eunt illa prima, illa poftrema fuffragia mea, illi 7 fermones, illae confultationes. Adficior adolefcentia ipfius, adficior neceffitudinum cafu. Erat illi grandis natu parens; erat uxor, quam ante annum virginem acceperat; erat filia, quam paulTo ante fustulerat. Tot fpes, tot gaudia dies unus 8in diverfa convertit. Modo defignatus aedilis, recens maritus, recens pater, intactum honorem, orban matrem, viduam uxorem, filiam pupillam, iguaramque patris, reliquit. Accedit lacrimis meis, quod abiens, et impendentis mali nefcius, pariter aegrum, pariter deceffiffe, cognovi, ne graviflimo 9 dolori timore confuefcerem. In tantis tormentis eram, quum fcriberem haec, fcriberem fola. Neque enim nunc aliud aut cogitare aut loqui pollum. Vale,

XXIV.

Maximum, ad Achaiam ordinandam miffum, admo: net, ut antiquitatis reverentia humaniter civitates

C.

tractet.

PLINI V S MAXIMO SVO S,

Amor in te meus cogit, non ut praecipiam, (neque enim pracceptore eges,) admoneam tamen, ut, quae fcis, teneas et obferves, aut fcias melius. 2 Cogita, te millum ia provinciam Achaiam, illam

7 neceffitudinum cafu) calamitate et dolore, quo eius neceffarii, quos mox nominat, pater, [imm6 mater. S.] uxor, filia', adfacti [adfectae] iunt.

E.

Vid I

uxor acceperat 16, 6. Graeci uno verbo: soug δίη ἄλοχος. S.

8 ignaramque patris) "Inferunt alii et iple Mediceus liber ignaram avi, quod poteft facere ad calamitatem puellae huius angendam, cui nec in avo prae

fidium, qui alias patris mortui vices folet fubire. G.

XXIV Secundum, cum hanc epiftolam fcriberet, celebrataflimam illam Tullii ad Quintum fratrem (1, 1. in animo habuiffe, iam vidit Catanaeus. $.

2 provinciam Achaiam) Latius patere Achaiae nomen, et cum tota Peloponnefo Atticam etiam et vicinas infulas complecti, hic quoque obfervarunt viri docti. G.

veram et meram Graeciam, in qua primum humanitas, literae, etiam fruges, inventae effe credun tur; millum ad ordinandum ftatum liberarum civitatum, id eft, ad homines maxime homines, ad liberos maxime liberos, qui ius a natura datum. virtute, meritis, amicitia, foedere denique, et religione tenuerunt. Reverere conditores deos,3 nomina deorum. Reverere gloriam veterem,

hanc ipfam fenectutem, quae in homine venera bilis, in urbibus facra elt. Sit apud te honor antiquitati, fit ingentibus factis, fit fabulis quoque. Nihil ex cuiusquam dignitate, nihil ex libertate, nihil etiam ex iactatione decerpferis. Habe ante oculos, hanc elle terram, quae 4 nobis miferit iura, quae leges non victa acceperit, fed petentibus dederit; Athenas efle, quas adeas; Lacedaemonem efle, quam regas: qui bus reliquam umbram, et refiduum libertatis nomen eripere, durum, ferum, barbarumque eft.

5 Vides a medicis, quamquam in adverfa valetudine nihil fervi ac liberi differant, mollius tamen liberos clementiusque tractari. Recordare, quid quaeque civitas fuerit; non ut defpicias, quod effe defierit. Abfit fuperbia, afperitas. 6 Nec timueris contemtum. An contemnitur, qui imperium, qui fafces habet, nifi qui humilis, et fordidus, et qui fe primus ipfe contemnit? Male vim fuam poteftas aliorum contumeliis experitur: male terrore veneratio adquiritur; longeque valentior amor ad obtinendum quod velis, quam timor. Nam timor abit, fi recedas; manet amor: ac ficut ille in odium, hic in reveren7 tiam vertitur. Te vero etiam atque etiam (repetam enim) meminiffe oportet officii tui titulum, ac tibi ipli interpretari, quale quantumque fit 8 ordinare ftatum liberarum civitatum. Nam quid ordinatione civilius? quid libertate pretiofius? Porro quam turpe, fi ordinatio everfione, libertas fervitute mutetur? Accedit, quod tibi certamen eft tecum: onerat te quaefiurae tuae fama, quam ex Bithynia optimam revexisti: onerat teftimonium principis: onerat tribunatus, praetura, atque haec ipfa legatio, quafi praemium, 9 data. Quo magis nitendum eft, ne in longinqua provincia, quam fuburbana; ne inter fervientes, quam liberos; ne forte, quam iudicio millus; ne rudis et incognitus, quam exploratus probatusque, humanior, melior, peritior fuiffe videaris: quum fit alioqui, ut faepe audifti, faepe legifti, multo deformius amittere, quam non adto fequi laudem. Haec velim credas, (quod initio dixi) fcripfiffe me admonentem, non praecipien

rigio. Infignis haec laus euno- nionem virtutis tuearis et conmiae Graecorum. S.

8 tibi certamen eft tecum) curandum et annitendum tibi eft, ut partam olim famam et opi

ferves. Iam ea cura habet aliquid moleftiae, quia agendi libertatem quafi coercet, ne quid agamus, quod cum vita ante acta pugnet. Hinc illa: onerat te

1

tem; quamquam praecipientem quoque. Quippe non vereor, in amore ne modum exceflerim. Neque enim periculum eft, ne fit nimium, quod effe maximum debet. Vale.

quaefturae fama, onerat tefti- quod praecipere tibi aufus fum: monium principis. E

Io non vercor, in amore) Si omnino peccatum a me fit,

at illud in eo fuerit peccatum, quod in amore modum excelli. lam vero modum excedere in amore nemo poteft. G.

LIBER NON V S

İ.

Maximum hortatur, nt libros, contra Plantam vivum compofitos, feftinet edere, ne poft mortem eius inchoaffe videatur,

Saepe te monui, ut libros, quos vel pro te, vel in Plantam, immo et pro te et in illum (ita enim materia cogebat) compofuifti, quam matu riffime emitteres: quod nunc praecipue, morte 2 eius audita, et hortor, et moneo. Quamvis enim legeris multis, legendosque dederis, nolo tamen quemquam opinari, defuncto demum in3choatos, quos incolumi eo peregifti. Salva fit tibi conftantiae fama. Erit autem, fi notum acquis iniquisque fuerit, nou poft inimici mortem Teribendi tibi natam effe fiduciam, fed iam paratam editionem morte praeventam. Simul vitabis illud, Οὐχ ὁσίη φθιμένοισιν.

4 Nam quod de vivente fcriptum, de vivente recitatum eft, in defunctum quoque, tanquam viventem adhuc, editur, fi editur fiatim. Igitur, fi

1, 3 Οὐχ ὁσίη) Ex Οdyf. x 412. Οὐχ ὁτίη κταμένοισιν ἐπ' ἀν δράσιν εὐχετάασθαι. *Secutus fum Mediceum, et optimos quosque libros cum Cortio. Ex memoria laudavit Plinius locum, et, ut

folent in notis verfibus, abrupte. G.

Non puto, μνημονικόν elle ἁμάρ nua: fed Plinius ros illud confulto videtur inflexiffe, ut ad rem fuam faceret. S.