Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

De liefde van den Kapitein voor Aliena kan daarom wel even zoo opregt geweeft zyn als de haare, of fchoon dezelve op vry vafter grond steunde als haar te onbedagte drift wel gewenit had. Wat my aangaat, ik zie geen rede waarom hy eene genegenheit zoude nagebootft hebben die hy niet wezentlyk gevoelde: -die Juffer had geen geld, hy vergt niets onbetamelyks, dus dagt hy ongetwyffeld, gelyk hy fprak; - hy zou ze getrouwt hebben, zoo deeze ongelukkige nootzakelykheid van te moeten vertrekken niet opgekomen ware.

Tegen dit alles kan Claribella waarschy nelyk zeggen, dat, welken nadenken ook by hem hadde mogen opkomen tegens haare ftandvastigheit eer hy van haar ging, het voornemen, dat zy vervolgens getoont heeft, van hem in alle zyne gevaren te willen verzellen, en, de moeitens die zy nam om haar oogmerk te bereiken, ten bewys waren, dat haar geheele leven aan het zyne verknogt was; en, dat 'er geene de minfte waarfcheinelykheid plaats had, da zy ooit, iemand tegens hem in vergelyking zou hebben kunnen stellen.

't Is zeker dat niemant de grootheit haare genegenheid op dien tyd ontkennen kan; noch verzekeren dat ze net even zoo duurzaam als hevig zoude geweeft zyn; nochtans heb ik gevallen bygewoond daar dat alles al Zoo overdaadig verre gaande was, en waarvan de verliefden [meede tot haar bederf;] om haare begeertens voldaan te zien, alles opgeoffert hadden, welke niet zoo dra 'er

toe

toe gekomen waren, of ze berouwde haar over 't geen ze gedaan hadden; het voorwerp van zoo hevigen liefde wierd onverschillig, zoo niet erger, voor de perfoon die het te vooren aangebeden had.

BUITEN en behalven, dat, gelyk ik in een voorige Befchouwing gezegd heb, en, by ieder die maar eenige oplettenheid heeft kan waargenomen worden, het zeldfaam gebeurt, dat een perfoon van de Jaaren als Aliena, van haar eigen hart kan oordeelen; - derhalven is de Kapitein wel te billyken, in zynen fchroom, en, in zoo vaften vertrouwen 'niet te ftellen op haare tegenswoordige tederheit, als men wel zoude willen ftaande houden dat hy hadde behooren te doen.

DE ZAAK over het geheel befchouwd, is het eenstemmig gevoelen van ons Genootfchap, dat, of fchoon zyne liefde te meer zoude uitgeblonken hebben, indien hy haar in die omftandigheeden getrouwt hadde, niettemin, die ftap, noch als verftandig, noch als voorzichtig, zoude hebben kunnen aangezien worden; zelf niet, al had zy, geduurende zyn langduurig afweezen, zich zoo volkomen onfchuldig gedragen en hem volmaakt getrouw gebleven:'tgeen van de hartstogten van een Vrouw, daar ze zoo hevig in werken, en tot zulke uiterftens inkomen kunnen, met geen genoegzaame zekerheid te verwagten, en al was het alleen om het algemeene vooroordeel, niet wyflyk te wagen is.

Dus moeten wy, om al de bygebragte redenen, den Kapitein geheel vry spreeken van H 3

on

[ocr errors]

ondankbaare behandeling zoo verre die het hooftzakelyke betreft; maar hy is niet te ontfchuldige wegens dat hy haar niet gefchreven heeft: hy had zekerlyk al de gelegentheden moeten waarneemen, om de bittere omftandigheeden daar zy in agterbleef te verzagten; en, dat hy zulks niet gedaan heeft, is, na 't ons voorkomt, een bewys, dat de hiftorie te Gravezande hem van gedagten heeft doen veranderen.

DIT zoo zynde, gelyk het waarschynelyk zoo is, kan men Aliena tans geen grooter vrindfchapspligt bewyzen als haare denkbeelden, zoo veel mogelyk, van hem, en van haare voorige liefde te verwyderen; en, mogelyk, is dit het oogmerk van de harde behandelingen haarer ouderen; in het denkbeeld, dat niets meer dienen kan om ons iets daar men te veel op verzot is tegen te maken, als de geduurigen fchimp, en 't verwyt deswegens, van de geenen daar wy meede leven moeten: dit is 't befte dat ik voor de behandeling van haare Zufter en van haar' Broeder zeggen kan; want alle andere beweegreedenen voor zulk een behandeling zouden onnatuurlyk, en wreed zyn, dewyl het zeker is, dat haare innerlyke droefheid, en bittere fmerte, tot meer als genoegzame ftraffe, kan verftrekken, zonder dat ieder 'er verder het zyne by doed, en met een trotze vermetelheid, er den Rechter en Scherprechter teffens over behoeft te wezen.

Zulk een gedragt ken ook een uiterste worden, daar tegens te voorzien is. Zelf indien hun

hunne berispingen en verwyten ter Geneezing van haare hartstogt aangelegd worden, moe ten dezelven bedagtzaam werden behandeld om haar tot geene uiterftens te brengen van welke men zich naderhand zoude kunnen beklagen, en die, op hunne beurt, als voortkomende uit wreedheid, en niet uit tederheid, meede zeer scherpe verwytingen en berispingen zouden kunnen verdienen, en by de geheele Wereld zouden moeten ondergaan.

VEELE ongelukkige Dogteren van andere verwagting, zyn tans onder de verloorne fletten,welken, indien haare eerfte misstappen ver borgen gebleven, of vergeven en bedekt waren, mogelyk, door een verder onergerlyk gedrag, geduurende haar verdere leeftyd 'er boete van gedaan hadden, en de hunnen tot alzoo veel trooft en nut zouden geweeft zyn, al zy 'er zedert droefheid van gehad, en fchande aan gezien hebben.

[ocr errors]

DE GEVALLEN van jonge lieden, welken, na in hunne eerfte fout ten toon gefteld te wezen, en die, hunnen roem gekweft zynde, gedagt hebben, dien geheel en onherstelbaar ver looren te zyn, daar op alle teugels en ban den verbreekende Eer en fchaamte met voeten hebben getreeden, en als doe den kwaden weg zyn opgeflagen, met al de ge volgden die zulk een leven verzellen, zyn zoo menigvuldig bekent, dat men zich ten hoog ften moet verwonderen, hoe Ouderen en Bloedverwanten, niet voorzichtiger zyn in 't verbergen van fouten, welken, indien ze onbekend gebleeven waren, mogelyk de laat

H 4

ften

ften zouden geweeft zyn: en die, met zé bekend te maken, den grond zyn geworden van ontelbaare ondeugden en fchandens.

IK DUGT zeer of de maagfchap van Aliena niet te weinig aan de heilzaame ftaatsregel, 't geen men niet kan heelen moet men freelen, gedagt hebben: de verraffing en verontwaardiging die by hen opgekomen is, toen zy 't eerft haar wechloopen ontdekten, hebben hen, denkelyk doen zoeken, op een wyze, welke men niet berispen kan, maar die echter met meer mogelyke omzichtigheid had behooren verzeld te wezen.

INDIEN We in dat gezegde mis hebben, vraag ik verschooning; maar Claribella geeft my aanleiding om het te denken: zy verzoekt dat ik het Geval zal plaats geven, tot bewys van de onfchuld haarer vrindinne: - dit zegt my, dat het geval al te opentlyk verbreid is want zoo dra iets van zulk een zaak het ge meene praatie word, is het altoos zeker dat het van kwaad tot erger word verbreid. Ik zou daarom van gedagten zyn, dat Aliena, voor 't toekomende, met meer vrindelykheid moet behandeld worden, want zoo men van haare neiginge mag oordeelen, volgens de fpreekwyzen daar zy zich in uitgelaten heeft tegens den Luitenant, na 't ontdekken van haaie Sexe, is zy met zeer veel schaam. te aangedaan over haar begaane mifflag, en heeft geene verwyten noodig om overtuigd te worden: De harte wond daar ze nu aan kwynt, vereischt verzagtende en geen uitbytende middelen; want fchoon de harde

be

« VorigeDoorgaan »