die zaaken te fchikken of de Zieken, in de Geertruide Kerk te (*) RESOLUTIE des Raads van Staaten van den 31. Mei 1746. (s) NOTULEN van den 12. Juni 1746. des voor den middaags. () NOTULEN van den 3. Juli 1746. XIX. te plaatzen (u). Eindlyk kwam men overeen, de Boek. Geertruide Kerk interuimen, en dezelven van Stoe1746. len, en Banken te ontledigen (v). De Regee De Raad ris van der ring dagt nu, van allen verderen aanzoek bevryd te zyn; doch in October deezes jaars, gaf de Aanneemer van Lands Ziekenhuis, op nieuw, berigt; dat Vierhonderd en twintig Zieken, van Maaztricht verwagt werden, voor welker helft geen Plaats te vinden was. Tot dit Bevel, door den Raad, aan den Aanneemer geschreeven, vermeende de Regeering ongehouden te zyn, te meer, daar zy thans geene Stads Gebouwen miffen kon (w) Bedugt nogtans, dat de Kommandeur op de overgaaf van het Pesthuis aandringen zoude, berigte zy, by voorraad, den Raad; dat zy, van de verpligting, om Plaats voor de Zieken, die uit het leger gebragt werden, te verfchaffen, onkundig ware, ook geene Plaats tot berging der Zieken, wift aantewyzen (x). De Raad gelafte hier op den Aanneemer, de noo. dige plaats te verzorgen: hem zoude voor ieder Zieken, deswegen een ftuiver meer, daagslyks goedgedaan werden (y). Mr. Antoni van der Heim, Raad Penfionaris Penfiona- van Holland, was zederd eenigen tyd, door overHeim fterft maat van zwaarwigtige bezigheden, aan eene laste 's Herto-tige Kwaal van Hartklopping onderhevig geweest. genbosch. Hy (2) RESOLUTIE des Raads van Staaten van den 5. Juli 1746. (v) NOTULEN van den 17. Juli 1746. (y) RESOLUTIE des Raads van Staaten van den 24. Oc 'tober 1746. den XIX. 1746. Hy had zig op Raad der Geneesheeren twaalfden Juli deezes jaars, uit den Haage, op Boek. rys naar Spaa begeeven, om aldaar de wateren, ter herstelling zyner gezontheid, te gebruiken. Den volgenden dag, kwam hy in het Leger der Bondgenooten, by ter Heide, daar de Vorft van Waldek, hem in het Hoofd Kwartier, ter Maaltyd onthaalde. Den veertienden begaf hy zig naar 's Hertogenbosch, daar hy des nademiddaags aankwam, met voorneemen, den volgenden dag naar Spaa te vertrekken, Doch op den voor de middag, van dien dag, tuffchen negen en tien uuren, werd hy, van zyne gewoone Kwaal aangetaft, waar aan hy een uur daar na overleed (~). Zyn Lyk werd eenige dagen daarna, met een Jagt van hier, naar den Haage gevoerd. Alle de Oostenrykfche Nederlanden ter linke Sterke Bezyde der Maaze, waren gedurende drie Veldtog-zetting hier ten, door den Koning van Frankryk overheerd. ter Steede. Het Leger der Bondgenooten kon derhalven daar in geene Winterlegeringen houden. De Hertogdommen Limburg, Luxemburg, en het Overkwartier van Gelderland ftonden nog onder de Koninginne van Hungaryen, en Bohemen; Luxemburg lag te ver af, en in de anderen waren geene Hoofdvestingen. Het Krygsvolk moeft gevolglyk in de Vereenigde Nederlanden, de winterlegering betrekken. De Raad van Staaten schreef om die rede, de Regeeringen van Maaztricht, Venlo, Graave, 's Hertogenbosch, Breda, en Bergen op Zoom aan; dat gedurende den aanstaanden Winter, fterke Bezettingen, in die Stee den, (2) EUROPISCHE MERCURIUS des Jaars 1746. Deel II, Bladz. 72. 1746. XIX. den, tot verzeekering derzelven gelegt zouden Boek. werden, zy moeften derhalven terstond de nodige schikkingen, tot het ontfangen van dit Krygsvolk maaken, en zorg draagen, dat de Burgers, by wien de Soldaaten gelegt zoude werden, met Bedden, en het nodige daar toe behoorende, voorzien waren (a). Terftond benoemde de Regeering alhier eenige Leden, om na te zien, hoe alles, in voorige tyden binnen deeze Stad by zulk eene gelegenheid geregeld was: ook moeften die Leden, op den Voorraad van Koorn, het welk binnen de Stad gevonden werd, nauwkeurig agt neemen, om by befloten Water, niet in verlegenheid te geraaken (b). Op hun verflag werd afgekondigd; dat een ieder der Ingezete nen, zig van Bedden, met derzelver toebehooren voorzien zoude: ook werden de Huizen, tot berging van het Krygsvolk opgetekend, en by den Raad der Staaten verzogt; dat het Getal, der aanftaande Bezetting haar by tyds bekend gemaakt mogt werden: By deeze gelegenheid, herinnerde de Wethouderschap, den Raad, dat de Servitie gelden, die de Burgery betaalde, eigenlyk den Staaten van Holland raakten; Deeze bedroegen weeklyks, voor ieder Ruiter of Soldaat, drie ftuivers: En vermits die Bezetting op verna, thans in de Barakken niet konde gehuisveft worden, verzogt men, dat de overige zig met drie ftuivers te vrede mogten houden: Werd 'er eenig Vreemd Krygsvolk, dat niet ter betaaling der Vereenigde Ne derlanden ftond, hier ter Stédé in Bezetting gelegd, (a) RESOLUTIE des Raads van Staaten van den 25. Oãober 1746. (4) NOTULEN van den 31. Odober 1746. |