Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub
[ocr errors]

tum in fe cadit, iunctisque hiatibus et abforbetur et tollitur. E regione ftibadii adverfum cubiculum tantum ftibadio reddit ornatus, quantum ac38 cipit ab illo. A marmore fplendet, valvis in viridia prominet et exit: alia viridia fuperioribus inferioribusque feneftris fufpicit defpicitque. Mox zothecula refugit quafi in cubiculum idem atque aliud. Lectus hic, et undique feneftrae, et tamen 39 lumen obfcurum umbra premente. Nam laetiflima vitis per omne tectum in culmen nititur et adfcendit. Non fecus ibi, quam in nemore, iaceas: imbrem tantum, tanquam in nemore, non fentias. Hic quoque fons nafcitur, fimulque 40 fubducitur. Sunt locis pluribus dispofita fedilia e marmore, quae ambulatione fellos, ut cubicnlum ipfum, iuvant. Fonticuli fedilibus adiacent, per totum hippodromum inductis fiftulis ftrepunt rivi, et, qua manus duxit, fequuntur. His nunc illa viridia, nunc haec, interdum fimul omnia, iuvantur. Vitaffem iamdudum, ne vide

innctisque

et Rom. H.

[ocr errors]

tollitur) Sic

Locus Gierigio fine cauffa videtur corruptus effe. Senius eft:

38 A marmore fplendet) Sic non fecus ibi, quam in nemore,

et Rom.

H.

prominet et exit) Rom. prominet et texit. H.

zothecula) Vid. ad 2, 17, 21.
*Qui diaetulam hic defendunt,
non cogitare videntur, diaetam elle
non partem aut partem membrum

cubiculo adiunctum; verum pluri-
bus ipfum cubiculis conftare, quod
vel ex f. 31. latis conftat. Deni-
que fi 2, 17, 21. recte zotheca
ex libris optimis reftituta et ex-
plicata eft; de zothecula hic non
potelt dubitari. G.

Rodius corrigit: Mor zothe
cula refugit, quafi cubiculum
idem atque aliud. S.

59 imbrem tantum etc.) Rom. hymbrem tamen, tanquam in nemore. H.

umbra fruaris; praetereaque non
fentias imbrem, a quo nemus te
tutum non praeftet. S.
40 locis pluribus) Hippodro-
mi, in
defcribendo adhuc
quo
verlatur. G.

dispofita fedilia) Sic et Rom. Deinde: Fonticuli fedibus adiacent per totum hyppodromum induciis fiftulis ftrepunt rivi, et qua manus duxit, fequun

tur. H.

iuvantur) *Cortius in pari fere auctoritate librorum praefert lavantur: fed hoc videtur effe notis maioribus ad Phaedr. 2, 5, poëtarum proprium. Burmannus 14. laetantur malit, quod pulchrum fane eft, nec ab auctori tate librorum deftituitur. G.

Rom. interdum fimul omnia lavantur. Poëticum quidem hoc

rer argutior, nifi propofuiffem omnes angulos tecum epiftola circumire. Neque enim verebar, 41 ne laboriofum effet legenti tibi, quod vifenti non fuillet; praefertim quum interquiefcere, fi liberet, depofitaque epiftola, quafi refidere, faepius poffes. Praeterea indulfi amori meo. Amo enim, quae maxima ex parte ipfe inchoavi, aut inchoata percolui. In fumma (cur enim non aperiam 42 tibi vel iudicium meum vel errorem?) primum ego officium fcriptoris exiftimo, ut titulum fuum legat, atque identidem interroget fe, quid coeperit fcribere: fciatque, fi materiae immoratur, non effe longum; longiffimum, fi aliquid arceffit atque adtrahit. Vides, quot verfibus Home-43 rus, quot Virgilius arma, hic Aeneae, Achillis ille, defcribat: brevis tamen uterque eft, quia facit, quod inftituit. Vides, ut Aratus minutiffima etiam fidera confectetur et colligat: modum tamen fervat. Non enim excurfus hic eius, fed opus ipfum eft. Similiter nos, ut parva magnis, 44 quum totam villam oculis tuis fubiicere conamur, fi nihil inductum, et quafi devium, loquimur, non epiftola, quae defcribit, fed villa, quae de

[merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small]

Il., 478. fqq. bic Aen. 8, 407. fqq. G.

Achillis ille, defcribat) Rom. ille Achillis defcribat. H.

44 ut parva magnis) fcil. comecl. 1, 23. fic magnis componeponamus. Proverbium ex illo Virg. re parva folebam. Ut fupra 1, 2, 2. Pauci, quos aequus amavit. Nam conferamus, quod eft in libris quibusdam, e glossa est. G.

Rom. ut parva magnis comparemus, ubi vulgo conferamus. Utrumque verbum omifit Plinius. H.

oculis tuis fubiicere conamur) Sic et Rom. Poftea in hoc, in quo exceffi: Ald. in quod. H.

fcribitur, magna eft. Verum illuc, unde coepi; ne fecundum legem meam iure reprehendar, fi 45 longior fuero in hoc, in quod exceffi. Habes

caullas, cur ego Tufcos meos Tufculanis, Tiburtinis, Praenestinisqué meis praeponam. Nam fuper illa, quae retuli, altius ibi otium et pinguius, eoque fecurius, nulla neceffitas togae, nemo arceflitor ex proximo. Placida omnia et quiefcentia, quod ipfum falubritati regionis, ut purius coelum, ut aër liquidior, accedit. Ibi animo, ibi corpore, maxime valeo. Nam ftudiis animum, 46 venatu corpus exerceo. Mei quoque nusquam falubrius degunt; usque adhuc certe neminem ex iis, quos eduxeram mecum (venia fit dicto) ibi amifi. Dii modo in pofterum hoc mihi gaudium, hanc glóriam loco fervent.

in quod exceffi) in eo argumento, in quod digreffus fum. Exceffum pro oratoria digreffione tum nofter, tum Quintilianus dixere. Praepofitionem in ante quod ex libris dedit Cortius. G.

eft.

45 neceffitas togae) Qua fc. extra urbem et forum nihil opus Pars vitae beatioris fecundum Martialem 10, 47. toga rara. Multa hic de non ufu togae extra urbem Buchnerus. G.

falubritati accedit) Ipla illa tranquillitas, et placida in liberali otio quies a nullis negotiis importunis vel hominibus interturbata, accedit falubritati, vel partem illius falubritatis, quam haec praeftat villa, efficit. Et fane etiam Medicis inter res, quas non naturales vocant, vel maximi momenti, ftatus ille tum animi tum corporis, vel quietus

vel turbatior.

G.

Vale.

46 (venia fit dicto)) a diva Nemefi, quae invidia quadam profequitur eos, qui beati libi nimis videntur, et felicitatem fuam praedicant, vel praedicari libenter audiunt; precibus proinde placanda, quoties iactantius aliquid nobis, vel aliis de nobis excidit. Praeclara, fi DIS placet, eius rei ratio eft, quam fapiens ille Solon profert in Disputatione cum Croefo, apud Herodotum 1, 32. τὸ θεῖον πᾶν φθονερόν τε καὶ ταραχώδες. Rationem hanc

deteftamur hodie, fed rem ipfam

ut aliis in rebus fcilicet retinemus. Laudavimus pulchellum infantem et valentulum; fubiicimus, Gott behüte es! Diximus aliquid de fecunda fortuna noftra vel aliorum; exfilit illud, Gott laffe mich es zur guten Stunde reden! Hoc ipsum est, venia fit dicto! G.

Rom. venia fit dictum, amifi, Rom. falubritate regionis. H. fine ibi. H.

VII.

Saturninus Plinium heredem inftituerat et rempublicam Comenfium, quod ipfe ratum vult effe, etfi fecundum leges respublica heres inftitui non poffit, quod ut decurionibus indicetur, rogat.

[merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small]

2

Nec heredem inftitui, nec praccipere poffe rempublicam, conftat: Saturninus autem, qui nos reliquit heredes, quadrantem reipublicae noftrae, deinde pro quadrante praeceptionem quadringentorum millium dedit. Hoc, fi ius adfpicias, irri- a tum; fi defuncți voluntatem, ratum et firmum est. Mihi autem defuncti voluntas (vereor, quam in partem iurisconfulti, quod fum dicturus, accipiant) antiquior iure eft, utique in eo, quod ad communem patriam voluit pervenire. An, cui de meo 3 feftertium undecies contuli, huic quadringentorum millium paullo amplius tertiam partem ex adventicio denegem? Scio te quoque a iudicio meo non abhorrere, cum eandem rempublicam ut civis optimus diligas. Velim ergo, quum proxime 4

VII, nec praecipere) Praecipere apud ICtos elt partem aliquam hereditatis ante reliquos heredes capere, unde dicitur praecipuum. Qui igitur aliquid praecipere teftamento iubetur, illum eo ipfo heredem etiam cum aliis elle intelligitur. Vid. Briffon. de form. 7, 143. p. 635. fq. Sed hic paullo alia videtur fpecies. Saturninus primo ex quadrante inftituerat rempublicam, deinde hoc mutavit, et loco il lius quadrantis ex integra hereditate praecipi et ante divifionem numerari reipublicae iuffit quadringenta millia: five quod putaret ita eludi legem poffe, quae inftitui heredem vetaret rempu blicam, live quacunque alia caufLa. G.

3 An, cui de meo) Contulerat Plinius reipublicae per varias occafiones undecies, intell. centena millia HS. quae funt 55000 florenorum imperialium (quos belles 2/3 vocant mercatores) in alimenta ingenuorum, in aedes facras etc. In hac liberalitate parum fibi conftitiffet, fi 400000 HS. f. 20000 floren. imp. quae paullo amplius tertia pars eft fuperioris fummae (eft enim ipfa tertia ex duodecies) aliunde ei obvenientia, invideret, vel tabulis teftamenti oppugnatis negaret. G.

Rom. An cui de meo fexdecies adiiciens contuli. H.

quadringentorum millium) al. quadringenta millia. quod ́unice verum. S.

decuriones contrahantur, quid fit iuris, indices, parce tamen et modefte; deinde fubiungas, nos quadringenta millia offerre, ficut praecepit Saturninus. Illius hoc munus, illius liberalitas; no5 ftrum tantum obfequium vocetur. Haec ego fcribere publice fuperfedi: primum, quod memineram, pro neceflitudine amicitiae noftrae, pro facultate prudentiae tuae, et debere te et poffe perinde meis ac tuis partibus fungi: deinde, quia verebar, ne modum, quem tibi in fermone cuftodire facile eft, tenuille in epiftola non vide6rer. Nam fermonem vultus, geftus, vox ipfa moderatur: epiftola, omuibus commendationibus deftituta, malignitati interpretantium exponitur. Vale.

VIII.

Admonitus, ut hiftoriam fcriberet, refpondet fibi idem ftetiffe, cauffasque confilii ita exponit, ut discrimen fimul orationis et hiftoriae oftendat.

C.

PLINIVS

CAPITONIS VO S.

Suades, ut hiftoriam fcribam, et fuades non folus: multi hoc me faepius monuerunt, et ego

4 decuriones contrahantur) Si de Roma fermo effet, diceret, Senatus cogatur. G.

Rom. decuriones contrahentur, pro quo male Cellar. et eum fecuti contrahantur. H.

Bene Cortiana contrahentur, quam Gierigius, nor Gesnerianam, fequi debebat. S.

ficut praecepit Saturninus) Sic etiam Rom. et Ald. non tantum recentiores, ut Gruterus opinatur. H.

5 pro facultate prudentiae tune) Haec omiffa funt in Rom. omittendi vero nullam rationem reperio. Delunt tamen et in Brummerianis. H.

Sufpicor Plinium, chiasmo fervato, feripfiffe hoc ordine: quod memineram, pro facultate pru

dentiae tuae, pro necessitudine
amicitiae noftrae, et debere te
et poffe perinde etc.
Sic appa-
ret, unde lacuna illa in libris
originem traxerit. Adde quod hic
verborum ordo paullo humanior
videtur. S.

6 moderatur) Gierigius recte interpretatur: indicat, quomodo eum accipi velimus. Mox omnibus mihi fufpectum eft. Defidero fimilibus, aut omnibus his; ut ad vultum, gelius, et vocem referatur. E.

Mihi vero nihil videtur tentandum. Plinius omnino intellexit res adventicias, quibus epiftola commendari pollit. S.

VIII, multi hoc me faepius monuerunt) Rom. multi me koc jaepe monuerunt. H.

« VorigeDoorgaan »