XI.

Laetatur, nobiles adolefcentes ad fui imitationem egiffe, et nomen ac famam ex ftudiis petere.

Ć. PLINIVS MAXIMO SVO S

O diem laetum! adhibitus in confilium a praefecto urbis, audivi ex diverfo agentes fummae fpei, fummae indolis iuvenes duos, Fufcum Salinatorem et Numidium Quadratum, egregium par, nec modo temporibus noftris, fed literis ipfis ornamento futurum. Mira utrique probitas, con- 2 ftantia falva, decorus habitus, os planum, vox virilis, tenax memoria, magnum ingenium, iudicium aequale: quae fingula mihi voluptati fuerunt: atque inter haec illud, quod et ipfi me,

XI, I ex diverfo agentes) diverfarum partium advocatos. E. Numidium Quadratum) Rom. Numidium Vinidium Quadratum. Duplex lectio. H.

Excerpta Brummeri, quae Gierigius debebat confulere, Ummidium Quadratum. Recte. S.

2 Mira utrique probitas) Rom. Mira utriusque probitas, bene. H.

conftantia falva) Capio haec fexto calu, tanquam reftrictionem probitati adiectam. Nimirum probitas ad verecundiam praefertim refertur, quae vicina formidini et inconftantiae adeo elt. Horat. Sat. 1, 3, 56. Probus quis Nobiscum vivit? Multum demiffus homo ille eft. Ne quis igitur ex laude probitatis aliquid fufpicetur huiusmodi, adiicit Secundus in tantum probos effe, ut falva fimul fit conftantia. G.

os planum Quod fingula verba recte explicet, fyllabas non, obfcuret, aut devoret etc. *Latinum os, quod habent quidam libri, fi omnino fervandum fit (quod mihi, tamen fecus videtur) non interpreter cum Barthio faciem Heroicam, quae fermonem

Romanum condeceat: fed referam ad illud Ciceronis de Orat. 3, 12. Quare cum fit quaedam certa vox, Romani generis urbisque propria, in qua nihil offendere, nihil displicere, nihil animadverti possit, nihil fonare aut olere peregrinum, hanc fequamur, neque folam rufticam afperitatem, fed etiam peregrinam infolentiam (haec duo funt oppofita voci Romanae) fugere difcamus. Praecedunt plura et fequuntur, quae huc faciunt. G.

Contrarium vitium fupra Epist. 4, 7. commemorabatur os confufum. E.

Rom. os planum, non Lati. num. Utrumque de pronuntiatione intelligendum; quod Catanaeus vidit, qui expertam pronuntiationem adfcripfit, ac potius exfertam. Barthiana interpretatione nihil eft alienius, quamvis ea Cortio quoque Vid. meam adnot. ad Cornel. Nepot. Alcib. cap. I. H.

adriferit.

quod et ipfi me etc.) Rom. quod ipfum me ut rectorem, ut magiftrum intuebantur, etiam qui audiebant m. ae. m. i. v. videbantur. Melius vulgatum eft. H.

ut rectorem, ut magiftrum intuebantur, 'et iis, qui audiebant, me aemulari, meis inftare veftigiis 3 videbantur. O diem (repetam enim) laetum, notandumque mihi candidiflimo calculo! Quid enim aut publice laetius, quam clariffimos iuvenes nomen et famam ex ftudiis petere, aut mihi optatius, quam me ad recta tendentibus quafi exem4 plar effe propofitum? Quod gaudium ut perpetuo capiam, deos oro: ab iisdem, tefte te, peto, ut omnes, qui me imitari tanti putabunt, meliores effe, quam me velint. Vale.

XII.

Refpondet commendaticiae, et alteri caftigatoriae epiftolae, huic quidem immeritae.

C. PLINIVS FABATO PROSOCERO SVO S.

Tu vero non debes fuspenfa manu commendare mihi, quos tuendos putas. Nam et te decet multis prodefle, et me fuscipere quidquid ad curam 2 tuam pertinet. Itaque Vectio Prifco quantum plurimum potuero, praeftabo, praefertim in are3na mea, hoc eft, apud Centumviros. Epiftolarum, quas mihi, ut ais, aperto pectore fcripfifti,

intuebantur) Senfu proprio intelligam. S.

4 ab iisdem, tefte te) *Lectio ab Aldo prolata, cui fuffragatur Mediceus: : quam planam, liquidam, elegantem elle nemo temere negaverit. Editi tamen ante Aldum, et Gruterus ex libris Palatinis, ita: ac eosdem teftes peto, ut omnes etc. Quod tum demum probaverim, fi, uno apice immutato, ultimum verbum epiftolae non velint legamus, fed velim. Sic enim Plinius, candidiflima anima, Deos teftes advocaverit, fe velle atque optare, ut fui imitatores meliores fiant, quam ipfe, illorum exemplum.

oblivifci me iubes: at ego nullarum libentius memini. Ex illis enim vel praecipue fentio, quantopere me diligas, cum fic exegeris mecum, ut folebas

cum tuo filio. Nec disfimulo, hoc 4 mihi iucundiores eas fuiffe, quod habebam bonam cauffam, quum fummo ftudio curaffem, quod tu curari volebas. Proinde etiam atque etiam 5 rogo, ut mihi femper eadem fimplicitate, quoties ceflare videbor (nunquam enim cellabo) convicium facias: quod et ego intelligam a fummo amore proficifci, et tu non meruiffe me gaudeas. Vale.

XIII.

Cauffam Bithynorum adverfus Varenum narrare pergit.

C. PLINIVS VRSO SVO S.

Unquamne vidifti quemquam tam laboriofum et exercitum, quam Varenum meum? cui, quod fumma contentione impetraverat, defendendum et quafi rurfus petendum fuit. Bithyni fenatuscon- a fultum apud confules carpere et labefactare funt aufi, atque etiam absenti principi criminari: ab

3 quantopere me diligas) Sic et Rom. H.

exegeris mecum) Accurate egeris. Vid. 9, 26, 13. Laudavit hic Cortius Cic. fam. 10, 24, 15. De his rebus ut exigeret cum eo, Furnio mandavi. G.

5 quoties ceffare videbor etc.) Rom. quoties ceffare videbor (numquam enim ceffabo) convicium facias: quod et ego intelligam a fummo amore proficifi, et tu me non meruiffe gaudeas. Lego convicium facias, quod et ego, mutata interpunctione. Eius generis convicium fibi fieri cupit, quod ab amore, non ab irato animo, proficifcatur, et quod fe non meruiffe ipfe profocer poftea gaudeat. H.

Leg. e libro Medic. cum Cortio et Gierigio: quoties ceffare' videbor (videbor dico; nunquam enim ceffabo) etc. S.

XIII, Varenum meum) De quo fupra 5, 20, 2. ubi impetravit, ut fibi quoque, reo, teltes evocare liceret. Add. 7, 6. G.

quod fumma contentione impeiraverat) Rom. quod fumma contentione impetraveram. Confirmat banc lectionem epift. XX. libri V. H.

2 carpere et labefactare) Rom. carpere ac labefactare. H. abfenti principi) Rom. abfente principe, corrupte. H.

Terentius Eun. 5, 2, 16. Hanc metui, ne me criminaretur tibi. S.

Egit

illo ad fenatum remiffi, non deftiterunt. Claudius Capito irreverenter magis quam conftanter, ut qui ipfum fenatusconfultum apud fena5tum accularet. Refpondit Fronto Catius graviter et firme. Senatus ipfe mirificus. Nam illi quoque, qui prius negarant Vareno, quae petebat, eadem danda, poftquam erant data, cenfuerunt. 4 Singulos enim, integra re, disfentire fas effe; peracta, quod pluribus placuiffet, cunctis tuendum. 5 Acilius tautum Rufus, et cum eo feptem an octo? (feptem immo) in priore fententia perfeverarunt. Erant in hac paucitate nonnulli, quorum temporaria gravitas, vel potius gravitatis imitatio ride6 batur. Tu tamen aeftima, quantum non in ipsa pugna certaminis maneat, cuius quali praelulio atque praecurfio has contentiones excitavit. Vale.

XIV.

Adventum in villam Meurici promittit fub conditione.

. C. PLINIVS M. AV RICO SVO S.

Solicitas me in Formianum. Veniam ea conditione, ne quid con'ra commodum tuum facias: qua pactione invicem mihi caveo. Neque enim mare et litus, fed te, otium, libertatem fequor: 2 alioqui fatius eft in urbe remanere. Oportet enim omnia aut ad alienum arbitrium, aut ad fuum fa

cere: mei certe ftomachi haec natura eft, ut nihil nifi totum et merum velit.

Vale.

XV.

Paflieni exemplo, ab Iavoleno interpellati, monet, re citaturis fanae mentis auditores adhibendos effe.

C.

PLINIVS ROMANO SVO S.

Mirificae rei non interfuifti: ne ego quidem: fed me recens fabula excepit. Paffienus Paullus, fplendidus eques Romanus, et inprimis eruditus, fcribit elegos. Gentilicium hoc illi: eft enim municeps Propertii, atque etiam inter maiores fuos Propertium numerat. Is quum recitaret, ita coe-2 pit dicere, Prifce, iubes? Ad hoc lavolenus Prifcus (aderat enim, ut Paullo amicifimus) Ego vero non iubeo. Cogita, qui rifus hominum, qui ioci. Eft omnino Prifcus dubiae fanitatis: intereft ta-3

eft, ut omnia capias pro univerfis, et repetas h.m. aut omnia ad alienum arbitrium facere, ut in urbe, aut omnia ad fuum, quod ego ruri volo. G.

XV inler. Rom. Voconio Ro

mano. H.

1 Mirificae rei etc.) Rom. Mirificae rei interfuiftine? ego quidem. Sed moerens recens Paffienus Paullus. Nihil fani. H. 2 Lavolenus Prifcus) Ita fcribere malunt hodie. Sed nec Iabolenum damnarim. G.

Rom. Iabolenus Prifcus. H. Cogita, qui rifus etc.) Rom. Cogita, qui rifus hominum, qui ioci: quoties omnino Prifcus haud dubiae fanitatis intereft tamen officiis. H.

3 Eft Prifcus dubiae fanitatis) Hic eft ille locus, ob quem male fanus adhuc audiit Iavolenus; nuper hugator, et mendax, et intolerabilis ambitionis ho mo, et nefarii confilii reus, el

fe coepit Plinius. Scilicet Plinius Paullum amavit, praeconem fuae gloriae: eundem fortius amavit Tavolenus illius amiciflimus. Itaque quem a plagiis fuis (Martiali etiam adcufatis 2, 20.) fruftra adhuc revocaverat, eum iam recitare incipientem, captata opportunitate, falle et graviter reprehendit: quod indigne ferebat Secundus adeo, ut hac epiftola dolorem fuum ulcifceretur. Sic vir doctus, qui de Prifco Iavoleno ICto incomparabili et praecipuo feculi fui ornamento disfertationem Lipfiae 1734. edidit, G. A. lenichen. Sed poluit, non probavit, Paullum Martialis effc noftrum; ut nec illud probatum eft, quod fumunt viri docti, a havenale eum tangi 1, 2. et 3, 8. Et fac ita effe, Martiali in animo fuiffe Plinianum hunc Paullum: utrum credemus facilius, poëtam maledixifle poctae? an Plinium, adeo illain famae fuae,