sitione, dispensatione Apostolica supplere possitis et valeatis tam prolem ex primo matrimonio susceptam, propter bonam fidem parentum, si ita expedire visum fuerit, legitimam decernendo, pronuntiando, et promulgando, quam ex secundo matrimonio suscipiendam; legitimitatem etiam utriusque prolis, censuris et pœnis ecclesiasticis quibuscunque, per modum decreti aut sanctionis perpetuæ muniendo et vallando, omnibus validioribus et efficacioribus modis et formis quæ de jure concipi et excogitari poterunt, facimus, constituimus, et ordinamus per præsentes: et quicquid per vos conjunctim, ut præfertur, aut divisim procedentes, per cognitionem judiciariam et summariam, aut extrajudiciariam, processus quoscunque faciendo, pronuntiando aut promulgando, eosdemve executioni mandando, dispensationes quascunque aut gratias in præmissis concedendo et faciendo, et generaliter in aliquibus prædictorum potestatem nostram, vel ordinariam, vel absolutam exercendo, ut præfertur, actum, gestum, decretum, dispensatum, pronuntiatum, mandatum, aut executum fuerit, id omne et totum, quum primum poterimus, ratum, gratum, et firmum habentes, in validissima et efficacissima forma confirmabimus, nec eorum aliqua unquam infirmabimus, aut infringemus, aut eorum alicui contraveniemus, nec interim revocabimus; declarantes etiam et protestantes per præsentes, nostræ intentionis esse, ut præsens commissio vel delegatio authoritatis nostræ, perpetuo effectu gaudeat, et usque ad finalem prædictorum conclusionem extremumque terminum duret et consistat, non obstantibus quibuscunque decretis, sententiis, mandatis, rescriptis, literis aut brevibus in contrarium, deinceps per nos tanquam irritatoriis, derogatoriis, aut revocatoriis præsentis concessionis nostræ, emittendis, destinandis aut promulgandis quibus omnibus expresse per præsentes derogantes, et illa omnia pro nullis, cassis, irritis et inanibus reputantes, ac talia esse ac haberi, istisque omnino anteriora judicari, præsentia vero posteriora, et post illa repetita, emissa, et destinata censeri, ac tanquam ultima ac posteriora, contrariis sic deinceps emittendis derogare debere, et cæteris contrariis non obstantibus quibuscunque.

VOL. IX.

Dec. 26.
A.D. 1503.

IX.

Pope Julius II.'s Brief to dispense with Henry Prince of Wales for marrying Catharine, Relict to his Brother Prince Arthur.

Julius Papa II. Dilecte fili et dilecta in Christo filia salutem Lord Her et Apostolicam benedictionem. Romani pontificis præcellens bert, p. 238. authoritas concessa sibi desuper utitur potestate, prout (personarum, negotiorum et temporum qualitate pensata) id in Domino conspicit salubriter expedire. Oblatæ nobis nuper pro parte vestra petitionis series continebat, quod cum alias tu filia Catharina, et tunc in humanis agens quondam Arthurus, charissimi in Christo filii nostri Henrici Angliæ regis illustrissimi primogenitus, pro conservandis pacis et amicitiæ nexibus et fœderibus, et inter præfatum Angliæ ac charissimum in Christo filium nostrum Ferdinandum regem, et charissimam in Christo filiam nostram Elizabeth. reginam, catholicos Hispaniarum et Siciliæ, matrimonium per verba legitime de præsenti contraxeritis, illudque carnali copula consummaveritis; quia tamen dominus Arthurus, prole ex hujusmodi matrimonio non suscepta, decessit, et hujusmodi vinculum pacis et connexitatis inter præfatos reges et reginam, ita firmiter non verisimiliter perduraret, nisi etiam illud alio affinitatis vinculo confoveretur et confirmaretur: ex his et certis aliis causis, desideratis matrimonium inter vos per verba legitime de præsenti contrahere: sed quia desiderium vestrum in præmissis adimplere non potestis, dispensatione Apostolica desuper non obtenta; nobis propterea humiliter supplicari fecistis, ut vobis providere in præmissis de dispensationis gratia et benignitate Apostolica dignaremur. Nos igitur, qui inter singulos Christi fideles, præsertim catholicos reges et principes, pacis et concordiæ amoenitatem vigere intensis desideriis affectamus, his et aliis causis animum nostrum moventibus, hujusmodi supplicationibus inclinati, vobiscum, aut aliquo impedimento affinitatis hujusmodi ex præmissis proveniente non obstante, matrimonium inter vos contrahere, et in eo, postquam contractum fuerit, remanere libere et licite valeatis, autoritate Apostolica per præsentes dispensamus: et quatenus forsan jam matrimonium inter vos de facto, publice vel clandestine contraxeritis, ac carnali copula consummaveritis, vos, et quemlibet vestrum ab excessu hujusmodi, ac excommunicationis sententia, quam propterea incurristis, eadem autoritate absolvimus; ac

etiam vobiscum ut in hujusmodi matrimonio, sic de facto contracto, remanere, seu illud de novo contrahere, inter vos libere et licite valeatis similiter dispensamus; prolem ex hujusmodi matrimonio, sive contracto, sive contrahendo, suscipiendam legitimam decernendo. Volumus autem, si hujusmodi matrimonium de facto contraxistis, confessor per vos, et quemlibet vestrum eligendus, pœnitentiam, quam adimplere teneamini, propterea vobis injungat. Datum Romæ, apud sanctum Petrum. sub annulo piscatoris, die xxvi. Decembr. millesimo quingentesimo tertio, pontificatus nostri anno primo.

SIGISMUNDUS.

X.

Articuli Pardonationis Reverendissimi Patris Thomae Cardinalis, &c. Or the Articles in Cardinal Wolsey's Pardon, 21 Hen. VIII. Feb. 12.

Omnimodæ proditiones tam majores quam minores; pro- Cotton.Libr. ditionum mesprisiones et aliæ mesprisiones.

Legum subversiones, et earum illicitæ extensiones.

Outlagarum quæcunque.

Intrusiones et ingressus in temporalia archiepiscopatuum, episcopatuum, abbatiarum, prioratuum, sive aliarum domorum religiosarum infra regnum Angliæ.

Provisiones bullarum circa executionem officii legationis de

latere, contra formam statuti de provisoribus.

Concesso quod præfatus Thomas cardinalis omni pardonatione et gratia gaudeat populo regni Angliæ in aliquo parliamento concessa.

Donatio archiepiscopatus Eboracensis cum pertinentiis.

Julius 1. fol. 27.

A. D. 1529.

King Henry VIII.'s Letter to Cardinal Wolsey to sign a Commission for conveying the disposal of several Benefices in his gift to the King.

HENRY REX,

Most Reverend Father in God, right trusty and right beloved, we greet you well; and send unto you at this by our trusty and well beloved chaplain, Doctor Incent,

Vicar General, a commission touching the gift of benefices and offices within your dioces of Winchester, being at our denomination and appointment devised by our council : wherefore we will and desire you to subscribe the same commission, and to seal it with your seal: and thereupon deliver the same to the said vicar general, which he shall use none otherwise but according to our commandment and pleasure. Yeaven under our signet at our mannor of the Moor the nine and twenty day of March.

Tunstall, Episc. London. Regist. fol. 45. A.D. 1526.

XII.

Bishop Tunstall's Monition to the Archdeacon of London to bring in Tyndall's Translation of the New Testament.

Cuthbertus, permissione divina Londinens. Episcopus, dilecto nobis in Christo archidiacono nostro Londinens. seu ejus officiali salutem gratiam et benedictionem. Ex pastoralis nostri debito ea quæ ad subjectorum nostrorum periculum, et maxime ad internecionem animarum eorundem tendere dinoscuntur; salubriter propellere, et totis viribus extirpare astringimur. Sane ex fidedignorum relatione, ipsaque rei evidentia, ad nostram jamdudum pervenit notitiam, quod nonnulli iniquitatis filii, ac Lutheranæ factionis ministri, quos summa excæcavit malitia, a via veritatis et orthodoxæ fidei declinantes, sanctum Dei evangelium, in vulgare nostrum Anglicanum subdola versutia transferentes; ac nonnullos hæreticæ pravitatis articulos, et opiniones erroneas, perniciosas, pestiferas, scandalosas, et simplicium mentium seductivas intermiscentes, illibatam hactenus sacræ Scripturæ majestatem, suis nefariis et tortuosis interpretationibus prophanare, et verbo Dei S. sancto, et recto sensui ejusdem callide et perverse abuti temptaverint. Cujus quidem translationis nonnulli libri impressi, quidam cum glosis, quidam sine glosis (ut accepimus) dictum pestiferum et perniciosum virus in vulgari idiomate in se continentes, in promiscuam nostrarum diœcesis et jurisdictionis Londinens. multitudinem sunt dispersi; qui sane gregem nobis commissum, nisi citius provideatur, tam pestifero veneno, et mortifero pravitatis hæreticæ morbo, proculdubio inficient et contaminabunt, in animarum nobis commissarum grave periculum, et divinæ majestatis gravissimam offensam. Unde nos Cuthbertus antedictus, de prædictis magnopere dolentes, et antiqui

hostis calliditati, quam suis satellitibus, ad animarum subditorum nostrorum interemptionem, subministrat obviam ire, curaque pastorali super grege nobis commisso, diligenter invigilare, ac remedia opportuna præmissis adhibere cupientes; vobis conjunctim et divisim committimus, ac firmiter in virtute sanctæ obedientiæ qua nobis tenemini, injungendo mandamus, quatenus auctoritate nostra moneatis ubilibet commorantes quatenus infra triginta dierum spatium, quorum quidem dierum decem pro primo, decem pro secundo, et decem pro tertio, et peremptorie, sub excommunicationis poena, ac criminis hæresios suspicionis inquirendæ, eis assignamus; omnes et singulos hujusmodi libros, translationem Novi Testamenti in vulgarem linguam factam continentes, ad nos, seu nostrum in spiritualibus vicarium generalem inferant et realiter tradant: et quid in præmissis feceritis, nos, aut vicarium nostrum hujusmodi infra duos menses a die data præsentium debite certificare personaliter, vel per litteras vestras patentes, una cum præsentibus ante sigillatas, non omittatis, sub pœna contemptus. Dat. sub sigillo nostro 18 die mensis Octobris anno Domini 1526. et consecrationis nostræ anno quinto.

XIII.

The Decree of the University of Oxford against the lawfulness of the Marriage of King Henry VIII. with Catharine of Spain.

1530.

Nos Johannes Cotisford hujus almæ Universitatis Oxoniæ April 4, commissarius, authoritate et consensu hujus totius venerabilis Lord Herconvocationis, declaramus, decernimus, et definimus, majorem bert, p. 324. partem omnium doctorum magistrorum, tam regentium quam non regentium, singularum facultatum hujus almæ Universitatis Oxon. concessisse, et consensum pariter et assensum suum præbuisse, quod determinatio, definitio, et responsio ad quæstionem nobis ex parte serenissimi domini regis nuper propositam, per illos triginta tres doctores et baccalaureos, ad id per facultatem theologiæ nuper electos, sive per majorem partem eorum facienda, habeatur, censeatur, et reputetur, pro definitione, determinatione, et responsione totius hujus Universitatis; et quod liceat dominis commissario et procuratoribus, sigillum commune Universitatis, litteris super præfata determinatione per eosdem concipiendis, apponere.