Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

XI.

Liciniani rhetoricam profeffionem narrat, tanquam propter inceftum cum Veftali à Domitiano ad exfilium redacti.

C.

PLINIVS

MINVTIANO SVO S.

Audiftine Valerium Licinianum in Sicilia profite ri? Nondum te puto audiffe; eft enim recens nuntius. Praetorius hic modo inter eloquentiffimos cauffarum actores habebatur: nunc eo decidit, ut exful de fenatore, rhetor de oratore fieret. 2 Itaque ipfe in praefatione dixit dolenter et graviter: Quos tibi, Fortuna, ludos facis? Facis enim ex profefforibus fenatores, ex fenatoribus profeffores. Cui fententiae tantum bilis, tantum amaritudinis ineft, ut mihi videatur ideo profel

bitur, fine Cornelio. H.

XI in Rom. Minutiano infcri- profefforibus fenatores. omiffa particula enim, quam,,foliti fueI profiteri) literas intellige,,,runt librarii interponere, ut orafpeciatim Rhetoricen. Sic dixe-,,tionem, ex eorum fententia ma

rat etiam 2, 18, 4.

G.

,,le hiantem, melius connectePraetorius hic modo) Rom.,,rent." Drakenb. ad Liv. 10, Praetorius modo hic. Paucis 39, 4. S. interiectis: ut exul de fenatore et rhetor fieret. H.

2 Quos tibi etc.) Rom. Quos tibi, Fortuna, ludos facis? Ex fenatoribus profeffores, ex profefforibus Jenatores. Intermedia, facis enim, fortaffe temere, omiffa funt, etfi abeffe polfunt: ordinem autem verborum, qui et in Medic. et in Brummer. A. manfit, vulgato antepono, Primum queritur de fua fortuna, facis ex fenatoribus profeffores: deinde aliorum novitatem mordet, ex profefforibus fenatores. Hoc itaque dicere videtur: nos demergis, ut alios extollas. Tanto faevior fortunae lufus eft, quanto iniquius, fenatores cum vulgo exaequari, plebeios fenatores fieri. H.

Plinius videtur fcripfiffe: Facts ex fenatoribus profeffores, ex

amaritudinis) Quaeret forte aliquis, qua in re inlit douúrNS illa five amaritudo? Credo ego in eo, quod Quintilianum mordet, Hifpanum hominem, et artis, quam profitebatur, opera honores fummos et ornamenta confularia adeptum. Quantacunque enim effet viri virtus, non poterat tamen carere fortuna ipfius, quam diu vixit, obtrectatoribus. Igitur etiam luvenalis dentem in illum ftringit 7, 189 fqq. et nec meritis viri, nec iudicio principum tribuit, quod faltus multo's haberet; verum fideribus, quae exceperint modo primos incipientem edere vagitus etc. Altera pars dicti, quo ufus eft Valerius, ad M. Tullium etiam fpectare videtur, qui fenatoriis curis a Iulio Caefare liberatus, fcholas domi fuae habuit.

fus, ut hoc diceret. Idem, quum Graeco pallio 3 amictus intrallet, (carent enim togae iure, quibus aqua et igni interdictum eft) poftquam fe compofuit, circumfpexitque habitum fuum: Latine, inquit, declamaturus fum. Dices, triftia et mife-4 randa: dignum tamen illum, quia haec ipfa ftudia incefti fcelere maculaverit. Confeffus eft quidem 5 inceftum: fed incertum, utrum quia verum erat, an quia graviora metuebat, fi negallet. Fremebat enim Domitianus, aeftuabatque ingenti invidia, deftitutus. Nam quum Corneliam, maximam Ve- 6 flalem, defodere vivam concupiffet, ut qui illuftrari feculum fuum eiusmodi exemplo arbitraretur, pontificis maximi iure, feu potius immanitate tyranni, licentia domini, reliquos pontifices non in Regiam, fed in Albanam villam convocavit. Nec minore fcelere, quam quod ulcifci videbaabfentem inauditamque damnavit incefti,

tur,

Denique cum fortunae tribuit mutatam vitae fuae conditionem, innocens videri vult. G.

3 Graeco) Non defiderarem, fi abeffet. S.

poftquam fe compofuit) Vid. quae diximus fupra ad 2, 3, G.

2.

Latine declamaturus fum)

Licet veftis me admoneat Romanae ac Latinae adeo civitatis, et veftis iure excidiffe, Latine ta

men, quod folum adhuc poffum, declamaturus fum. G.

Latine declamaturus fum, non Graece, ut habitus videtur polliceri. Etiam hoc acerbe et amare. S.

4 Dices, triftia et miferanda) Sic et Rom. H.

incefti fcelere) In Veftalem commilli, uti ea quae fequuntur declarant. G.

maculaverit) Rom. macularit. H.

5 deftitutus) a teftibus tanti fceleris, cuius Veftalem virginem

[merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors]

quum ipfe fratris filiam incefto non polluiffet folum, verum etiam occidiffet: nam vidua abortu 7 periit. Mifli ftatim pontifices, qui defodiendam necandamque curarent. Illa nunc ad Veftam, nunc ad ceteros deos manus tendens, multa, fed hoc frequentiflime, clamitabat: Me Caefar incefiam putat, qua facra faciente, vicit, triumpha8 vit. Blandiens haec, an irridens; ex fiducia fui, an ex contemtu principis dixerit, dubium eft. Dixit, donec ad fupplicium, nefcio an innocens,

quum ipfe fratris filiam) Iuliam Titi Vefpafiani filiam; narrat Sueton. Domit. c. 22. ubi de hoc ipfo Plinii nofiri loco Heinfianam coniecturam profert Burmannus. Cum enim vix appareat, aiunt, cur viduam appellet Plinius, quae viro iam antea orbata erat, quum ex Domitiano conciperet; forte legendum, nam biduo ab abortu periit. Ut dignam Heinfii ingenio coniecturam haud negaverim: fic viduae appellationem apud Plinium minime fupervacuam effe, arbitror. Intelligitur enim caufla, cur Domitianus illam coëgerit abortivum fumere, quod fcilicet non effet decorum viduae parere, quod

ex

marito defuncto conceptum dicere non poffet. G.

nam vidua abortu periit) Sic et Rom. H.

7 multa clamitabat) De

bet hoc factum effe ante ultimam et folemnem ad ipfum fupplicium deductionem, fi recte rem narrat Plutarchus in Noma p. 122. H. Steph. αὐτὴν δὲ τὴν κολαζομένην εἰς φορεῖον ἐνθέμενοι, καὶ κατα σεγάζοντες έξωθεν καὶ καταλα Bóvtes in Bow, ws undè Qwvy éganousov yevlada x. 7. A. Nam lecticae fi impofita fuit contectae undique et obligatae, ut vox inde exaudiri non poffet, non eft, ut apophthegmata eius obfervari

potuerint. Elt etiam aliud in Plutarchi defcriptione, quod cum

[ocr errors]

Facit

Plinio pugnare videtur. hic mentionem carnificis. Sed vide quid Plutarchus: ray ges τὸν τόπον κομισθῇ τὸ φορεῖον, οἱ μὲν ὑπηρέται τοὺς δεσμούς (non ipfius Veftalis, puto, fed lora, quibus lectica devincta et occlufa fuit undique) εξέλυσαν, ὁ δὲ τῶν isgwv žagxos ἐξάγει συγκεκα λυμμένην καὶ καθίτησιν ἐπὶ κλί μακος εἰς τὸ οίκημα κάτω φερού ons. Sed refponfionem forte lubiiciunt, quae ftatim fequuntur: Εἶτα αὐτὸς μὲν ἀποτρέπεται μετὰ τῶν ἄλλων ἱερέων, τῆς δὲ κατακ βάσης ή τε κλίμαξ αναιρείται x. 7. A. Videtur itaque, falva Plutarchi defcriptione, carnifex (cuius etiam effe potuerunt dan girar modo commemorati) cui forte ingerendae telluris nego. tium datum fuit, retro abeunte Pontifice, illud minifterium Veftali obtuliffe. G.

[blocks in formation]

9

certe tanquam innocens, ducta eft. Quin etiam, g quum in illud fubterraneum cubiculum demitteretur, haefilletque defcendenti ftola, vertit fe ac recollegit; quumque ei carnifex manum daret, averfata eft, et refiluit; foedumque contagium, quafi plane a cafto puroque corpore, noviffima fanctitate reiecit; omnibusque numeris pudoris, πολλὴν πρόνοιαν εἶχεν εὐσχήμως πεσεῖν. Praeterea io

Lanquam innocens) i. e. omnium fcunt incrementa virentium. Pliopinione innocens. Sic ex Mediceo Cortius. G.

Rom. donec ad fupplicium, nefcio an innocens, certe tanquam nocens, ducta eft. Bene. In Cortiana operarum incuria bis innocens legitur. H.

Non operarum incuria, fed Cortio fic volente. Verum puto tanquam nocens, prae quo noftra lectio, fi quid video, milere friget. S.

9 quum in illud etc.) Rom. cum in illud fubterraneum demitteretur, fine cubiculum, quod et in Medic. fortaffe recte, et Plinio volente, omiffum eft. H. Appuleius Metam. pag. 766. ed. Oudend. in ipfo fubterraneo femirotundo, pro quo hypogeum Petronius cap. 111.

S.

quumque ei carnifex etc.) Rom. cum ei manum carnifex daret, adverfata eft, et refiliit: foedumque contactum, quafi plane a cafto puro que corpore. Fucum aliis facit Cortius, quibus perfuadere vult, contagium bonis fcriptoribus magis placuiffe, ubi de tactu fermo fit, contactum vero, ubi de contagione. Nam et Ovidius dixit lib. VII. metam. v. 259. refugitque viri. les contactus: et Virgil. lib.111. Aen. v. 227. contactuque omnia foedant Immundo. Tacit. lib. I. annal. c. 43. Discedite a contactu, ac dividite turbidos. Columell. lib. XI. c.3. Nam fere contactu eius [mulieris] langue

nius lib. XXXIII. c. 7. extr. Solis atque lunae contactus inimicus [minio] Quare contactum retineo, quod et in Medic. cft. H.

Add. eximium Lexicographum, Aeg. Forcellinum in v. contactus. S.

quafi plane a cafto) Quid fi transpofitis verbis duobus legamus, quafi a cafto plane puroque corpore. Certe plane ad cafto referenda eft hand dubie. Et quam frequentes fint in libris antiquis id genus transpofitiones, nemo ignorat. G.

Malim, plane quafi a cafio etc. Cicero Orat. 2. contra Rullum cap. 18. plane quafi ea res vobis faluti futura fit. Florus 1, 10, 8. plane quafi adulterum ad inferos usque fequerelur. 1, 11, 4. reddidit plane quafi ftipendium commilitonibus diis. Pro eo alibi prorfus quofi. luftin. 1, 7, 16. prorfus quafi filentium damnum pulchritudinis effet. S.

πολλήν πρόνοιαν) Verfus Eu-
ripidis in Hecuba. Infpiciamus
totam Talthybii de ultimo actu
vitae Polyxenae narrationem verf.
568. 'H de xal Dvýoxolo oμws
Πολλὴν πρόνοιαν εἶχεν εὐσχήμως
πεσεῖν Κρύπτειν θ ̓ ὁ κρύπτειν ὅμε
Transtulit
Mat destroy XSEWY.
Ovid. metam. 13, 479:

Tune quoque cura fuit partes
velare tegendos,
Cum caderet, caftique decus
Jervare pudoris.

Celer, eques Romanus, cui Cornelia obiiciebatur, quum in comitio virgis caederetur, in hac voce I perftiterat: Quid feci? Nihil feci. Ardebat ergo Domitianus et crudelitatis et iniquitatis infamia. Arripit Licinianum, quod in agris fuis occultaffet Corneliae libertam: ille ab iis, quibus erat curae, praemonetur, fi comitium et virgas pati nollet, ad confeflionem confugeret, quafi ad 12 veniam fecit. Loquutus eft pro abfente Herennius Senecio tale quiddamı, quale eft illud, KeirαI Πάτροκλος. Ait enim: Ait enim Ex advocato nuntius fa13 ctus Jum. Receffit Licinianus. Gratum hoc Domitiano, adeo quidem, ut gaudio proderetur, diceretque, Abfolvit nos Licinianus. Adiecit etiam, non effe verecundiae eius infiandum: ipfi vero

[blocks in formation]
« VorigeDoorgaan »