Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

Les anciens accessoires: De ratione ftudij...; Quis sit modus repetendae lectionis et Utrum secreta studia plus conducant, quàm conflictatio illa, aut contra, ont été laissés de côté.

Les remaniements que présente le livre, ont été faits, sans aucun doute, sous l'influence de la critique dont l'édition de Bâle, mars 1522, avait été l'objet de la part de l'inquisiteur Nicolas van Egmont; ils se rapportent précisément aux quatre passages réputés hétérodoxes, que nous avons reproduits dans la description de cette édition de mars 1522. A la suite du dernier mot, notamment, du passage concernant les indulgences, Érasme a ajouté deux phrases atténuantes: C. Sed inte-||rim illud mihi monēdus es, ne quid effutias incogitan||tius. A. Ego uero nihil eleuo indulgentias, fed com||bibonis mei ftulticia rideo, qui cu effet alioqui nuga||tor nugaciffimus, falutis fuæ proram, ut aiut, ac pup-||pim in membrana colocarit, potius in corredis af-||fedibus 1. Entre les mots Sed et hæc de son opinion sur la confession, il a intercalé une demi-douzaine de lignes pour préciser sa pensée : quos tandem appellas ecclefiæ proceres? G. Pontifices, epifcopos, apoftolos. E. Et inter hos annu-||meras Chriftum ? G. Is eft omnium fine cōtrouerfia colophon. E. Et huius receptæ confeffionis autor? G. Is quide autor eft omnis boni, fed an ipfe || inftituerit hanc cōfessionem, Theologis excutiendu || relinquo. Mihi fuero & idiotæ fufficit maiorum autoritas ? Le passage relatif au jeûne, ou mieux

2

I F. c3 ro, au bas, de l'édition décrite. 2 F. e5 гo.

au delectus ciborum semble avoir donné plus de prise à la critique que les autres, car Érasme l'a sacrifié en entier, pour y substituer un autre beaucoup plus étendu: A. Quia minus anguem odi q3 pi-||fces. Ch. At non tu folus. A. Quis hoc tædij || nobis inuexit? Ch. Quis commonftrauit aloen, || abfynthium, & fcammonium dare in remedijs? || A. Sed ifta dantur egrotis. Ch. Sic hæc dan-||tur nimium rede ualentibus. Aliquando præftat egrotare, quàm plus fatis ualere. A. At mihi uidetur || minus oneris olim impofitum Iudæis. Equide ab an-guillis & porcis facile temperarim, modo liceat | capis & perdicibus expleri. Ch. In plerisq nō || res, fed animus nos difcernit à Iudæis. Illi manum || abftinebant à certis cibis, uelut ab immundis, & animum inquinaturis. Nos qui intelligamus omnia || munda effe mundis, tame carni lafciuieti, uelut equo || ferocienti pabulum fubducimus, quo magis die&o fit || audiens fpiritui. Nonnunquàm immoderatum fuauiū || rerum ufum abftinentiæ moleftia caftigamus.||A. Audio, fed eadem opera defendi poffet curcüci-||fio præputij. Moderatur & illa coitus pruritum & || cruciatum adfert. Si omnes itide abhorreret à pifci-||bus atq3 ego, uix à parricida tam atrox fupplicium || exigerem. Ch. Quorundam palato gratior eft pi||fcium quàm carnium efus. A. Congruunt igitur || his, qui gulæ feruiunt non ualetudini. Ch. Equide || audiui quonda apud Aefopos & Apicios præcipuū || luxum in pifcibus fuisse. A. Qui conueniunt igi-||tur delitiæ cum fupplicio? Ch. Non omnibus fūt || murenæ, aut scari, aut acipenferes. A. Ergo te-||nues foli difcruciantur, quibus fatis

« VorigeDoorgaan »