jaare 1726. wierd hy tot Doctor aangenomen, en gaf by die gelegenheid eene Thefis in het licht, welke veel gerugt maakte, en waar in hy onderzogt, of de liefde zou konnen geneezen worden door middelen, uit het ryk der planten genomen. In den jaare 1730. ging hy naar Parys, en bragt aldaar vyftien maanden door, midden in de geleerdheid en onder de geleerden; ook zoude hy waarfchynelyk deeze stad tot fyne woonplaats verkooren hebben, was hy niet genoodzaakt geweeft naar fyn Vaderland te keeren uit oorzaak van een ongemak aan de oogen, welk hem dikwils plaagde, en 't geen hy toeschreef aan de lugtgefteldheid van Parys. Terwyl hy zich aldaar ophield, ontwierp en volbragt hy het plan van een werk, waar in de ziekten, nauwkeurig in geflagten en foorten onderfcheiden, volgens de manier der Kruidkundigen in verscheide Claffen zouden verdeelt worden; dit ontwerp deelde hy mede aan den grooten BOERHAAVE, die, hetzelve pryzende, egter niet ontveinsen kon, dat hetzelve moeyelyk zoude konnen volvoert worden. Doch alle hinderniffen, verre van den Hr. DE SAUVAGES te rug te houden, moedigden hem zoo veel te meêr aan, hy agtervolgde fyne onderneeming met grooten iever, las een oneindig getal van boeken, welke hem de fchoone boekeryen in Parys verschaften; pleegde raad met de eerfte mannen van de konft, en hy verzamelde dus eenen grooten voorraad, waar uit hy, te huis gekomen zynde, opftelde eene Verhandeling van de Claffen der ziekten, welke hy in een deeltje in 12°. in de Franfche taal in 1731. in het licht gaf. Dit werkje, waar uit een ander van meêr uitgebreidheid, in vervolg van

tyd

!

tyd door hem waereldkundig gemaakt, voortgefprooten is, maakte hem op eene voordee lige wyze bekend. Drie jaaren daarna benoemde de Koning hem tot Hoogleeraar der Geneeskunde, in plaatse ván den Hr. MARROT; eerfte Geneesheer van den Koning enz. Op fyn agt en twintigste jaar gefteld zynde naaft hen, die hy tot Leermeefters had gehad, om insgelyks waardige leerlingen voort te brengen, oordeelde hy, dat het noodzakelyk was, de Theorie, door veele valsche vooroordeelen benevelt, te verbeeteren, zoude hy over alle deelen der Geneeskunde nuttige onderregtingen konnen geeven; waar door hy zich vyanden verwierf, die zich tegen fyne gevoelens aankantten, doch door hem wederom weêrlegt wierden!

In den jaare 1744. gaf hy in het licht eene vertaaling van de Hamaftatica van HALES, met eenige aanmerkingen, waar by hy ook voegde twee Verhandelingen, de eene over de koorts, en de andere over de ontsteeking: Deeze ver taaling wierd overal met graagte ontvangen, in Italien door eene geleerde jonge Dame, ARDINGHELI genaamt, in het Italiaansch vertaalt en met eenige aanmerkingen vermeerderd, gelyk dezelve ook naderhand te Leipzig in de Hoogduitsche taal is overgebragt.

2. In den jaare 1740. wierd de Hr. DE SAUVA GES door den Koning benoemt, om in plaatfe van den Hr. CHICOYNEAU, den Zoon, die toen was overleden, de planten in den Koninglyken Tuin té vertoonen, teffens met den Hr. FITZGERALD, welke, in 1748. geftorven zynde, deezen poft voor hem alleen overliet, en in 1750. kreeg hy den tytel van Hoog leeraar der Kruid kunde. Syne leffen waren zoo nuttig, dat hy V. Deel. 1. Stuk. O

"

zeer

zeer veele toehoorders kreeg, die hem ook al tyd verzelden by het zoeken der planten, op het land, alwaar hy van tyd tot tyd veelen ontdekte, die men voorheen niet had geweeten aan hetzelve eigen te zyn. In 1751. kwam fyn werk, Methodus foliorum genoemd, te voorfchyn; in hetzelve geeft hy op, hoe men, op eene nieuwe manier, volgens de bladen, de foorten van planten kan onderfcheiden, en be fchryft vyf honderd planten, die in den om trek van Montpellier groeijen, en ontbreeker in het werk van MANGOL, Botanicum Monfpelienfe. Deeze zelfde lyft is ook onder den titel van Flora Monfpelienfis door den Hr. LINNEUS die met DE SAUVAGES zederd langen tyd correspondeerde, geplaatft in het vierde, deel van fyne Amoenitates Academice; onder deeze planten zyn veelen, die door onzen geleer den beschreeven en benoemt zyn; hy heeft de vyf volgende nieuwe geflachten gemaakt; Trian: themum, Ebenus, Camphorosma, Buffonia, Reau muria, welke twee laatften door hem dus ges noemd zyn na twee voornaame Geleerden van Vrankryk, gelyk LINNEUS den naam van Sau vagefia gegeeven heeft aan eene plant, geko men van Cayenne.

**

.

Behalven verfcheide Latynfche Verhandelin gen over onderfcheide onderwerpen; en in welker eene hy beweerde, dat het vogt der zenuwen hetzelfde met het fluidum electricum was, heeft hy in 1755. in het licht gegeeven fyne Elementa Phyfiologia, en in 1759. fyne Elementa Pathologia. De Verhandeling de natura rediviva feu de imperia animæ in cor, is in het vierde deel van de verzameling van den Hr. HALLER her drukt, en in hetzelve heeft hy by een gebragt

al

al 't geen hy gezegd had, om fyn gevoele omtrent de werking van de ziel op de beweeging van het hart te bewyzen. Dit gefchrift verwekte eene zeer befcheide wederlegging van den Heere EBERHARD, toen Hoogleeraar der Wiskunde te Wittenberg, en thans Hoogleeraar in de Geneeskunde te Halle in Saxfen. De Hr. DE SAUVAGES antwoorde met dezelfde befcheidenheid.

In den jaare 1731. wierd hy Correfpondent van de Koninglyke Societeit der Weetenfchappen, en in 1740. geaffocieerd Lid tot de Claffe der Kruidkunde: weinige leden zyn aan dezelve van zulk groot nut geweeft; en hy maakte de vergaderingen altyd aangenaam, zoo door fyn eigen werk, als door het geene hy van verfcheide geleerden, door geheel Europa verfpreid, met welken hy eene briefwiffeling onderhield, ontvong. De groote nuttigheid van fyne schriften ftraalt voor al door in fyne Verhandeling over de ziekten van het rundvee, in het landfchap Vivarais; fyne waarneemingen over de mineraal wateren te Alais; de berigten door hem gegeeven van de geneezing door middel yan de Electriciteit; fyne Verhandeling over de manier, om de zyde-wormen voort te teelen, welke ftoffe hy naderhand aan den Abt DE SAUVAGES, fynen Broeder, heeft overgėlaaten, die dezelve zeer naauwkeurig heeft afgehandelt. Onder de Verhandelingen van de Koninglyke Academie der Weetenfchappen in Parys vindt men twee Verhandelingen van deezen Schryver, door de Academie van Montpellier, volgens gewoonte (*) gezonden in 1739. en 1742.

(*) Zie deeze Bibliotheek, I. D. 3. St. pag. 416.

1742. In de eene Verhandeling worden verklaard de fchadelyke eigenfchappen van fommige planten, en in de andere deelt hy mede het berigt van een meisje welk een' fomnambulismus catalepticus had.

Wanneer, door den dood van den Hr. DÉ PLANTADE, de poft van Secretaris by de Societeit anderhalf jaar vaceerde, bekleedde hy intuffchen denzelven, zonder dat hy, die toen het werk van anderen vergaderen en in order brengen moeft, egter belet wierd, fyn eigen werk te volvoeren.

Schoon hy, door fyne onderzoekingen, byna alle weetenschappen heeft zoeken uit te breiden; zoo is egter altyd een van fyne voornaamfte bezigheden geweeft, de wiskunde tot de geneeskunde toepaffelyk te maaken, en daarom onderhield hy de Societeit dikwils met fyne gefchillen met andere Hoogleeraaren, leden van dezelfde Societeit, die egter altyd ten fynen voordeele beflift wierden.

Verscheide buitenlandfche geleerde genoodschappen vercierden hunne lyften met den naam van den Hr. DE SAUVAGES; de Koninglyke Societeit van Londen, die van Upfal, Stockholm, de Academie van Berlin, Bologne, de rie Maatschappyen te Florence opgerigt, en de Keizer, lyke Academie der Natuur-onderzoekers, namen hem tot Lid aan. Hy wierd hier door meêr en meêr bekend, en het getal dergeenen, die met hem briefwiffeling zogten te houden, wierd van tyd tot tyd grooter, zoo dat men geen einde zoude vinden, indien men alle geleerden, die het zich eene eer rekenden fyn correfpondent te zyn, wilde opnoemen.

In 1748. behaalde hy by de Academie der

Wee