CATALOGUS

DER

BIBLIOTHEEK

VAN DE

MAATSCHAPPIJ

DER

NEDERLANDSCHE LETTERKUNDE

TE LEIDEN.

DERDE DEEL.

ALPHABETISCHE CATALOGUS, BEWERKT DOOR LOUIS D. PETIT.

LEIDEN, E. J. BRILL.
1889.

Deze alphabetische Catalogus, tevens alphabetisch Register op den in 1877-1887 verschenen, naar vakken ingedeelden Catalogus, wijkt in vele opzichten van dergelijke alphabetische Catalogi af en bevat meer dan de titel belooft. Ten einde toch den gebruikers het vinden van hetgeen zij zoeken zoo gemakkelijk mogelijk te maken, zijn niet slechts de verkorte titels van alle Handschriften en Drukwerken opgenomen met aanduiding der bladzijde of kolom waar de meer uitvoerige titel gevonden wordt, maar is tevens door talrijke verwijzingen aangeduid welke der voorhanden zijnde geschriften iemand vertaald, bewerkt of van andere schrijvers uitgegeven heeft, van welke tijdschriften hij redacteur was, wat door anderen over zijne levensgeschiedenis of over zijne werken geschreven is, en of in de Bibliotheek overdrukjes zijner tijdschriftartikelen gevonden worden. Tevens zijn opgenomen alle Levensberichten door onze Maatschappij sedert 1848 tot en met 1886 uitgegeven, vermeld zoowel op de namen der behandelde personen als op die der schrijvers. Daar nu al die titels en verwij zingen weder alphabetisch onder de namen der schrijvers gerangschikt zijn, zal men niet slechts met een oogopslag kunnen ontdekken of het werk dat men zoekt, in de Bibliotheek voorhanden is, maar tevens een helder denkbeeld verkrijgen van den grooten rijkdom onzer Boekerij.

Daarenboven zijn in dezen alphabetischen Catalogus opgenomen de opschriften der talrijke hoofd- en onderafdeelingen waarin de naar vakken ingedeelde Catalogus gesplitst is, zoodat men, als men b. v. verlangt te weten of in onze Bibliotheek ook werken met betrekking tot het Baskisch voorhanden zijn, slechts dat woord behoeft op te slaan om te bespeuren, dat die op kolom 993 van deel I vermeld zijn. Zoekt men naar de Middelnederlandsche Dichtwerken of naar werken met betrekking tot Portugal, men sla die woorden slechts op en men zal vinden dat de eerste op kolom 197 van deel I, kolom 985 van deel II en blz. 8 en 78 der Handschriften, de laatste op kolom 847 van deel II voorkomen enz.

Alle werken zijn in alphabetische volgorde geplaatst op de namen der schrijvers. Anoniem verschenen werken staan, voor zooverre de schrijvers bekend zijn, op hunne namen, en voor zooverre dit niet het geval is, op het eerste zelfstandig naamwoord dat in den titel voorkomt, terwijl daarenboven bij elk dier werken zooveel mogelijk ook naar den naam des schrijvers is verwezen. Komt in den titel geen zelfstandig naamwoord voor, dan vindt men hem op het woord waarmede hij aanvangt. Zinspreuken van Genootschappen en Rederijkerskamers zijn in den regel geplaatst op het woord waarmede zij aanvangen.

VI

Bij de rangschikking der anoniem verschenen boeken is de hedendaagsche spelling gevolgd, d. w. z. dat de titels zijn geplaatst op het woord zooals het tegenwoordig gespeld wordt, b. v. Aenmercking is gespeld als Aanmerking, Costuymen is geplaatst op Costumen, Chronyck of Cronyck op Kroniek, Zamenspraak op Samenspraak enz. Voor eene behoorlijke verwijzing is steeds gezorgd.

Alle namen en titels zijn streng alphabetisch gerangschikt. Woorden en namen in de eerste lettergreep gespeld met ä, ö, ü zijn geplaatst alsof zij gespeld waren met ae, oe, ue. Het letterteeken y is beschouwd als dubbele i of i, uitgezonderd in zelfstandige naamwoorden in vreemde talen, in eigennamen van vreemdelingen alsmede in eenige Nederlandsche eigennamen om verwarring te voorkomen, als Tydeman (in onderscheiding van Tideman). Dubbele eigennamen zijn op den eersten geplaatst, indien het niet bekend is dat de schrijver zich met den tweeden bij voorkeur placht te noemen, als Van Limburg Brouwer op Brouwer. Van gehuwde vrouwen zijn de geschriften of op haren geboortenaam, òf op dien van haren echtgenoot geplaatst, al naardat zij onder den een of den anderen naam het meest bekend zijn. Ook hierbij ontbreekt het niet aan de noodige verwijzingen.

De opschriften der Afdeelingen van den naar vakken ingerichten Catalogus zijn met vette letters gedrukt, b. v.: Baskisch. 993. Staan achter een titel slechts arabische cijfers, b. v.: Beets, N., Camera obscura. 642, dan wordt naar het Ie deel van den Catalogus verwezen; een romeinsch èn een of meer arabische cijfers, b. v. Beets, N., God ons betrouwen. II. 597, verwijzen naar het IIe deel; een romeinsch cijfer zonder arabisch cijfer, b. v. Brederoo, G. A., Kluchten. XVI, duidt aan dat men in de 3e Afd. van den Catalogus: Nederlandsch Tooneel zoeken moet, terwijl een arabisch cijfer met bijvoeging der letters Hs., b. v.: Lennep, J. van, Over Taal en Spelling. Hs. 3, naar de 1o Afd. van den Catalogus, de Handschriften verwijst. Vindt men verder voor een arabisch cijfer een jaartal en de letters Lb., b. v.: Cremer, J. J. (Leven van). Lb. 1880, 117, dan geeft dit te kennen dat de bedoelde levensschets te vinden is in de reeks Levensberichten der afgestorvene leden van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde. Is eindelijk als laatste titel van de werken van een schrijver het woord Overdrukjes genoemd, dan wordt daarmede aangeduid dat in de Bibliotheek onzer Maatschappij overdrukjes zijner tijdschriftartikelen voorhanden zijn, die niet onder hunne afzonderlijke titels in den Catalogus opgenomen werden.

Ten slotte nog dit. Alle menschenwerk is onvolmaakt. Ondanks al de zorg, die ik mag zeggen aan dezen Catalogus te hebben besteed, zijn mij toch nog enkele uitlatingen en misstellingen onder de oogen gekomen. Zij hebben mij, zeer tegen mijn wensch, tot het plaatsen van eenige bijvoegingen en verbeteringen aan het slot van dezen Catalogus verplicht.

LEIDEN, 10 Juni 1889.

LOUIS D. PETIT.

Conservator bij de Bibliotheek der Rijks-Universiteit.

Catal. v. boeken ov. de woelingen v. 1830. II. 241. Aanleiding tot uiterl. welsprekendh.