Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

's GRA-ve van Rechteren, Hoogfchout der Stadt en VENHA- Meyerye van 's Bofch, aan hun Hoog Mog. den 26 January daar bevorens in 's Hage gefchreven, GE. daar by om geallegeerde redenen verzoekende Berigt voorziening tegens de fuftenue, dat de koften van van de het fchouwen der doode Lighaamen van verdronHeeren ken, of op een andere wyze verongelukte, of ook Schepe zig zelfs om het leven gebragte Perfoonen door nen van hem zouden gedraagen worden, met laft, om U 's Her- Ed. Mog. daar op te dienen van ons belang. togen. Ter gehoorzaame nakominge van welke U Ed. bojch op Mog. bevelen, wy de eere hebben voor ons belang de Miffi- te avanceeren, dat volgens het Roomfche Regt de ve van Goederen der geenen, welke met opzet naar begaane misdaad, om de ftraffe te ontgaan, zig zelfs Hoog het leven benomen hadden, verbeurd wierden verfcbout klaart; daar zodanige Perfoonen, die kwamen te Grave verongelukken, of wel uit wanhoop, of mistroos

den

van

ren.

tigheid zig zelfs om het leven bragten, nog aan Rechte lyf, nog aan goed ftrafbaar waren, maar veeleer in haar ongeluk te beklaagen, zo als te zien in de L. 3. ff. de bonis eorum qui mortem fibi confciv. L. I. & 2. Cod. eod.

En wanneer men nagaat, wat daar omtrent hier te Lande plaats heeft, zal men bevinden, dat van onheuglyke en dus van de vroegste tyden af zonder onderfcheid de goederen der geenen, die zig zelfs het leven benomen hadden, verbeurd verklaard wierden, doch zo wanneer iemand door verzuim, of ongeluk omkwam, dat deswegens zekere geldboeten wierden geincurreert, gelyk onder anderen duidelyk is af te neemen uit zeker Handveft, of liever verdrag by de Hooge Vierschaar van Zuid-Holland gemaakt in het jaar 1433, to vinden in de Handveften, Privilegien, Coftumen en Ordonnantien van Zuid-Holland door J. van der Eyck uitgegeven, alwaar op pag. 193 met zo veele woorden wordt gezegt:

"

,, Item, waert faecke dat yemant van onfe onderfaten met verfuymtheden, vallen, drenken,

[ocr errors]

of

39

وو

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

وو

[ocr errors]

mannen

[ocr errors]

GE.

of fonder toedoen van andere menfchen doot's GRA bleve onnooselycken, daer en fal van dies aan vENHAden Bailliou of Ambachts-Heer niet meer gbebreukt zyn dan thien pont, behoudelycken dat men ,, den dooden niet graven fal, men heeft den Bail- Berigt liou metten Ambachts - Heer eerft oorlof ge- van de eyfcht, ende foo wie daer en boven dede, die Heeren ,, foude ftaen, tot correctie van den Bailliou ende Schepeende of yemant bem felven verdede, nen van ende van lyf ter doot bracht, die foude ver-'s Herbeurt bebben fyn goedt, dat by achter liet, foo togen,, van outs couftumelyken is gbeweeft." bosch op Maar wanneer by vervolg van tyden eenige on- de Miffibillykheid in die algemeene verbeurt verklaaringen ve van wierdt gezien, en daar van door baatzugtigheid der den Officieren misbruik gemaakt, zo zyn dezelve ge- Hoogreftringeert geworden tot verdoen van het leven /cbout met opzet en wel by het 45 Art. van het Groot Grave Privilegie door Vrouwe Maria van Bourgondien van den 14 Maart 1476 verleend, gedrukt in het Groot RechtePlacaatboek, II Deel, pag. 670, dus luidende: ren. ,, Item, geene Berieders (Raaden) noch andere

وو

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

Officiers in onfen voorfchreven Landen, hoeda. ,, nigh fy zyn, en fullen moghen yemant molesteren van lyf ofte van goede, daer men yemant doodtvindt, onder dexel van dien, dat die doode hem felven verdaen ende ghedoodt foude hebben, ten ware dat men eerft wettelycken bevonde, dat die Perfoonen hem felven met ,, opfetten wille ende met boosheyt verdaen hadde: Ende men fal een yegelyk uitten wateren ,, moghen trekken, die men daer inne vint, het fy levende of doot, fonder verbeuren, maer indien hy doot bevonden wort, foo fal men we,, der metten voeten in 't water legghen."

[ocr errors]
[ocr errors]

وو

Ja de gewoonte heeft niet lange daar na niet alleen in Holland, maar ook in Brabant en Vlaanderen ingevoerd, dat de lighaamen der geenen, welke, van een Capitaale misdaad befchuldigt om de ftraffe daar van te ontgaan, zig zelfs hadden ver

daan,

GE.

's GRA- daan, op een horde gesleept en in een mik gehanVENHA gen worden met verbeurte van hunne goederen; zo als dit by Hollandfche en Brabantfche RegtsDoctoren wordt geleerd. Althands de Coftuiment Berigt der Stadt Antwerpen, by Keizer Maximiliaan in van de het jaar 1480 geconfirmeerd (en daar uit fchynt Heeren die gewoonte, alzo daar van anders geen Statut, Schepe of wet gevonden wordt, haaren oirfprong te hebnen van ben ontleend) fpreeken daar van Cap. 16. Art. 3. 's Her- in dezer voegen:

ve van

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

togen- Item, foo wanneer by merckelyke redenen bojch op, wort bevonden, dat eenich Perfoon hem felde Miffi. ,, ven, wetens ende willens, verdroncken, verhanghen, verdaen oft ter doot gebrocht heeft: als dan zyn de goeden van denfelven verbeurt ende gheconfisqueert 's Heeren proffyte, ende Schout moet de Officier het doode lichaem aen de GalGrave ghe in een vrocke oft micke oft dierghelycke doen hanghen, ten exemple van eenen ieghelycken."

den Hoog

van

Rechte

ren.

[ocr errors]
[ocr errors]

دو

دو

[ocr errors]

En gelyk het waare oogmerk van het hier voor aangehaalde groote Privilegie van Vrouwe Maria, zo als by de alom gepreezen Maatschappy tot redding van Drenkelingen onlangs binnen Amfterdam opgerecht, in het tweede Stukje van haa. re Gedenkschriften deezer dagen uitgegeven, op pag. 59. zeer wel wordt aangemerkt,,, alleen ,, geweeft is om de Knevelaryen van de Offi cieren der Juftitie, wanneer dezelve een dood lighaam vonden, voor te komen," en het zelve alzo gewild heeft, dat, wanneer iemand, niet met opzet en boosheid, maar uit verdriet of me. lancholie zig zelfs ombragt, of by ongeluk om het leven kwam, zodanige Perfoon nog aan lyf, nog aan goed zoude worden gemolesteert, zo zyn ook te meermaalen op dat fundament by Sententien van de Hoven van Juftitie in Holland de goe deren van zodanig een aan de Erfgenaamen gelaten met condemnatie der Lands Officieren, die zulke goederen tot zig hadden getrokken, om de

zelve te reftitueeren; zo als daar van Exempelen's Grá-
voorkomen in de Collectie der Sententien van den VENHA-
Hooge en Provinciaale Raade van Holland in het GE.
jaar 1662 gedrukt, pag. 280, 336 en 339, als
meede in van Alphens Papegay II. Deel pag. 51. en Berigt
vervolgens, gelyk ook nog een ander voorbeeld van de
van een Sententie van den 29 October 1640, die Heeren
bevestigd is door den Hoogen Raad den 3 Juny 1645; Schepe-
behalven de meenigvuldige advisen in de Holland- nen van
fche Confultatien.
's Her-

Vreemd moet het derhalven voorkomen, dat het togen-
vorderen van een zogenaamde Bloed-poene door bosch op
de Crimineele Officieren van de Naastbeftaanden en de Misfi-
Erfgenaamen van zodanige verongelukte Perfo- ve van
nen in deze Stad en Meyerye (waarfchynlyk uit den
die vroegere gewoontens in Holland, want daar Hoog-
van exteert, altoos zo veel ons bekend is, geen Schout
Wet of Ordonnantie in Brabant) zo lange is over- Grave
gebleven, en wel tot de tyden van den tegenwoor- van
digen Hoogfchout; dan die egter, volgens zyne Rechte
Misfive, kort na deszelfs aarftelling,,, begry- ren.
,, pende, dat 'er in de vordering en betaling van

[ocr errors]

die zogenaamde Bloed-poene voor de veeltyds
,, ongelukkige en geaffligeerde nageblevenen eene
,, hardigheid opgefloten lag, zedert dien tyd van
het invorderen en ontfangen van die pœnaliteit
", geheel en al heeft afgezien."

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

Niettemin,",, gelyk de Hoogfchout schryft,"
is het in een conftant gebruik gebleeven, dat de
kosten van Schouwinge der doode lighaamen
door de Erfgenaamen van verongelukte Perfo-
,, nen, indien dezelve vermogende luiden waren,
in het geheel betaald zyn, en by aldien dezelve
min vermogende waren, wel eens alleen aan een
Doctor en Chirurgyn, die de Vifitatie en Schou-
,, winge gedaan hadden, en zo dezelve geheel en
al onvermogende waren, die Schouwing in 't
geheel, zo door die van den Gerechte, als
Voorn. artis periti gratis gedaan zyn geworden."
En wy moeten 'er byvoegen, dat wy voor eenige

وو

[ocr errors]
[ocr errors]

jaa-

GE.

's GRA- jaaren, volgens het oude gebruik, nu en dan weVENIIA- gens het fchouwen van doode lighaamen, wanneer de Erfgenaamen vermogende luiden waren, insgelyks jura hebben gevordert en ontfangen. Doch, Berigt Edele Mogende Heeren! daar na begrypende, dat, van de de zaak wel ingezien zynde, de Naabeftaanden, Heeren of Erfgenaamen in die kosten na regten niet gehouSchepe- den zyn, zo hebben wy voorfz. jura in 't vervolg nen van ook niet meer gevraagd. Dit heeft aanleiding ge's Her- geven, dat de In- en Opgezetenen van deze Stad togen- en Meyerye, in dat opzigt ook meer verlicht gebosch op worden zynde, hebben begonnen te weigeren de de Misfi- onkosten van deze Vifitatien te voldoen. Ja wy ve van hebben zelfs in meer dan een geval geen zwarigheid gemaakt, wanneer een dood lighaam met eeHoog nig arrest wierd bedreigd, of door andere moeyefcbout lykheid opgehouden, de Naastbeftaanden, op derGrave zelver fupplicatie, te authorifeeren, om het zelve

den

van

тепь.

te mogen ter aarde bestellen, onverlet zodanige Rechte actie, als de Hoogfchout deswegens te rade zoude vinden, doch die wy niet weeten, dat immer in Judicio contradictorio door hem is gebragt. En hier van daan is ook het natuurlyk gevolg geweest, dat de Chirurgyns, welke doorgaans alleen tot diergelyke Vifitatien worden gebruikt, hunne gemeriteerde falarisfen by de'crimineele Officieren hebben gezogt, en, die niet bekomende, of niet zo veel als zy vermeenden te moeten hebben, wel eens konnen geweigerd hebben by de Schouwing te adfifteeren, hoewel ons daar ontrent geen klagten tot hier toe zyn voorgekomen.

Dus is het een waarheid, Edele Mogende Heeren! gelyk de Hoogfchout by zyne Misfive pofeert, dat zedert eenige tyd wordt gefuftineert, dat die Schouw- kosten door de Crimineele Officieren, en dus ook door gem. Hoogfchout als Crimineelen Officier over de Stadt en Staaten - Plaatfen in de vier Quartieren der Meyerye van's Bosch zouden moeten worden gedraagen, , en, zo wy meenen, na Regten: want diergelyke vifitatien

kun.

« VorigeDoorgaan »