domi habuerat, quafi contentus æmulum removiffe. Admonitus, ut perageret accufationem, peregit invitus, fed illam damnari etiam invito accufatore neceffe erat: damnata, & Juliæ legis pœnis relicta eft. Cæfar & nomen centurionis, & commemorationem difciplinæ militaris fententiæ adjecit, ne omnes ejufmodi caufas revocare ad fe videretur. Tertio die inducta cognitio eft multis fermonibus, & vario rumore jactata Julii Tyronis codicillis, quos ex parte veros effe conftabat, ex parte falfi dicebantur. Subftituebantur crimini Sempronius Senecio, Eques Romanus, & Eurythmus, Cæfaris libertus, & procurator. Hæredes, cum Cæfar effet in Dacia, communiter epiftola fcripta petierant ut fufciperet cognitionem: fufceperat. Reverfus diem dixerat, & cum ex hæredibus quidam quafi reverentia Eurythmi remitterent accufationem, pulcherrime dixerat, Nec ille Polycletus eft, nec ego Nero. Indulferat tamen petentibus dilationem, cujus tempore exacto confederat auditurus. A parte hæredum intraverunt duo: omnino postularunt, ut omnes hæredes agere cogerentur, cum detuliffent omnes, aut fibi quoque defiftere permitteretur. Locutus eft Cæfar fumma gravitate, fumma moderatione: cumque advocatus Senecionis & Eurythmi dixiffet, fufpicionibus relinqui reos, nifi audirentur, Non curo (inquit) an isti suspicionibus relinquantur, ego relinquor. Dein converfus ad nos, 'Eaisuose, quid facere debeamus? Ifti enim queri volunt quod fibi licuerit non accufare: tum ex Confulis fententia juffit denunciari hæredibus omnibus, aut agerent, aut finguli approbarent caufas non agendi, alioqui fe vel de calumnia pronunciaturum. Vides quam honesti, quam feveri dies, quos jucundiffimæ remiffiones fequebantur. Adhibebamur quotidie cœnæ. Erat modica, fi Principem cogites: interdum anpoάpara audiebamus, interdum jucundiffimis fermonibus nox ducebatur. Summo die abeuntibus nobis (quam diligens in Cæfare humanitas!) xenia funt miffa. Sed mihi ut gravitas cognitionum, confilii honor, fuavitas fimplicitafque convictus, ita locus ipfe perjucundus fuit. Villa pulcherrima cingitur viridiffimis agris: imminet litori, cujus in finu quam maximus portus velut amphitheatrum. Hujus finiftrum brachium firmiffimo opere munitum eft: dextrum elaboratur. In ore portus infula affurgit, quæ illatum vento mare, objacens frangat, tutumque ab utroque latere decurfum navibus præftet. Affurgit autem arte visenda : ingentia faxa latiffima navis provehit. Contra, hæc alia fuper alia dejecta ipfo pondere manent, ac fenfim quodam velut aggere conftruuntur. Eminet jam, & apparet faxeum dorfum, impactofque fluctus in immenfum elidit, & tollit. Vaftus illic fragor, canumque circa mare. Saxis deinde pilæ adjiciuntur, quæ procedente tempore enatam infulam imitentur. Habebit hic portus etiam nomen auctoris, eritque vel maxime falutaris. Nam per longiffimum spatium litus importuofum hoc receptaculo utetur. Vale. XXXII. C. PLINIUS QUINTILIANO SUO s. QUAMVIS UAMVIS & ipfe fis continentiffimus, & filiam tuam ita inftitueris, ut decebat filiam tuam, Tutilii neptem, cum tamen fit nuptura honeftiffimo viro, Nonio Celeri, cui ratio civilium officiorum neceffitatem quandam nitoris imponit, debet fecundum conditiones mariti, vefte, comitatu (quibus non quidem augetur dignitas, ornatur tamen) inftrui. Te porro animo beatiffimum, modicum facultatibus fcio. Itaque partem oneris tui mihi vindico, & tanquam parens alter puellæ noftræ confero quinquaginta millia nummûm: plus collaturus, nifi à verecundia tua fola mediocritate munufculi impetrari poffe confiderem, ne recufares. Vale. XXXIII. C. PLINIUS ROMANO SUO S. TOLLITE cuncta, inquit, cœptofque auferte labores. Seu fcribis aliquid, feu legis, tolli, auferri jube, & accipe orationem meam, ut illi arma divina. Num fuperbius potui? revera, ut inter meas pulchram. Nam mihi fatis est certare mecum. Eft hæc pro Accia Variola & dignitate perfonæ, & exempli raritate, & judicii magnitudine infignis. Nam fœmina splendide nata, nupta prætorio viro, exhæredata ab octogenario patre, intra undecim dies, quam ille novercam ei amore captus induxerat, quadruplici judicio bona paterna repetebat. Sedebant Judices centum & octoginta. (Tot enim quatuor confiliis confcribuntur) ingens utrinque advocatio, & numerofa fubfellia: præterea denfa circumftantium corona, latiffimum judicium multiplici circulo ambibat. Ad hoc ftipatum tribunal, atque etiam ex fuperiore Bafilicæ parte, qua fœminæ, qua viri, & audiendi, quod difficile, & quod facile visendi ftudio imminebant. Magna expectatio Patrum, magna filiarum, magna etiam novercarum. Secutus eft varius eventus. Nam duobus confiliis vicimus, totidem victi fumus. Notabilis prorfus res & mira, eadem in causa, iifdem judicibus, iifdem advocatis, eodem tempore tanta diverfitas accidit cafu quidem, fed non ut cafus videretur. Victa eft noverca: Ipfa hæres ex parte fexta, Victus Suburranus, qui exhæredatus à patre, fingulari impudentia alieni patris bona vindicabat, non aufus fui petere. Hæc tibi expofui, primum, ut ex epiftola fcires, quæ ex oratione non poteras: deinde (nam detegam artes) ut orationem libentius legeres, fi non legere tibi, fed intereffe judicio videreris, quam fit licet magna, non defpero gratiam breviffime impetraturam. Nam & copia rerum, & arguta divifione, & narratiunculis pluribus, & eloquendi varietate reno |