permifit, fi qua poffet, ex rebus fuis raperet, antequam bona publicarentur; exfilium molle, velut praemium, dedit. Ex quo tamen poftea cle- 14 mentia divi Nervae translatus eft in Siciliam, ubi nunc profitetur, feque de fortuna praefationibus vindicat. Vides, quam obfequenter paream tibi, 15 qui non folum res urbanas, verum etiam peregrinas tam fedulo fcribo, ut altius repetam. Et fane putabam te, quia tunc abfuifti, nihil aliud de Liciniano audiffe, quam relegatum ob inceftum. Summam enim rerum nuntiat fama, ordinem. Mereor, ut viciffim, quid in oppido 16 tuo, quid in finitimis agatur (folent enim notabilia quaedam incidere) perfcribas: denique quidquid voles, dummodo non minus longa epiftola Ego non paginas tantum, fed etiam verfus fyllabasque numerabo. Vale.

nunties.

XII.

non

Marcellini factum laudat, qui defuncti fcribae refi duum falarium apud fe fubfidere noluerit.

C. PLINI VJ ARRIANO SVO S.

Amas Egnatium Marcellinum, atque etiam mihi faepe commendas: amabis magis commendabis

2 que, fi cognoveris recens eius factum. Quum in provinciam quaeflor exiffet, fcribamque, qui forte obigerat, ante legitimum falarii tempus amififfet, quod acceperat fcribae daturus, intellexit et ftatuit fubfidere apud fe non oportere. 3 Itaque reverfus, Caefarem, deinde, Caefare auctore, fenatum confuluit, quid fieri de falario vellet. Parva, fed tamen quaeftio. Hiei edes feribae fibi; 4 praefecti aerario populo vindicabant. Acta cauf

fa eft: dixit heredum advocatus, deinde populi: uterque percommode. Caecilius Strabo aerario cenfuit inferendum: Baebius Macer heredibus dan5 dum. Obtinuit Strabo. Tu lauda Marcellinum, ut ego ftatim feci. Quamvis enim abunde fufiiciat illi, quod eft et a principe et a fenatu pro6 batus; gaudebit tamen teftimonio tuo.

Omues

enim, qui gloria famaque ducuntur, mirum in modum adfenfio et laus, a minoribus etiam profecta, delectat. Te vero Marcellinus ita revere7 tur, ut iudicio tuo plurimum tribuat. Accedit his, quod, fi cognoverit factum fuum ifto usque penetraffe, necefle eft, laudis fuae fpatio, et curlu, et peregrinatione laetetur. Etenim, nefcio

Placet. Arrianus Marcellinum Gesnerus praeferre non debebat. omnino commendabat, non foli Plinio.

S.

2 qui forte obtigerat) Rom. cui forte obtigerat, dictantis vitio, pro qui. H.

Vid. de hoc loco Drakenb. ad Liv. 9, 34, 14. 28, 45, 11. Sorti poetarum proprium videtur coryphaeo recentiorum Lexicograpliorum, Aeg. Forcellino. S.

fubfidere) Explicavimus ad 2, 16, 4. G.

3 Parva, fed tamen quaeftio) Rom. Et parva quaeftio: fed tamen quaeftio. H.

Leg. Parva quaeftio, fed tamen quaefiio. Optima haec leclio, cui Barthii commentum

S.

praefecti acrario populo vin dicabant) Rom. praefecti ae rarii populo vindicabant. Ut vero Rom. ita et Medic. et ex eo Cortius. Nec Gesneriana coniectura non placere poteft praefecti aerario populo vindicabant. Sed praefecti aerarii frequentius dixit. H.

6 ita reveretur, ut) Rom. ita veretur, ut. H.

7 quod, fi cognoverit) Rom. quod fi cognorit. H.

Etenim, nefcio quo pacto etc.) Rom. Nefcio enim, quo pacto vel homines magis iuvat gloria.

lata. H.

quo pacto, vel magis homines iuvat gloria lata, quam magna. Vale.

XIII.

Municipes fuos hortatur, ut fcholam inftituant, etiam tertiam fumtus partem pollicitus; rogat Tacitum, ut praeceptores circumfpiciat.

C. PLINIVS CORNELIO TACITO SVO S.

Salvum te in urbem veniffe gaudeo. Venifli autem, fi quando alias, nunc maxime mihi defideratus.. Ipfe pauculis adhuc diebus in Tufculano commorabor, ut opufculum, quod eft in manibus, abfolvam. Vereor enim, ne, Vereor enim, ne, fi hanc intentio-2 nem iam in finem laxavero, aegre refumam.

In

terim ne quid feflinationi meae pereat, quod fum praefens petiturus, hac quafi praecurforia epiftola rogo. Sed prius accipe canflas rogandi: [deinde ipfum, quod peto]. Proxime quum in 3

gloria lata, quam magna) Lata, quae ad multos pervafit, ut etiam remoti locorum intervallis de nobis audiant; magna, quae magnifica nobis facta, fed inter paucos tribuit. G.

XIII, in Tufculano commorabor) Nimirum Tufculanum etiam praedium habuit Plinius. Vid. 5, 6, 45. G.

2 in finem laxavero) In finem eft verfus finem. Quid autem fit laxare intentionem, dubitationem non habet, nimirum remittere five ad tempus, five in perpetuum. *Commoda igitur eft lectio Aldi et MSS. Palatinorum. Verum eft alia etiam non minoribus praefidiis nixa, in fine intermifero, quam pro gloffa habuit Cellarius; alteri autem Cortius praetulit. Mihi N. L. G. Rom. Vereor enim, ne fi hanc intentionem iam in finem intermifero. Lego cum Cortio

patria mea fui, venit ad me falutandum municipis mei filius praetextatus. Huic ego, Stüdes? inquam. Refpondit, Etiam. Ubi? Mediolani. Cur non hic? Et pater eius, (erat enim uua, atque etiam ipfe adduxerat puerum) Quia nullos hic 4 praeceptores habemus. Quare nullos? Nam vehementer intererat veftra, qui patres efiis, (et opportune complures patres audiebant) liberos veftros hic potiffimum difcere. Ubi enim aut iucundius, morarentur, quam in patria? aut pudicius continerentur, quam fub oculis parentum? 5 aut minore fumtu, quam domi? Quantulum eft ergo, collata pecunia, conducere praeceptores? quodque nunc in habitationes, in viatica, in ea

tionem fuam quidni in duo quafi capita tribuat, in cauffas rogandi, et in ipfum id, quod petit? G.

Haec fufpecta quamvis verba habet Rom. et fortaffe merito retinet. H.

3 Huic ego, Studes? inquam) Sic et Rom. Bene ego. H. Al. folenni confufione ergo. S. Mediolani) Commode huc advocat Cellarius Infcriptionem ex Grut. p. 177, 4. qua vel urbs vel pars eins Novarum Athenarum nomine indicatur. G.

5 Quantulum eft ergo etc.) Rom. Quantulum eft ergo, collata pecunia conducere praeceptores? quodque nunc in habitationes, in viatica, in ea,quae peregre emuntur. (omnia autem peregre emuntur) impenditis, addicere mercedibus. Ubi vulgo adiicere fcribitur, hic addicere reperio, nec temere reiicio. Id et Catanaeus variantis lectionis loco adfcripfit, qui explicat adfignare falario praeceptoris. Ea enim addici dicuntur, quae rei alicui mancipantur, dicantur, deftinantur et, ut vulgus loquitur, deputantur. Frequentia funt

doctillimus. Igitur adiicere fer

Recte intellexit mercedes vir

pro

Fons

vandum. Ceterum Romani libri
lectio, fi propius intuearis, ne
varians quidem videtur, fed nata
ex adicere, ut librarii faepiffime
adiicere fcripferunt.
hic errorum uberrimus. Vid. Dra-
kenb. ad Liv. 2, 10, 9. Ergo
deeft in Mediceo, cuius auctori
tate Cortius delere debebat. Dici
vix poteft, quot locorum vim et
venuftatem inepti gloffatores tali-
bus coniunctionibus inferciendis
pellum dederint. S.

viatica) Non funt h. 1. quae proprie dicuntur f. ¿pódia, fed pecunia, qua quis procul a patria, e. g. Itudiorum cauffa agens, in alimenta fua utitur. Vid. Ulpian. Dig. lib. 12. tit. 1. leg. 17. S.

quae peregre emuntur, (omnia autem peregre emuntur) impenditis, adiicere mercedibus? Atque adev ego, qui nondum liberos habeo, paratus fum pro republica noftra, quafi pro filia vel parente, tertiam partem eius, quod conferre vobis placebit, dare. Totum etiam pollicerer, nifi timerem, neɓ hoc munus meum quandoque ambitu corrumperetur, ut accidere multis in locis video, in quibus praeceptores publice conducuntur. Huic vitio uno7 remedio occurri poteft, fi parentibus folis ius conducendi relinquatur, iisdemque religio recte iudicandi neceffitate collationis addatur. Nam qui8 fortaffe de alieno negligentes, certe de fuo diligentes erunt: dabuntque operam, ne a me pecuniam [non] nifi dignus accipiat, fi accepturus et

(omnia autem

--

emuntur)) Inclufa in quibusdam abfunt. Sed habent optimi et plures libri. G.

Intelliguntur ea, quae peregre, h. e. Mediolani, praeter voiμια, viatica, mercedes, opendenda erant. De luxuria faeculi

fui Plinius hîc ne per fomnium quidem cogitavit. Ś.

tertiam partem eius) Confidera lector prudentem Secundi liberalitatem, et quas quafi fidiculas fuis municipibus adhibeat, ad extorquendam et ipfis collationem. Non pollicetur certam fummam: fed folus promittit trientem eius fummae, cuius reliqui municipes beffem collaturi effent. Itaque non pudorem modo bonorum virorum acuit, ut erubefcant nimis parum conferre : fed ipfam quorundam malevolentiam fervire optimo inftituto cogit. Procul dubio enim erant, qui iactationem interpretarentur illam Plinii promillionem, eaque ut ipfi non parvo conftaret, plus quam alioqui tuliffet animus, conferrent. G.

6 ambitu corrumperetur) Hoc fieret, fi eligeretur vel conduce

retur is, qui gratia, opibus, precibusve plurimum polleret: nam in his rebus ambitus cernitur. E. 7 Huic vitio etc.) Rom. Huic itio occurri uno remedio potcft. H.

Praeftat hic ordo. S.

a

8 ne me pecuniam [non] Varietatem circa nifi dignus) hunc locum notarunt viri docti, quod pro a me habent meam quidam, alii cam, alii denique utrumque. Sed illud nemo, quod fciam, obfervavit, negationem hic plane incongruam effe, et ad fententiam perturbandam evertendamque pertinere. Quid enim? illudne dari operam vult Secundus, Ne non accipiat nifi di gnus? an potius, Ne accipiat nifi dignus? Igitur non illud importunum uncis certe inclufi, ne temere turbet aliquid, dum librorum praefidio quandoque eiiciatur, vel praecedens ne in ut mutetur. G.

Rom. dabuntque operam, ne eam a me pecuniam non nifi dignus accipiat, fi accepturus et ab his erit. Duplex negatio non iniuria suspecta est: quia vero ea omnibus exemplaribus haeret, haud fcio an fervari poflit.