" " " een oud Stuk, eeuwen te vooren geschreeven, weder te doen herleeven, om op 't Toneel te komen, zonder op deeze of geene wyze te beledigen, ik my vernoegen zoude, met een Tuffchenfpel, over meer dan twee hondert Jaaren te faam gefteld.. door Fobn Heywood, getyteld. de vier Ps. " te doen herdrukken, Hy zweeg een weinig, maar een ernftig wezen aannemende, zei hy, dat by op geenerlei wyze my daar toe kan aanmoedigen; want, zei hy, door de vier P, kan men verftaan Prins, Parlement, Penfioen, Panlikker. Of wel " Partyen, Paghten, Pleitzaal, Palftaan. Neen, Myn Heer, vervolgde hy, myd al zulk "foort van muitzugtige zin/pelingen, dat be"zweer ik U, of wy kunnen niet langer te »faam verkeeren. " " " Dit bragt my buiten alle geduld, en ik ,,kon my niet inbinden; en met eenige drift antwoordende, zei ik, Myn Heer, gy vind ook overal betekeniffen, zelf daar ze volftrekt niet gedagt zyn. Indien de vier Ps: ,, eenige Zinfpeling hebben moeten, waarom kunnen ze dan niet zoo wel Predikant Penitentie, Pardon, en Pligtbetragting, betekenen? Of, zoo men denken mogt, dat de voorwerpen die tot de Godtsdienftigheit behooren, tans niet in aanmerking ko,,men, kunnen ze dan niet al zoo wel op » de gebreeken van de fchoone Kunne over"gebraght worden, en Prachtige, Praatag Preutelzieke, Pypenftelfter, bete. »tige kenen.. „Die " ,,Die redenering, hoe zeer regtmatig ze ook ,,ware, had by hem geen het minfte gewight, niet meer als al de volgende, daar ik gebruik van maakte, met het oogmerk, om hem te overreden; zy dienden alleen, om my te overtuigen, dat 'er geen mogelykheit is, om iets te fchryven, daar niet wat "op te zeggen zoude vallen, door dezulken die hun werk maken om op alles te vitten. Dus, MEVROUW, heb ik de hinderpalen aangewezen, welken den Tooneeldichteren ,, in den wegh ftaan, en gy zult lightelyk be,, merken, hoe weinig waarfchynelykheit 'er is, dat een Perfoon van eenig vermogen, ,, zich verlagen zal, tot zulken dienstbaren ,, afhankelykheit, als tot de bekoming van de Vrydom om een Stuk te vertoonen tans vereischt wort; en een Poëet, die van "zyn handwerk leven moet, loopt gevaar, van het niet te kunnen oeffenen: want hy moet 'er zulken dierbaren tyd mede verdiezen, dat hy 'er den bek wel by zoude infchieten, enkel door gebrek; 't is dan immers natuurlyker dat hy ze gebruikt ten dienfte van fommige Perfoonen, die het niet voegen zoude, hier te noemen. " " " " " " „Derhalven, zoo 'er geen beter fchikkin ,,gen ten aanzien van de Schouwburgen, en wat intooming, van de tegenswoordige geftrengheit en handel der Heeren Licentie„gevers, plaats krygt, moet de Stad wanhoopen, van eenige nieuwe vertooningen ,,te zullen zien; de Tooneelfpellen veron» agtzaamt zynde, gelyk ze zyn, en het gelyk. Too „Tooneel de hand niet aangehouden, is 'er „opbeuring en aanmoediging nodig, om dat alles ftaande te houden. " Niets kan derhalven beter voegen aan eene SPECTATRICE, als deeze zaak in haar bekwaam daghlight te ftellen; - 't geen de » goede natuur uw zoo mildelyk verleent heeft, vorderd ze, dat gy weder gebruiken zult, ten behoeve van verleegene Dichters; de regtmatigheit vorderd meede, dat gy opkomen zult tot verdediging van eene Algemeene Zaak: de Schouwburgen ,, zyn voor al de inwoonderen tot een geregelde uitspanningh ingeright; dit zal, ik twyffel 'er niet aan, uw aanzetten, om loflyk, alle mogelyke vlyt tot derzelver handhaving aan te wenden. " Ik ben MEVROUW Heel zeer uwery. Verwonderaar, en Onderdanigften Dienaar DISTRARIO. Op 't eerfte doorleezen van deezen Brief, waren wy onderling zeer verdeeld van gevoelens; eindelyk kwamen wy overeen, dat, alfchoon de klagten daar in vervat waar zyn konden, en het ten uiterften waarfchynelyk is, dat ze het in allen deelen zyn, Diftrario nochtans, de zaken voor de Poëeten wat breed heeft opgegeven, en dat hy, de beelteniffen wat meer als levensgroote vertoont. Wy Wy begrypen niet, hoe beide de Geoctrojeerde Ondernemers, Heeren van deftigen huizen, en welken ongetwyffeld eene opvoeding gehad hebben, overeenkomende met hunne geboorte, in ftaat zouden kunnen zyn, om eenige, de minfte perfoonen zelf, welken toeleg maaken, om de Stad en het Volk dienst te doen en te verpligten, op zulk een wyze te behandelen, als hy ze van fchynt te befchuldigen. Goede manieren zyn wy aan ons zelven verfchuldigd, zoo wel als aan anderen, en die dezelven verzuimt te betalen, verliest al de eischen, welken hy, anderfins zoude mogen hebben, op de agting en toegenegenheit van alle menfchen. Een beleefde ontfchuldiging neemt de wrang. heit van de weigering wech, en word met even zoo weinig moeite gegeven, als eene ruuwe en ftekelige bejegening: - derhal ven is 't niet begrypelyk, dat zy, die altoos aan het hooft zyn van een geduurzaam tooneel van beschaaftheid, zoo verre zouden afwyken, van 't geen zy geftadig zien be oeffenen; Dogh dit alles zyn geringe by. zonderheeden, die de Perfoonen van de Poë. ten aangaan, en welken lichtelyk te hoogh genoomen kunnen worden, door eenige zoo fchynende toevallen, die egter niet zoo voorbedagtelyk zyn gebeurt: - ze gaan ook het gemeen niet zoo zeer aan, als die, welke hunne Dichtftukken betreffen : wenfchelyk ware het, dat fommige luiden van voornamen rang, zich voor deeze zaak wilden inlaten, en dezelve niet overgeven G 4 aan aan de keus van hen, die uit de vrolykheit van de Stad hun beftaan vindende, de magt niet hebben moeften, om dezelve 'er van te versteeken, of ze 'er meede te begunstigen, daar het hunne pligt is, om al wat vermaaken, en aangenaam zyn kan, te bezorgen. Op gelyke wyze dan, als 'er nu aangeftelden zyn, om te Verbieden, dat zulke of diergelyke nieuwe Stukken, die zy meinen iets onbetamelyks of onbeschaamds in zich te hebben, niet mogen gespeeld worden, zoo zou het, na myn gedagten niet onvoeglyk zyn, en zeer wel met de Wysheit van de Wetgevende Maght beftaan kunnen, eene diergelyke aanftelling te maken, welke bevelen en nootzaken konde, dat zoodanige Stukken, als by onderzoek bevonden zouden zyn, bekwaam te wezen, om een beschaafde en deugdzame vergadering te kunnen vermaken, en tot leering te ftrekken, gespeeld moeften worden. Zulk een aanstelling, onder het bestier van Heeren, gemagtigd om over Toneelwerken te oordeelen, zou de Poëten alle reede om zich te beklagen, ontnemen, en een beweegmiddel zyn, om veele Heeren te doen arbeiden voor 't Toneel, welken [indien Diftrarin ons wel beright heeft] 'er tans geheel van verwydert blyven. Daarenboven, om den fchok, welken de Autheurs gevoelen, als hunne stukken afgekeurt worden, zoo wel, als, om de eenzydigheden, en nayver in dat ftuk, voor te komen, kon ieder zyn Stuk zenden zonder dat men ooit te weten kwa |