Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

X

BICHOS QUE SE ENCANTARAM: T: 2315/2368, coati-purú encarnado; B: 2369/2491, idem; B: 2492/2559, idem; B: 2560/2581, sapo; T: 2582/2602, idem; B: 2603/2648, jia; T: 2649/2708, veado.

2315. hunibô ionômakã, ratõ pitirã mai maböx' waxũ amiç'bôrã. 2316. ratõ bönübôrã mái trái bị bôimabô, ẽbébô traima mai bixã, maböx waxũ, akaibõ.

2317. aibô bötçã ûpax bi kaxũ.

2318. rôxi kapa bötixũ, ãibô itxa: roxī kapã, roxī pix’ta, tôri katāu, öa ūpax bixūmãi.

2319. raç'ka wabirani, vuaya.

2320. maböx wai, nike, huni börônã rãudua vuaya.

2321. aibô bötçã bötixũ: tua bökanái.

2322. tçôa vuimõkāi? nöri vuwö.

2323. i taxō, diçi ki tçãuabô.

2324.

-mi rania vuai?

2315. os varões legume tinham não, sua comida de terra mingau fizeram, bebem.

2316.

seus maridos terra longe tirar foram, as mulheres longe-não terra tiraram, mingau fizerain, estavam bebendo. 2317. mulher outra agua tirar fɔi.

2318. ao encarnado coati-purú avistou, a mulher xingou-o: encarnado coati-purú, encarnadinho, para la vai-te! mim. agua tiras para não.

2319. assim fez, sahiu, vindo está.

2320. mingau fazia, de pé estava, varão rapaz bonito vindo está. 2321. mulher outra avistou-o la vem, disse.

2322. quem vem por ventura? para ca vem!

2323. buscar foram, rede com assentaram-no. tu donde vens?

2364.

2325. -mi rabia ūpax bi kaxũ, mi öa itxabiranaki.

2326. —i mia itxamaki.

2327. & upax biaya, roxi kapa ce bötia, kuxikainaya, če itxaki: 2328. rôxi pix'ta, töri katāwỡ, öa upax bixõimaīnā, œ waki. 2329. rabia mi öa itxaki.

2330. a rabia rôxi kapabi, & damikirani, vuaki.

2331. —nukũ bönöburā mawa txai kui mai bi bônibôki. 2332. nũ rawa pitima, nũ iôinakai, nũ mai maböx böç'ti akai. 2333. nuku iônôrã ma döbôniki, xöki xaka böç'ti, mani xaka böç'ti, tama xaka böç'tiki, nu rawa pitêmaki.

2334. - matô iônô damiwaxūnai.

2335. rãtxayamaxākawõ, rabayamaxākawỡ.

2336. öa mani roxi xaka, tama xaka, xöki xaka öa inakaw.

2337. inabô, ratô iônôa: böpôkua, manikawỡ.

2338. ỡ xũaxũ, matô könanũ, õ1ya, rabayamaxākawỡ, iunu inũ ka

kikirā.

2339. böpôkua, maniabō, xūaxũ, ratô könaki:

2325. -tu mesma agua tirar foste, tu me xingaste, vieste.

2326. -eu te xinguei não.

2327. eu agua tirando estava, encarnado coati-purú eu vi, correndo

ia, eu xinguei-o:

2328. encarnadinho, para la vai! mim agua tiras para não, eu fiz. -mesma tu me xingaste.

2329.

2330.

2331.

eu mesmo encarnado coati-purú sou, eu me encantei, sahi, vim.

-nossos maridos muito longe muito terra tirar foram. 2332. nós cousa alguma comer podemos não, nos estamos soffrendo privações, nós de terra mingau só bebendo estamos. nossos legumes ja acabaram, o milho casca só, a banana casca só, o mudubim casca só é ; nos cousa alguma

2333.

2334.

comer podemos não.

-eu vós legume encantarei para.

2335. falai não! admirai-vos não!

2336. me de banana madura casca, de mudubim casca, de milho

casca me dai!

2337. deram, áquellas mandou : cobri-vos com as redes! dei

tai-vos!

2338. eu assoprei, vos chamo, vendo estaes, admirai vos não! sinão os legumes embora irão.

2339. cobriram-se, deitaram-se, o coati-purú soprou, aquellas chamou ;

2340. rano üirikawỡ.

2341. rabayamakãwỡ, iônõ köyôkikirã.

2342. mani hôxi aibaibô piki, ianiwată, mai maböx vôkaxũ, ratō

mai putaxũ, piébõ.

2343. roxi kapa: ma œ inũ kai, mi nabô ratô iôiyamaxawỡ, öa dötökanară.

2344. roxi kapa damiwaimaki, ratô iôiyamaxãwỡ.

2345. raç'ka wabaini, inu kakỡ.

2346. aibô bötça ri ki inaxũ, rawỡ nabô köna.

2347. çaikai: böbôrikawa, iônô ma damiakirã.

2348. burinakawỡ, iônu ma damiakirā.

2349. mai daci putabirani, koxiêbō, bai ki tax'nixũ, õîyabôrā, mawa mani rôxi txakaya, rarixubi mani roxi tçökaxû, piébō.

2350. mawa buniwāki.

2351. mani hoxi pi paia, diç’kikãi mani hoxi dömiç'tukui. 2352. mani roxi pi paia, dömiç'tukurawãi.

2340. -agora olhai de pressa!

2341. admirai vos não! sinão os legumes se acabam.

2342. banana madura as mulheres comem, encheram a barriga, de terra o mingau derramaram, sua terra botaram fóra,

comeram.

2343. encarnado coati-purú disse: já eu embora vou, tuas gentes áquellas dize não! sinão me matar podem.

2344. coati-purú encarnado os legumes encantou, áquelles dizei não!

2345. assim fez, sahiu, embora foi-se.

2346. mulher outra pau com trepou, suas gentes chamou.

2347. está gritando: vinde de pressa! os legumes já se encan

2348.

taram.

-vamos de pressa! os legumes já se encantaram (responderam).

2349. terras muitas botaram fora, sahiram, correm, roçado com sahiram, vendo estão, muito bananas maduras abundando estão, de la mesmo bananas maduras quebraram, comendo estão.

2350. muito famintões estavam.

2351. banana madura comer queriam, escorregava, bananas maduras pelos narizes introduziam-se.

2352. banana madura comer queriam, pelos narizes introduziam-se grandemente (de instante em instante).

2353. raç'ka wabira, hawa hiwö tã bôriabômaki, ãibô ratô könaki: raria mani hoxi piamakawa, nönua aki bökawỡ. 2354. hikixu, piébo, aibô ratô iukaki: tçoã iônô damiwaimam? 2355. -hamöbi damimaki.

2356. möxô kiri āibô ūpax bi kaxũ.

2357. pöçaya, rawỡ bönö tibābāini, kaxũ, ūtā, bôrônā rāudua bö rātxaya, ratô alixũ, iwca.

2358. rawa bönö iuka: mi, miã iônô damiwaimamã?

2359. —ỡ damiwayamaki.

2360. möxô kiri pia wanūbukawỡ.

2361. pia waki, köyôtā: möxô kiri piayanūkawỡ, nũ raribi oxa

nūnă.

2362. köyô bôabô, rawa bönö böç'ti baxikôa, kaxũ.

2363. roxi kapa möxö mörã damia, kaxikirā, rawỡ bönö rawỡ atê txutaya, kaxikira, rawa hina öx'töbãini, ka. 2364. möxô kiri böabô, aibô ratô iôiki:

2365.

a bönöra raç'ka dakiái, txutaya, rawa hina öç'tökökaini, mawaxinaki.

2353. assim fizeram, sahiram, suas casas em vieram ainda não, a mulher aquelles chamou: de la bananas maduras comei não! daqui fazer (comer) vinde !

2354. entraram, comeram, á mulher áquella perguntaram : quem legumes encantar fez por acaso?

2355.

-sosinho se encantaram.

2356. de manhã a mulher agua buscar foi.

2357. demorando está, seu marido atraz sahiu, foi, viu, rapaz bonito com conversando estava, aquelles pegou, trouxe. seu marido perguntou: tu, tu os legumes encantaste por acaso?

2358.

2359.

2360.

eu encantei (respondeu o coati-purú).
amanhã frechas nós façamos!

2361. frecha fazem, acabaram amanhã caçar

mesmo, (na mata) dormirmos para.

2362. todos foram, seu marido só ficou, foram.

vamos! nós ali

2363. encarnado coati-purú escuro dentro encantou-se, morcegc virou, veio, seu marido sua (do coati-purú) namorada

fornicando estava, virou morcego, veio, seu membro cortou, sahiu, foi-se.

2364. de manhã vieram, a mulher áquelles disse:

2365. meu marido que não-sei tinha, fornicando estava, seu membro cortou-se (a si proprio), morreu hontem.

2366. mi miã & bonö öa dötöimaki.

2367. roxi kapa dötöi bökawỡ, œ bönö öa dötöxīnakirā.

2368. dötöyamanākawỡ, dötöyamanākawỡ, rabiatũ nuku iônu damiwaxumakirā.

2369. huni kuibô rato iunô köyôni, iunuma, bimima, pitiyama kuika.

2370. pitiyama, bimiyama, buröyama, pitiyama kuikỡ. 2371. huni kuibô bôni.

2372. boniki, mai böçti pi, hiuöabộ.

2373. mai pi, mai tôbãxõ, pi, hiwöabô, mai tubă, mai maböx, mai mici pi, hiwöabô.

2374. huni kuibôiôinakai, ranôbia mái pi, tikix tã, huni kuibô: nataköa piti bino, ika, iôba, maniyabō.

2375. ranūkai iôbaxina: nãtaköa piti mai binō, ika, bôébõ. 2376. hunibô dacibi kai, aibaibô dikabi kai.

2377. bakö mix'tibô dikabi kai, dacibi bôi, köyôaibo, dacibi, köyô, bôimabō.

2378. piti mai binõ, ika.

2366. -tu, tu meu marido me mataste (disse ao coati-purú).
2367.

encarnado coati-purú matar vinde! meu marido me
matou hontem, (disse a mulher).

2368. matemos não! matemos não! elle mesmo nós legumes

encantou para.

2369. caxinauás seus legumes acabaram-se, legumes sem, fructas sem, comida sem-muito (nada) estavam.

2370. comida sem, fructas sem, palmitos sem, comida sem-muito (nada) estavam.

2371.

2372.

os caxinauás famintos estão.

famintos estão, terra só comem, moram (vivem).

2373. terra comem, terra torram comem, vivem; terra torrada,
de terra mingau, de terra pamonha comem, vivem.
os caxinauás padecem, dali mesmo terra comem, aborre-
ceram-se; OS caxinauás de longe comida tiramos,
fizeram, combinaram, deitaram-se.

2374.

2375.

agora, combinaram de vespera de longe comer para terra
tiramos, fizeram, foram.

2376. os varões todos foram, as mulheres tambem foram.
2377. os meninos pequeninos tambem foram, todos foram, acaba-
ram, todos, todos foram ja.

2378. comer para terra tiramos, fizeram.

[ocr errors]
« VorigeDoorgaan »