Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub
[ocr errors]

tanti viri amiffio. Decefit Corellius Rufus, et quidem fponte, quod dolorem meum exulcerat: eft enim luctuofiffimum genus mortis, quae non ex natura, nec fatalis videtur. Nam utcunque in a illis, qui morbo finiuntur, magnum ex ipfa neceffitate folatium eft; in iis vero, quos arceflita mors aufert, hic infanabilis dolor eft, quod creduntur potuiffe diu vivere. Corellium quidem 3

Erneftius, patruus meus, olim laudaverat Episi 2, 1, 10. ut evinceret, Plinium iacturam ideo noluiffe, quod virorum magnorum memoria nunquam intercidat. Gesnerus acute refpondebat, fe dubitare, utrum confolandi argumentum initio ponere voluerit, et tamen in luctu delinere. Noviflimus editor, Gierigius V. C. illa omnia repetiit, nihil addens de fuo nifi haec: ,,aut igitur, inquit, nodum in fcirpo quaefivit, aut ego mentem eius non affequor.” Erit igitur Plinius in hoc loco aut obfcurus aut ineptus. Neutrum ego credo: acutum et venustum ubique deprehendi. Quid ergo? nempe neceffe eft, tempore Plinii vocabulo iacturae adhaeliffe notionem non fatis dignam et honeftam; quare cum Plinio nunc excidiffet ea vox in re gravi et magna, ipfe fe caftigat propterea et corrigit, magis autem, ut venuftum veluti flexum, et laudis opportunitatem oratio recipiat, quam ut rationis grammaticae admonere lectorem velit. Fronto Grammaticus dicit, iacturam el

[ocr errors]

quod iacitur ex onere navis. lam locus eft Pleudo-Salluft. ad Caef. Or. 2. Cap. 55. L. Pofthumius, et M. Favonius, mihi videntur quafi magnae navis fupervacua effe: ubi falvi pervenere, ufui funt: fi quid adversi coortum eft, de illis potiffimum iactura fit, quia pretii minimi funt. E.

Probabilis disputatio. Nec tamen puto, illam vocis iactura

[blocks in formation]

ex natura) Non affentior Gierigio venit excidiffe putanti. S.

fatalis) Fatalis mors hic non ab hac enim diftinguit: fed ea, fimpliciter, ut alias, naturalis eft; quam effugere, qui moritur, non funt ruinae, caedes ab infidiatopotuiffe videtur, licet voluerit, ut ribus, naufragium etc. Scimus alioquin fatum ad naturalem praefertim mortem referri: vehementer intercefferim, fi quis fynonyma plane hic etiam effe velit mortem, quae ex natura eft, et fatalem. Certe ita fumit Vell. 2, 4, 6. G.

nec

2 qui morbo finiuntur) Fati novam mentionem non facit: five quod latius habuit, unum genus referre, cui plane fimile fit alterum: five quod fato et morbo finiri pro iisdem habuit. G.

fumma ratio, quae fapientibus pro neceffitate eft, ad hoc confilium compulit, quamquam plurimas vivendi cauffas habentem, optimam confcientiam, optimam famam, maximam auctoritatem; praeterea filiam, uxorem, nepotem, forores, interque 4 tot pignora, veros amicos. Sed tam longa, tam iniqua valetudine conflictabatur, ut haec tanta pretia vivendi mortis rationibus vincerentur. Tertio et tricefimo anno (ut ipfum praedicantem audiebam) pedum dolore correptus eft. Patrius hic illi: nam plerumque morbi quoque per fuc5 ceffiones quasdam, ut alia, traduntur. Huno abftinentia, fanctitate, quoad viridis aetas, vicit et fregit; noviffime cum fenectute ingravefcentem 6 viribus animi fuftinebat. Quum quidem incredi

[blocks in formation]

pignora pignera Cort. cafce. Tetigit Laurenbergius Antiquar. p. 206. Cf. Nolten. Lexic. Autibarb. col. 137. Ridicule Beda de Orthographia col. 2341. ed. Putfch. Pignera, rerum: Pignora, filiorum et affectionum. Vid. Cort. Differtat. de ufu orthographiae lat. cap. III. §. VIII. p. 82. ed. Harlef. S.

4 pretia vivendi) res illae, propter quas operae pretium fic vivere, ut confcientia, fama, auctoritas, et quas alias vivendi cauffas paullo antea commemo

raverat.

E.

ut ipfum praedicantem au

[ocr errors]

diebam) Rom. ut ipfum audiebam, medio verbo, praedicantem, exclulo. H.

Excludunt et alii libri. Male. S. Patrius hic illi) Videtur tacitae fufpicioni occurrere:' cum podagra et fimiles morbi intemperantiae faepe circa Venerem et Bacchum quafi fatellites fint. Ne quid igitur de Corellio cogitemus eiusmodi, patrium morbum effe narrat. G.

5 fanctitate) caftitate. Sic Graecis dicitur áyvos, áyvos yáμων, ἁγιολεχής Ruhnken. ad Timaeum p. 133. a.). Aefchylus dramatis fatyrici licentiâ apud Lucian, T. II. p. 457.: Mygwv TE τῶν σῶν εὐσεβὴς ὁμιλία. coll. Por fono ad Euripid. Med. v. 750. S.

quoad viridis actas) Nota Horatii vox: dum virent genua, expressa illa ex Theocritea: a s*) yóvu XAwgóv. Vid. Valckenar. Epift. ad

*) Ita leg. cum Toupio et aliis. Male vulgo os, confufione literarum fat frequenti, de qua Porfonus ad Euripid. Med. v. 44. Locis a viro eximio tractatis accedat Herodoteus L. VII. c. 156. ubi certa emendatione fcripfit: καὶ ἔσαν οἱ πάντα αἱ Συρήκουσαι. Sic Lucian. Τ. III. p. 469. και οἱ πάντα Κομβάβος ήν. In hanc παρέκβασιν, cuius veniam aequi dabunt lectores, me deflexit Mitfcherlichius ad Horatium Theocrito minus perpecte utens. S.

centem,

biles cruciatus et indigniffima tormenta pateretur, (iam enim dolor non pedibus folis, ut prius, infidebat, fed omnia membra pervagabatur,) veni ad eum Domitiani temporibus, in fuburbano iaServi e cubiculo recefferunt: habebat 7 enim hoc moris, quoties intraflet fidelior amicus. Quin etiam uxor, quamquam omnis fecreti capaciflima, digrediebatur. Circumtulit oculos, et, S Cur, inquit, me putas hos tantos dolores tamdiu fuftinere? ut, fcilicet, ifti latroni vel uno die perfim. Dedifles huic animo par corpus, feciffet quod optabat. Adfuit tamen deus voto, cuius ille compos, ut iam fecurus liberque moriturus, multa illa vitae, fed minora, retinacula abrupit. Increverat valetudo, quam temperantia mitigare 9 tentavit; perfeverantem conftantia fugit. Iam dies

M. Roeverum p. XXIV.Toup.Cur. Pofter. in Theocrit. p. 26. Mitfch. ad Horat. T. II. p. 587. S.

6 non pedibus folis, ut prius) Rom. non pedibus folum, ut prius. H.

Similis et frequentiflima in Graecorum libris confufio Vocum μόνος et μόνον. δ.

7 habebat enim hoc moris) habebant enim hoc moris Rom. et Venet. c1 C C C C L X X X V.

non

habebat, quod Aldus maluit, quem non fequor. De fervis loquitur fponte digredientibus. H.

Ita et Gierigius. Bene. S. 8 Circumuulit oculos) Ut videret nimirum, omnesne remoti arbitri effent, ne quis legere fermonem cum periculo dicentis audientisque pollet. G.

ifti latroni) Hic quis fit, ne ignoraretur, fupra dixerat Plinius, fe ad Corellium Domitiani temporibus venifle. Callide ve ro, et venufte! E.

Vel hinc difcas, quale fuerit contumeliofiffimum atque acerbiffimum adclamationum genus, quo fenatus Domitianum mortuum laceravit, tefte Suetonio Domitian. c. ult. S.

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

Dediffes huic animo Iudicium Plinii de Corellio: pro fi dediffer. Illuftravit elliptin hanc exemplis Cortius ad Sall. Iug. 64, 5. G.

feciffet quod optabat) Interfecturum fuiffe auróxerça Domitianum, haud obfcure innuitur. Ceterum verba: Dediffes — optabat, in editione Corin verbis Corellii continuantur. Melius Gesnerus. S.

Adfuit tamen deus voto) Superfuit Corellius Domitiano, et usque ad Traiani tempora vixisse videtur. cf. Ep. 4, 17. 8. Quae fequuntur vitae retinacula, eadem funt, quae fupra pretia vivendi dixerat. E.

minora) Talia videbantur Corellio, cui reipublicae falus omnibus fuis carior effet, ut Plinius infra 11. Male Catanaeus, eumque fequens noviflimus editor. S.

9 perfeverantem conftantia fugit Corellius morbum, qui mitigari fe non paffus effet, morbum inquam et vitam adeo, conltantia fua, id eft, conftanti et immutabili moriendi deftinatione, abftinentiaque cibi effugit. Videtur acumen quacliifle Secundus, cum conftantiae fugamtribuit. G.

alter', tertius, quartus: abstinebat cibo. Mifit ad me uxor eius Hifpulla communem amicum C. Geminium cum triftiffimo nuntio, deftinaffe Corellium mori, nec aut fuis aut filiae precibus flecti; folum fuperesse me, a quo revocari poffet ad 10 vitam. Cucurri: perveneram in proximum, quum mihi ab eadem Hifpulla Iulius Atticus nuntiat, nihil iam ne me quidem impetraturum: tam obftinate magis ac magis induruiffe. Dixerat fane medico admoventi cibum, Kéxgia, quae vox quantum admirationis in animo meo, tantum deI fiderii reliquit. Cogito, quo amico, quo viro Implevit quidem annum feptimum et fexagefimum, quae aetas etiam robuftillimis fatis longa eft: fcio. Evafit perpetuam valetudinem: fcio. Deceffit fuperftitibus fuis, florente republica, quae illi omnibus fuis carior erat: et hoc fcio. 12 Ego tamen, tanquam et iuvenis, et fortiffimi, morte doleo: doleo autem (licet me imbecillum putes) meo nomine. Amifi enim, amifi vitae meae teftem, rectorem, magiftrum, In fumma,

II

caream.

11 quae illi erat) Rom. quae illi omnibus carior erat omillo pronomine fuis. H.

Dubito, an de hoc acumine humile potius et erubefcendum. nunc cogitaverit Plinius. Non G. tam conftantiae fugam tribuit, quam fibi ipfi. Ipfe enim perJeverantem morbum conftantia fua fugit, I. effugit. Talia Plinio, vividas rerum imagines facile concipienti, vel non quae renti obvia funt. E.

communem amicum C. Geminium) Rom. communem amicum C. Germanum. Deinde: aut filiae precibus inflecti. H.

10 magis ac magis) Male cod. ac magis omittit. Vid. Column. ad Ennii Fragm. p. 99. ed. Amftel. Sic Graeci Maλ xal μãλλov, ac copula neglecta, μᾶλλον μᾶλλον. δ.

Kéng.nɑ) Vox iudicii, conftantiae, confilii, quam proinde admiratur Plinius et defiderio le illa accenfum fignificat. *Altera lectio Kéxunxa, nihil habet non

12 Ego tamen - doleo) Rom. Ego tamen tanquam et iuvenis firmiffimi mortem doleo. H.

et ante firmiffimi aut iplius Heulingeri aut typothetae errore videtur excidiffe. Placet firmif fimi, cum mox fequatur: infir

mus erat. S.

meo nomine) Cum ipfi Corellio nihil decefferit, fed fpem potius ille cruciatus invenerit: doleo non ipfius nomine, quae alioqui vis amicitiae eft, fed meo, quod mihi tantum bonum ereptum effe fentio. G.

Amifi enim- teftem) Rom. Amifi enim vitae meae teftem, non iterato verbo. H.

Longe melius ad orationisque

dicam quod recenti dolore contubernali meo Calvifio dixi: Vereor, ne negligentius vivam. Pro- 13 inde adhibe folatia mihi: non haec, fenex erat, infirmus erat (haec enim novi); fed nova aliqua, fed magna, quae audierim nunquam, legerim nunquam. Nam quae audivi, quae legi, fponte fuccurrunt, fed tanto dolore fuperantur. Vale.

XIII.

Et ingeniorum fuis temporibus proventum laudat, et auditorum negligentiam vituperat.

C. PLINIVS SOSIO SENECIONI

SVO S.

Magnum proventum poëtarum annus hic attulit. Toto menfe Aprili nullus fere dies, quo non recitaret aliquis. Iuvat me, quod vigent ftudia, proferunt fe ingenia hominum et oftentant: tametfi ad audiendum pigre coitur. Plerique in fta- 2 tionibus fedent, tempusque audiendi fabulis con

[blocks in formation]

quae -. S.

-

ne negligentius vivam) Ere pto vitae meae tefte, rectore, magiftro etc. G.

XIII, 2 in ftationibus) Locis publicis, in quibus convenire vel negotii vel otii cauffa, vel univerfis, vel certi generis hominibus ius ac folenne ellet. Sic Salvidieno Orfito apud Sueton. Nero. c. 37. obiectum eft, quod tabernas tres de domo fua circa forum civitatibus ad ftationem locaffet: ad quem locum ceteros laudarunt Torrentius ac nuper Burmannus. Add. infra 2, 9, 5. G.

audiendi) Sic legendum puto. Tempus audiendi, h. e. quo audiendus erat recitator, confumunt fabulis, h. e. fermonibus variis, confabulationibus: qui audiendis fabulis

legunt, non cogitant, utrosque
hic intelligi, et qui loquantur,
et qui audiant: deinde fi audi-
endis fabulis legamus, non id
intelligi, quod auctor hic vult,
confabulationes et familiares fer-
mones in circulo fedentium; fed
audientiam uni alicui narranti
vel agenti fabulas praeftitam. G.

Poteft lane contra dici, fre-
quentes illos homines non omnes
potuiffe fabulas narrare,
fed ple-
rosque operam dediffe paucis
quibusdam praeter caeteros gar-
rulis, itaque a pleraque parte
recte denominationem heri. Ita
Gierigius, qui audiendis edidit.
E.

Bene Gesnerus, cui Gruterus
praeluxerat. Tenendum eft, quod
iam illi praeclare monuerunt,
fabulas hic effe omnino fermo-
nes ac confabulationes de rebus
vitae communis, quales Sueto-
nius Domitian. cap. 15. p. 933.
ed. Oud. diei fabulas, Plinius
C

« VorigeDoorgaan »