Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

Haec funt, quae ex notatis a nobis in mar gine exempli noftri et notis adfcriptis delegimus hoc tempore, ut hic infererentur. Difficilis fane et lubrica eft haec emendandi Plinii ratio, quia in iftis fententiis acutis et quaefitis non femper axgißelav fervatam animadvertimus ab fcriptoribus iftius aetatis, ut omnino non accuratior lex fcribendi. Sed tamen, ut fupra monui, a doctore in lectionibus omnia ad axgißelay in fententiis et in fcribendo debent exigi. Et vero etiam Phinii libri valde funt vitiati a librariis, et, ut opinor, etiam Grammaticis: denique non habemus libros fcriptos fatis antiquos aut bonos. Nam antiquiffimus Schwarzii quarto demum abhinc feculo fcriptus putabatur; nempe iis temporibus, quibus incipiebant quaeri libri veteres in angulis bibliothecarum monafticarum. Sed quae de libris Plinii et editionibus dicere habeo, differam ad Fabricii Bibliothecam Latinam a nobis cafti gandam et locupletandam. Scrib. Kal. Maiis.

VITA

C. PLINII CAECILII SECVNDI

A VCTORE

CHRISTOPHORO CELLARIO.

Caius Plinius Caecilius Secundus municipio Como, ad Larium lacum in Transpadana fito, ortus fuit. Patria enim municipium erat IV, 13, 3, circa Larium lacuma, quem idcirco fuum appellat II, 8, 1. et VI, 24, 2, iuxta quem villas amoeniffimas poffidebat IX, 7, qui fitus Comum abunde defignat, quod delicias fuas 1, 3, 1. vocat, ut nihil de infcriptionibus infra producendis referam, in agro et oppido Comenfi repertis. Veronenfes quidem ipfe fuos dixit VI, 34, 1, verum adoptionis lege, quia avunculus Plinius, adoptione pater, Veronenfis fuit, ut poft Onuphrii probationes vel unus lapis, in ripa Benaci inventus, ab Reinefio Infcript. XI, 11. expreffus, fatis clare his verbis oftendit:

C. PLINI

--- VERONENSIS

- HISTORIARVM H. L -

a Apertus in primis locus eft 4, 30, 1. ubi ex patria fua quaeftionem se attuliffe ait, quae

et

[blocks in formation]

Annum, quo natus fuit, non obfcure indicavit, quum Vefuvio ardente duodevicefimum fe habuiffe tradit VI, 20, 5., qui Titi Caefaris primus fuit, Dione Callio memorante. Si addis novem annos Vespasiani, et unum, ac quod excurrit, fcenicorum principum ; circiter fexto Neronis c natum Plinium, et quum ifte interficeretur, fere octennem fuiffe apparebit. Pater C. Caecilius d Comenfis erat, de quo nihil reperimus, nifi quod eius gentis fuit, ex qua Caecilium, poëtam tenerum, fodalem fuum, et ipfum quoque Novocomenfem, Catullus laudat carmine XXXIII. Mater Plinia, C. Plinii Veronenfis, qui Naturalem Hiftoriam reliquit, foror, quae amisso marito, in domo fratris manfit VI, 16, 4. et ep. 20., a quo filius adoptatus fuerat, V, 8, 5. qui ideo in nomen C. Plinii Secundi fucceffit, quum antea Caecilius effet. • Patrem Caecilium mature amifit, educatus cura matris et avunculi, nec non tutoris Verginii Rufi, II, 1, 8. f Studiis impense a puero addictus adeo, ut decimo quarto

c Aerae vulgaris 62. Urbis Cond. Varron. 815. Mallonus ad 17. et 25. (Nimirum fic laudabimus femper viri doctiffimi vitam Plinii, ut iterum edita eft, adfcriptis annis aetatis, et, quoties opus eft, paragraphis.)

d Quae gens plebeia, fed nobilis eadem, Masson. 1, 2. De illius antiquitate ipfe nofter 8, 10, 3. cum non fubitas imagines a fuo etiam latere commemorat. An huc referri debeant ftatuae principum in agris per plures fucceffiones traditae 10, 24, 1. forte disputari poffit.

e Ita tamen, ut Caecilii no.

men non immutaret, aut produceret in Caecilianum, quod libera rep. fieri folebat. Etiam retinuit fenatoriam patris dignitatem, cum intra equestrem subftitiffet avunculus. v. Masson. 1,6. Ceterum huic fuo patri adoptivo immortalitatem adiuvit, libros et vitae illius rationem commemorando 3, 5., et mortis genuş celebrando 6, 16.

f Nec diu adoptivo patre frui illi licuit, qui A. C. 79., cum XVIII. aetatis annum ageret, incendio Vefuvii perierit. Quid iple interim Mileni egerit, narrat 6, 20.

i

aetatis anno tragoediam Graecam fcriberet VII, 4, 2., Livium adolefcentulus legeret VI, 20, 5., Ciceronem etiam adultus aemularetur IV, 8, 4., non contentus feculi eloquentia I, 5, 12., in cuius ftudio praeceptore Quintiliano ufus eft II, 14, 9. et Nicete Sacerdote VI, 6, 3. & ac in philofophia, praeter alios, Euphrate Stoico, quem in Syria miles audivit I, 10, 2. Nec alienus a poëfi fuit VII, 4, 2. ingenium fortitus hilare ac poëticum V, 3, 2., cuius tum alia' fpecimina dedit, in epiftolis reliqua VII, 4. et g. tum maxime Hendecafyllaborum librum IV, 14, 8. * Sic indole capaciflima omnium literarum, et inexhaufto labore, id tandem confequutus fuit, ut omnes eruditi illum amarent I, 13, 6. eumque ac Tacitum pro doctiffimis fuorum temporum haberent VII, 20, 5. et IX, 23, 3. Recitationes in primis urgebat propter multiplicem ufum V, 3, 8., nec ipfe folum aliis auditor frequens aderat I, 13, 6. VIII, 12, 1., led fua quoque poëmata recitabat V, 3, 7. IX, 34. etiam

ftello) paene adhuc puerum
patronum cooptavit 4, 1, 4.
h Etiam Artemidoro, de quo
3, 11.

i Solum forte crimen, quod adhaerefcere in viro laude omni cumulatillimo poffe videtur, illud eft, quod in hac ipfa epiftola 5, 3. item 4, 14. et: 4, 27. defendere ftudet, verfus lafcivi. Quam male ipfi defenfio fuccefferit, ad 4, 27, 4. indicamus. Quin parum etiam poetam fuiffe puto. Vid. adfcripta ad 7, 4.

g De Quintiliano nuper disputavimus, in praef: §. 9. fq. de Nicete vid. Mafson. 14, 4. Quam iucunde illius temporis et fcholae memoriam ufurpaverit nofter, ipfe docet 2, 18, L. Con difcipulos habuit Voconium Romanum 2, 13, 5. et Romanum Firmum, erga quem liberalis eft 1, 19. Alios quoque memorat, qui adolefcentiam fuam formaverint, ut Corellium Rufum 1, 12, 12., Hifpullam eius uxorem 4, 19, 7., Arulenum Rufticum 1, 14, 1. Spem de fe magnam concitaffe noftrum, inde quoque apparet, quod oppidum praediis ipfius vicinum, Tifernum Tiberinum (quod Città di Ca- liquet.

k De hiftoriis etiam fcribendis illum cogitaffe apparet ex 5, 8. Edideritne aliquid, non

actiones feu forenfes orationes II, 19. et Panegyricum Traiano dictum III, 8, 4. Orator clariffimus fuit, ut nemo facile illi praeferatur. Nam undevicefimo anno dicere in foro coepit V, 8, 8. m et per omnem aetatem a cauffas egit tam apud Centumviros I, 18, 3. et IX, 23, 1., quorum iudicia fuam arenam vocat VI, 12, 2. o etfi indigna faepe eius ingenio erant II, 14, 1., quam in fenatu nobiliores, ut contra P Baebium Maffam VII, ult. Caecilium Clafficum III, 4. et 9. et Marium Prifcum II, 11, ac pro Iulio Baflo IV, 9. et Rufo Vareno V, 20., quas in fummam collegit VI, 29, 8. fq. 4 Honores gellit ampliffimos. Fuit enim quaeftor Caefaris VII, 16, 2. Tribunus militum III, 11, 5. Tribunus plebis I, 23, 2. et P. 95, 1. Praetor III, 11, 2. et VII, 16, s Praefectus aerarii Saturni V, 15, 5. P. 92, 1. t

2,

2 Quam diligentiam adhibuerit, ut etiam orationes fuae quam emendatiffimae in manus hominum venirent, docet ipfe

7, 17.

m Inter primas forte fuit cauffa lulii Paftoris, quam egit adolefcentulus ille quidem, fed qui uxorem tamen iam haberet, 1, 18, 3. eandem cauffam dum commemorat 4, 23, 1. iuvenem fe ait fuiffe.

n Etiam poft Confulatum gefum. Vid. 4, 17, 3.

• Quanto plaufu auditus fit, oftendit 4, 16.

P Publicium Certum 9, 13. pro Clario 9, 28, 5.

q In cauflis autem agendis non pactione modo, dono, et munere, fed xeniis etiam abstinuit 5, 14, 8.

r Add. 10, 19, 1. 1, 10, 2. ubi adolefcentulum fe in Syria

[ocr errors]

I.

ait militaffe. Reditum e militia hac fuum memorat 7, 4, 3. Cf. 8, 14, 7. et 8. Circa annum aetatis XXV., quae legitima aetas eft, Quacftorem factum probabile eft. Fuit auteni Quaeftor Caefaris cum Caleftrio Tirone. vid. 7, 16, 2. Quaeftor nempe Caefaris, in quantum is Conful: Quaeftor porro annuus, quae erudite demonstrat Masson. 25, 2.

s Gellit Praeturam anno fuae aetatis 31. et 32., Chrifti 93. quod luculenter et ingeniofe demonftratum dedit Malfonus.

t Add. 10, 20, I. et 24, 5. ubi plurium numero indulgentia VESTRA, et delegati a voвts of ficii cura, memoratur. Tamen Mallonus 36, 7. poft obitum Nervae a Traiano folo illud delegatum, e temporum rationibus oftendit. Quid fi in fcri niis et commentariis Nervae in

*

« VorigeDoorgaan »