Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

ftooken, of kreigen verzweeringen, waar door eindelyk een Ectropium gebooren word. De voornaamfte Heelmeefters hebben verschillende middelen uitgedagt, om den gewoonen weg voor de traanen te openen, deeze ftelt de Schryver voor, op dat elk een beter zoude konnen oor-. deelen over de nieuwe manier, door den Hr. ANTONY PETIT uitgedagt, fpreekende eerft kortlyk van de ongemakken, welke eene Epiphora veroorzaaken konnen.

Men heeft ten onregte den naam van traanfiftel (fiftula lacrymalis) aan alle soorten van dit ongemak gegeeven, daar dezelven in aart, natuur en plaatfing, merkelyk verfchillen. Wanneer de ductus nafalis geflooten is, dan worden de traanen, zich in den neus niet konnende ontlaften, meêr en meer opgehoopt in den traanzak, en men kan uitwendig zien een gezwel, welk van fommigen bernia lacrimalis, van anderen hydrops Jacci lacrimalis genoemt word. De zak zoo verre gezwollen zynde, dat daar niets meêr in kan, zoo moeten noodzakelyk de traanen, die altyd afgefcheiden worden, over de wangen loopen; drukt men met den vinger op den zak, dan komt het vogt terug door de traanftippen (puncta lacrimalia), dat, door het ftilftaan, dikker geworden zynde, in kleur fomtyds na etter gelykt. Deeze uitpuiling van den traanzak word gemakkelyk onderfcheiden van eene Anchylops, welke eene harde, ongelyke, zwelling van de caruncula is, die aan den vinger tegenstand bied, en van eene Acgilops, die eene foort van verzweering is, digt by den traanzak. Wanneer de zak, al te fterk uitgezet zynde, eindelyk breekt, dan worden de randen der wonde, door de geduurige ontlafting der scher

[ocr errors]

pe

pe traanen geprikkelt zynde, hard, geeven kwaade etter uit, worden vereelt, en dus ontftaat eene waare traan-fiftel. De ductus nafalis word verstopt of door eene drukking, veroorzaakt door een' polypus, of door eene ontsteeking. Op deeze wyze word het vogt, welk zich door denzelven moeft ontlaften, tegengehouden; dit, van fyne vloeybaare deelen berooft zynde, maakt, dat de dikke deelen zich tegen de zyden verzamelen, en dus door den tyd veroorzaaken eenen tegenstand, die dikwils alle middelen van de konft te leur fteldt. Na de pokjes, en eene voorafgaande ontsteeking der oogleden, gebeurt het dikwils, dat de traanftippen of traan-buisjes, verzwooren zynde, famengroeijen. Dit ongemak kend men door de geduurige ontlafting der traanen over de wange, welke noch door eene zwelling van den traan-zak noch door eenig ander ongemak verzeld word. Eindelyk kan eene Epiphora uit andere ziekten van een' hardnekkigen aart ook. voortgebragt worden. Indien by den grooten hoek van het oog, de traan-zak opengebrooken zynde, eene lelyke verzweering ontdekt word, waar uit flegte etter komt, en dezelve vereelde randen heeft, dan heeft de lyder eene traanfiftel. Deeze nu kan enkelvoudig, of famengefteld, goed of kwaadaartig zyn. Samenge fteld word dezelve genoemt, indien de verzweering verzeld gaat met eene beenbederving; kwaadaartig, wanneer de randen van de wonde omgekeert, pynelyk en kankeragtig zyn. Gelyk nu deeze foorten van dit ongemak merkelyk van elkander verschillen, zoo heeft men ook onderfcheide middelen uitgedagt, om dezelven te geneezen.

De

De ductus nafalis verftopt zynde, stelden de ouden de volgende operatie in het werk: de lyder tegen over het licht geplaatst, en fyn hoofd een weinig naar agteren gebogen zynde, maakte de Heelmeefter met een regt mesje in de huid, waar mede de zak bedekt is, en die door de vingers opgeligt en gefpannen word, eene halve maanswyze opening, die omtrent de Kromte van de holligheid van het oog volgt. De wonde verwydert zynde, kwam de traanzak te voorfchyn, welke fy met den punt van het werktuig openden; vervolgens ftaaken fy door het os lacrimale een ftilet, zoo dat hetzelve in den neus uitkwam. In de opening ftaaken' fy een kaarsje of houtje, 't welk niet kon wech genomen worden, voor dat de uitwendige wonde geflooten was. Deeze manier is wel haaft, uit oorzaake van de nadeelen, ontstaande door het doorbooren van het been, en het wechneemen van het geen in de gemaakte opening geftooken was, in vergetelheid geraakt. ANEL, overdenkende, hoe gebrekkig deeze manier was, dagt.eene andere uit. Door het bovenfte traanftip gebragt hebbende, een zeer dun en eenigzins krom ftiletje, waar van de punt de gedaante van een olyf heeft, ftak hy hetzelve tot in de holligheid van den traan-zak, en poogde, door eene zagte beweeging, den tegenstand te overwinnen. Om dit oogmerk des te beter te bereiken, deed hy infpuitingen met een klein spuitje. Doch ook deeze manier is ook niet in alle opzigten goed. Vooreerft, zyn by fommigen de openingen der traanbuisjes zoo nauw, dat men in dezelven noch het stiletje noch de pyp van het fpuitje brengen kan. Ten' anderen, fchoon de genoemde werktuigen na

tehoo

behooren daar in gebragt waren, zoo zoude de hindernis in den ductus nafalis alle poogingen konnen wederstaan. Men heeft daarom uitgedagt eene andere geneeswyze, die van goed gevolg is, wanneer de ziekte pas begint. Door eene drukking op den traan-zak zoekt men te weeg te brengen, dat in denzelven niets kan vergadert worden, terwyl men den tegenstand in den ductus nafalis tragt te overwinnen, door middel van infpuitingen, door den neus gedaan. Dus word het beletfel veel al wech genomen, en de traanwegen krygen de vereischte kragten weder. Indien dus niets goeds te weeg gebragt word, dan zoekt men op eene andere wyze hulp. Door den neus brengt men in den ductus nafalis een stiletje, en zoekt daar mede de verstopping allengskens wech te neemen, terwyl men de infpuitingen ook niet verzuimt. Deeze operatie mislukt ook niet zelden, en het kan gebeuren, dat het os turbinatum inferius, boven het welke de opening van den ductus nafalis is, zoo digt tegen. het kaak been geplaatft is, dat de punt van het ftilet op geene wyze in de opening kan gebragt worden. De beroemde Heelmeefter van Parys, de Hr. PETIT, heeft de geneeswyze der ouden op eene fchrandere wyze verbetert: hy maakt de infnyding byna op dezelfde wyze, beginnende digt by den neus, op die plaats, alwaar de pees van de mufculus orbicularis is, welke zonder eenig ongemak kan gekwetst worden. De huid, waar mede de oogleden in den hoek vereenigt. zyn, moet vooral in haar geheel worden gehouden, dewyl 'er anders een Ectropium gebooren word. De zyden van de infnyding worden vervolgens van een verwyderd, en zoodra hy den traan-zak ziet, maakt hy eene opening in denY. Deel. 1. Stuk. L

zel

zelven, waar door hy een ftilet brengt tot midden in den neus, welke wederom daar uit gehaalt word, zoodra de hindernis is wech genomen. Deeze manier, fchoon beter dan de andere zynde, heeft egter verfcheide ongemakken, de uitwendige wonde verandert fomtyds in een pyp-zweer, en, zoo dezelve geflooten is, is het te vreezen, dat van binnen, door het opgroeijende vlees, de opening geheel zal geflooten worden; ook blyft 'er altyd een lelyk litteeken' over.

Indien de traan-ftippen of traan-buisjes geflooten waren, hebben fommigen geraaden, de glandula lacrimalis wech te neemen, even of men niet te vreezen had, dat het hoorn-vlies daar door zoude droog worden. Anderen hebben gewild, dat men eene fyne naalde door de traan-buisjes zoude steeken, en deeze dus zouden worden geopend, doch de praktyk beantwoord niet aan hunne verwagting. In een traanfiftel word door de opening een ftiletje gebragt, en met hetzelve 't geen den duftus nafalis verftopt, wech geduuwt, vervolgens worden de vereelde randen van de wonde door beitende middelen verteert, en de beenbederving, zoo dezelve tegenwoordig is, door geeftryke middelen, of, wanneer dezelve kwaadaartig is, door een brandend yzer geneezen, en eindelyk tragt men de uitwendige wonde te fluiten; doch indien een fungus binnen in den zak zit, of de zak door de verettering geheel verteert is, en van denzelven niets overblyft, dan zoude de konft te kort fchieten, indien de Hooggel. Hr. PETIT niet uitgedagt had eene nieuwe geneeswyze, welke zich in alle gevallen gelukkig schikt.

Men vindt by den grooten oog-hoek onder

de

« VorigeDoorgaan »