que profpectat. Contra mediam fere porticum 20 diaeta paullum recedit; cingit areolam, quae quatuor platanis inumbratur. Inter has marmoreo labro aqua exundat, circumiectasque platanos, et fubiecta platanis leni adfpergine fovet. Eft in hac 21 diaeta dormitorium cubiculum, quod diem, clamorem fonumque excludit; iunctaque quotidiana amicorum coenatio. Areolam illam porticus alia, eademque omnia, quae porticus, adfpicit. Eft et 22 aliud cubiculum a proxima platano viride et umbrofum, marmore excultum podio tenus: nec

21 clamorem fonumque excludit) Sic et Rom. H. Areolam illam Sic et Rom. H.

adfpicit)

eademque omnia quae porticus) Eadem porticus, cuius hic cum areola mentionem facit, ad Spicit, h e. in confpectu habet, omnia, quae porticus illa fuperior a f. 15. defcripta. G.

Mediceus liber:

li modo geftatione uti, fed in equo etiam moveri fortius, vel iunctis etiam equis raptare per ea fpatia currum poflis. Hoc nomen docet, Graecis ufitatum; hoc defcriptio ingerit, quam latiorem habet f. 32. fq. *Hippodromi habent typis vulgati, credo, omnes ex MSS. procul du bio; Hipodromi Mediceus, quo ufus eft Cortius: neque quisquam coenatio, de mutatione cogitaffet, nifi lac. quae areolam illam, porticum Sirmondo, viro" doctiflimo, ad aliam, eademque omnia, quae Sidon. 2, 2. in mentem veniffet porticus, adfpicit. Adicivit hanc Hypodromum fubftituere, et in- lectionem Gierigius, eandemque terpretari tectam longitudinem, probaba: Erneftius, in locum notae et claufum undequaque deam- Gesneri hanc adfcripturus:,,Hanc bulacrum, quae quidem ipfa cry-,,lectionem Cod. Medic. etiam ptoporticus definitio eft, et cla-,,Cortio probatam, et receptam rillime repugnat Plinianae defcri-,,a Gierigio, revocare non dubiptioni. 32. Mirum eft, quam,,tavi, quippe intellectu facilem. multa committantur a viris etiam,,Senfus hic eft: coenatio adfpidoctiflimis in veterum librorum,,cit feneftris interioribus areolam, vel emendatione vel interpreta-,,exterioribus porticum illam, de tione ea caulla, quod non tolos,,qua f. 31. eademque omnia, legunt, quos curare volunt, fed,,quae porticus prior. Priftinae ut in quemque locum inciderunt,,,Gesneri editiones poft coenatio ita, ingenio fuo confifi fcilicet,,,interpungebant. Deinde fequefanare illum locum aggrediuntur,,,bantur haec: Areolam illam conatu speciolo, et cui plauiores porticus alia, eademque omnia, tanio minus defunt, quo paucio-,,quae porticus, adfpicit: quae res ferio et totos legunt libros,,nullum fenfum babebant." S. veterum; fed infelici faepe fuc

cellu.

G.

20 diaeta paullum recedit) Rom. diaeta parum recedit. Prope inde: et fubiecta platanis leni afpergine fovet. H.

22 podio tenus) Ad proiecturam usque parietum, cui lacunar impofitum eft: dictam a podio theatri, f. ima et proiecta aliquantum ultra murum praecindone theatri. Nili verò melius

cedit gratiae marmoris, ramos, infidentesque ramis 25 aves imitata pictura. Cui fubeft fonticulus. In hoc fonte crater, circa fiphunculi plures mifcent iucundiffimum murmur. In cornu porticus ampliffimum cubiculum a triclinio occurrit; aliis feneftris xyftum, aliis defpicit pratum, fed ante pifcinam; quae feneftris fervit ac fubiacet, ftre24 pitu vifuque iucunda. Nam ex edito defiliens aqua, fuscepta marmore, albefcit. Idem cubiculum hieme tepidiflimum, quia plurimo fole perfunditur. Cohaeret hypocaufton, et, fi dies nu25 bilus, immillo vapore, folis vicem fupplet. Inde apodyterium balinei laxum et hilare excipit cella frigidaria; in qua baptifterium amplum atque opacum. Si natare latius aut tepidius velis, in area pifcina eft, in proximo puteus, ex quo pof 26 fis rurfus adftringi, fi poeniteat teporis. Frigidariae cellae connectitur media, cui fol benigniflime praefto eft; caldariae magis: prominet enim. In hac tres defcenfiones: duae in fole, tertia a 27 fole longius, a luce non longius. Apodyterio fuperpofitum eft fphaerifterium, quod plura genera exercitationis, pluresque circulos capit. Nec

videatur fic accipere: ad dimidii
hominis altitudinem, ad feneftra-
rum limen inferius. G.
Rom. marmore exculptum po- Inde apodyterion. H.
dio tenus.

feneftris fervit) Vide de ufu huius verbi dicta ad 1, 3, 1. G. 25 Inde apodyterium) Rom.

H.

aves imitata etc.) Rom. aves imitata pictura, fonticulus: in hoc fonte crater. Defunt cui fubeft. H.

23 Cui fubeft fonticulus) Cubiculo intelligo fubeffe, vel in proximo efle fontem, non in ipfo cubiculo falire fiphunculos. G.

cubiculum a triclinio occur. rit) Rom. cubiculum triclinio occurrit. H.

fed ante pifcinam) Rom. fed ante pifcina, cui refpondet de

inde iucunda. H.

baptifterium) Sidon. Apoll. 2, 2. Huic bafilicae appendix pifcina forinfecus f. fi graecari mavis, baptifterium. G.

26 prominet enim) Rom. prominent enim. H.

ra,

defcenfiones) loca deprefliolacus, labra, in quae defcendere lavandi, natandive cauffa pollis. G.

27 Sphaerifterium, quod plura) Rom. Jpherifterion, quod plura. H.

circulos) Una ludentium pila, (Daigg, a qua Pangígew elt pila ludere etc.) eoque motu cor

procul a balineo fcalae, quae in cryptoporticum ferunt, prius ad diaetas tres. Harum alia areolae illi, in qua platani quatuor, alia prato, alia vineis imminet, diverfasque coeli partes, ut profpectus, habet. In fumma cryptoporticu cubicu- 28 lum, ex ipfa cryptoporticu excifum, quod hippodromum, vineas, montes, intuetur. Iungitur cubiculum obvium foli, maxime hiberno. Hinc oritur diaeta, quae villae hippodromum adnectit. Haec facies, hic vifus a fronte. A latere aestiva 29 cryptoporticus in edito pofita; quae non adfpicere vineas, fed tangere videtur. In media triclinium faluberrimum adflatum ex Apenninis vallibus recipit: poft latiffimis feneftris vineas, valvis aeque vineas, fed per cryptoporticum, quafi admittit. A latere triclinii, quod feneftris caret,30 fcalae convivio utilia fecretiore ambitu fuggerunt. In fine cubiculum; cui non minus iucundum profpectum cryptoporticus ipfa, quam vineae praeSubeft cryptoporticus, fubterraneae fimilis; aeftate inclufo frigore riget, contentaque aëre fuo, nec defiderat auras nec admittit. Poft utram-31 que cryptoporticum, unde triclinium definit, incipit porticus; ante medium diem, hiberna; inclinato die, aestiva. Hac adeuntur diaetae duae, quarum in altera cubicula quatuor, altera tria, ut circuit fol, aut fole utuntur, aut umbra. Hanc 32 dispofitionem amoenitatemque tectorum longe

bent.

pus exercentium. De fphaerifterio et diverfitate lufuum horum vid. Mercurial. de arte gymnaft. 1, 9. it. 2, 4. et 5. G. Jcalae) Non opus eft, ut intelligamus gradus in ipfa aedificatione comprehenfos ac tectos: poffunt effe gradus etiam fubdivales, quibus diverfae in eodem` colle planities iunguntur. G. diverfasque coeli etc.) Rom. diverfasque coeli partis ut proSpectus habet, ut Medic. H.

29 ex Apenninis vallibus recipit) Rom. ex Apenninis vallibus accipit. H.

30 fecretiore ambitu fuggerunt) Rom. fecretiore aditu fuggerunt. H.

Sic alii etiam libri: nec displicet. S.

31 ut circuit fol) Rom. uc
circumierit fol. H.

De hac forma vid., praeter
Cortium ad b. 1., Drakenb, ad
Liv. 3, 6, 9. S.

praecedit hippodromus. Medius patefcit, ftatimque intrantium oculis totus offertur, platanis circuitur. Illae hedera veftiuntur, utque fummae fuis, ita imae alienis frondibus virent. Hedera

truncum et ramos pererrat, vicinasque platanos transitu fuo copulat. Has buxus interiacet. Exteriores buxos circumvenit laurus, umbraeque 33 platanorum fuam confert. Rectus hic hippodro mi limes in extrema parte hemicyclo frangitur, mutatque faciem: cupreffis ambitur et tegitur, denfiore umbra opacior nigriorque; interioribus circulis (funt enim plures) puriffimum diem reci34 pit. Inde etiam rolas effert umbrarumque frigus non ingrato fole diftinguit. Finito vario illo multiplicique curvamine recto limiti redditur, nec huic uni. Nam viae plures, intercedentibus bu35 xis, dividuntur. Alibi pratulum, alibi ipfa buxus intervenit in formas mille defcripta, literis inter

32 longe praecedit hippodro- tam: ,,literas) Sic pro literis mus) Rom. longe lateque prae-,,Cort. et Bipont. e Medic. edicedit hyppodromus. H. ,,derant, quos et fecutus eft

umbraeque) In Gesneriana erat,,Gierigius. Cohaerent enim illa umbraque, negligentiâ, ni fallor,,,in formas literas interdum. operarum. Idem in Gierigiana, ,,Deinde et metulae an h. 1. aptae quae an eandem habeat excufatio-,,lint, dubitarunt. Metulae funt nem, ipfe viderit Gierigius. S. ,,coni ex buxo, pinu aut fimilis, 33 hemicyclo) Cortius hemi-,,incrementi arbore formati. Sed cyclio dedit e cod. Medic. etc. G.,,quaeritur, quomodo talia orna34 Inde, etiam etc.) Rom. ,,menta mox Plinius ruris imitaInde rofas offert, fine etiam, „tionem appellare potuerit. Itaet offert pro effert. H. ,,que e Cod. Voff. et Edd. Gryph. recto limiti etc.) Rom. recto ,,viticulae commemorant. Eorunlimite redditur, ne huic uni. H.,,dem librorum lectionem cum 35 mille defcripta etc.) Rom.,,Bipont. etiam in feqq. tenui, mille defcripta litteris. Inter-,,ubi vulgata velut illati rudumque modo nomen domini, „ris imitatio medium in fpatium modo artificis. Verbum dicunt,,brevioribus utrinque platanis omissum. Tum, Alternis metulae adornatur, commodum fenfum exurgunt, alternis infita funt,,non habere videbatur." Locus poma. Non dubito, quin infita hic, ut pleraque huius epiftolae, a Plinio fit. Poftea, Medium in Spatium brevioribus. H.

Erneftio placebat literas pro literis. Tum, TEAɛl syμ poft imitatio polita, legebat Medium fpatium etc. Apponam eius no

tam eft obfcurus, ut nolim in crifi lectionis multum operae perdere: nedum cum Gierigio coniecturis audacioribus indulgeam. Aliis quid acciderit, nefcio: mihi quidem, ut Laurentini defcri

dum, quae modo nomen domini dicunt, modo artificis: alternis metulae furgunt, alternis inferta funt poma: et in opere urbaniffimo fubita velut illati ruris imitatio medium in fpatium brevioriPoft has acan- 36 bus utrinque platanis adornatur.

thus hinc inde lubricus et flexuofus, deinde plu res figurae, pluraque nomina. In capite ftibadium candido marmore, vite protegitur. Vitem quatuor columellae Caryftiae fubeunt. E ftibadio aqua, velut expreffa cubantium pondere, fiphunculis effluit; cavato lapide fuscipitur, gracili marmore continetur, atque ita occulte temperatur, ut impleat, nec redundet. Guftatorium, gravior-37 que coenatio, margini imponitur; levior navicularum et avium figuris innatans circuit. Contra fons egerit aquam et recipit: nam expulfa in al

ptio, ita hae literae, fi exordium earum perquam fuave excipias, iucunditatis minimum, taedii fatis fuperque attulerunt. S.

metulae) Coni ex buxo, pinu aut fimilis incrementi arbore formati. G.

36 acanthus hinc inde lubricus et flexuofus An indicat in labyrinthi parvuli formam dispofitum acanthum? Quamquam ne hoc quidem plane intelligo. G. Add. Gesneri ad I. A. Erneft. epift.

columellae Caryftiae) E marmore Carvitio. Laudavit Cellarius Plin. 36, 6. et Tib. 3, 3, 14. ubi reliquos citat Broukhufius. G.

-

E ftibadio aqua etc.) Rom. Stibadio aqua, velut expreffa cubantium pondere Sipunculis effluit. Praepolit. e omiffa. H. aqua effluit) Magnam ftibadium hoc fimilitudinem habet cum ornithone Varronis, quem defcripfit ipfe, nos explicavimus de R. R. 3, 5, 10. fqq. Stibadium hoc refpondet faleri Varroniano. Ex interiore huius margine profilit aqua in

cavatum

lapidem; hic occultum habet emiflarium, quo cum defluat et quali reforbeatur aquae tantundem, quantum e fiphunculis influxit, ea nunquam ultra definitam lineam et ipfum os emissarii attollitur. conf. f. 37. G.

37 Guftatorium coenatio) Haec vocabula pro ipfis lancibus et menfis (menfis inquam, quae idem quod lauces interdum five patinae cum cibis vel liquidis vel folidis quos continent, poni, res ipfa loquitur. Margo autem intelligitur ipfius ftibadii, in quo accumbunt holpites. Ex veteribus formis tricliniorum apud Meṛcurialem atque alios, apparet, cibos vel in eadem libella f. horinon multum zontali linea, vel certe altius politos fuiffe, quam erant lecti accubitorii. Itaque marvidetur go ille ftibadii tantum fuiffe elevatus, ut cum pulvinis in reliqua parte pofitis, quibus fulciuntur hofpites, aequaretur, G.

Gierigius marginem intelligit non stibadii, fed labri marmorei, circa quod convivae accumbant. E.