"

دو

,, ten, en flaauwte, welke de drinksters 'er ,, van, tot de nootzakelykheit brenght, om meer aanzettende likeuren te gebruiken.De allermatigste en foberfte onder de Vrouwen, vinden zig genootzaakt om Wyn, ,, in vry tamelyke menigte,na de Thee te drin,,ken; en geene hunner, zullen tans, het ,, water, zonder de daar onder begreepene "wyn, iemant aanbieden; en de Fles en Glazen zyn even zoo'n eigentlyken aanhang ,, van de Theetafel als de Spoelkom.

"

"

,, Gelukkig zynze die geen gebruik kunnen maken van een verfterking, welke, om dat ze zoo wel niet in zyne befte foort in Engeland te bekomen is even daarom, oneindig meer befchadigende word voor het menfchelyke geftel, als veele anderen, die te dikmaals, in deszelfs plaats gebruikt worden, wanneer men vind, dat ze te flap is, om te voldoen aan het oogmerk daar ze toe dienen moet.

دو

"

૬ ૪

Brandewyn, Rum, en andere geeftryke gebrande Wateren, van een meer verfterkende kragt, ten minften in den tyd als ze gebruikt worden, zyn een nageregt dat op de Thee volgt; en 't is my leet te moe,, ten zeggen, dat door hun geftadig gebruik, dezelve zoo gemeenzaam worden met ons verhemelte, dat heure prikkelende kraght niet meer in aanmerking komt; terwyl dampen, kolyken, en kwade magen, en andere ongeftaltens, tot verfchooning dienen voor het gebruik 'er van, in een meerder

"graad,

.,,graad, als het befte geftel voor een geduurzamen tyd kan uitftaan.

"

,,Daar uit komen onnoemelyke Kwalen, Doktors Vifiten, Apothekers Rekeningen, ,, reisjes na Bath, Tunbridge, en Spa, en al wat verder dienen kan, om de rust, en 't ,, genoegen van den man, te bederven, en, ,, zyn bestaan en innerlyken toeftand, te doen

39

"

"

"

verarmen.

Hoe meer genegenheit hy dan heeft voor ,, een Vrouw die zoo weinig zorge draagt voor zyne belangen en haare welvaart, en voor haar eigen gezondheit en goede naam, hoe zwaarder het haar vallen moet, en hoe minder zy 't haar zelven zal vergeven kunnen, wanneer zy, by een te late ondervinding, ,, eindelyk de oogen openende, op de regte ,,wyze begint te denken.

"

"

Dat gy derhalven uwen yver wilde te werk ftellen tegens dien zoo grooten vyand, van het burger foort van volk, en hem uit hunne huizen verbannen, is de hartelyke wenfch en beede van alle mannen, die in 't zelve geval zyn, met hem, die met de hoogfte agting voor Uw en Uwe Schriften

„ is

MEVROUW

Frydagsftraat, den 2. Nov. 1744.

Uwen Onderdanigsten en geboorzaamften Dienaar

JAN ZORG VOL.

Ik durf vertrouwen dat wel de helft van alle die deeze Befchouwingen leezen, denken, dat ik zeer moeilyk moet geweest zyn op deeze Aanklagt, tegens een tydverdryf, daar myne geheele Sexe zoo veel meede opheeft: maar het vafte voorneemen van ons Konftgenootschap is, om met volflagen onzydigheit in onze gefchriften te handelen; en of fchoon iemant onzer, de kragt van de befchimping op 't meeft zich aan te trekken hadde, ['t geen gelukkigh geen plaats heeft] zouden wy niettemin erkennen 't geen reght is.

Niets kan zekerlyk meer de prikkeling van de mild der kwaadaardigen aanzetten, nogh grooter voorwerp voor de goede en medelydende wezen, als de aanwendzels van fommige winkeliers Vrouwen, die in 't geval zyn, daar de heer Zorgvol over klaagt; en wy moeten bekennen, dat hy 't, in zoo fchilderagtigen trant gedaan heeft, dat men zynen brief kwalyk leezen kan, zonder zich te verbeelden, dat men tegenswoordigh is, by de belachlyke vertoning die hy beschryft.

Geen eene brave Vrouw, kundigh, dat zy 'er fchuldigh aan is, kan, na myn gedaghten, zich zoo wel befchreeven vinden, zonder in haar gemoed 'er over verlegen te worden, 't geen de grond kan wezen, van derzelver verbetering ten aanzien van zoo lagen gebrek.

De Thee, niettemin, is, in zich zelven, een onbeschadigend kruid, en het aftrekzel 'er van, gemaakt door kokend water, genoeg

zaam

zaam van algemeen gebruik, als het matig genoomen word; maar dan moeten wy erkennen dat onze eige gronden kruiden hebben, niet min aangenaam voor de fmaak, en nuttig tot 't geene daar ze toe geschikt is, en de verfchooning oplevert, voor dit namiddags onthaal,

Die waarheit is by een ieder bekent, zelf by de geenen, van welken wy de Thee tot zulken hoogen prys halen; maar helaas! de keus die wy maken, van al wat van buitenlands komt, ontdekt zich maar in alte veel zaken; en wy verzuimen het gebruik van 't geene wy in ons zelven hebben, om dezelve reden, als veele Mannen hunne Vrouwen, alleen om dat zy hunne eigene zyn. De drie befchuldigingen welke de heer Zorgvol tegens de Theetafel maakt, of die ieder verftandig menfch 'er tegens maken kan, zyn' eerft, het verlies van tyd, en 't belet in de waarneming van vereischte bezigheeden; ten tweede de koften; en laastelyk, de gevolgen daar uit ontstaande, het gebruik van gebrande wateren : -en onzontheit.

Wat het eerste aangaat, men kan 'er op antwoorden, dat, offchoon de Thee gebannen wierd, en Balzem, Saly, Kruizemunt of eenig ander kruit, uit de Engelfche Tuinen in de plaats gebruikt, egter de uitwerking 'er van, op even gelyke wyze, zoo ver ze dit eerste point aangaat, even dezelve zou wezen, om dat het gebruik van een van

dee,

deezen even zoo veel tyd zou doen verlie-zen, als 't gebruik van de Thee.

Ten aanzien van het Tweede punt, dat is meede van geen groot belang, de koften van de Thee op zich zelven, (afgezondert van die andere toebehoorens, die even zoo nodig zouden wezen in 't gebruik van eenig ander kruit,) kan, als eene toegevenheit, in huizen daar eenig genoegfaam bestaan is, aan een Vrouw toegeftaan worden, voor zoo verre het niet ten nadeele ftrekt van de Man zyn zaken, en de omftandigheden derzelven.

Maar het derde punt kan zoo gemakkelyk niet geplooit worden, en dat is 't geen de Ooft-Indifche Thee boven alle anderen nadeelig maakt. Niemant is 'er, denk ik, die ze geduurzaam tweemalen daags drinkt, die niet ondervonden heeft, dat ze aan 't lighaams geftel nadelig is; - zy ondervinden een flaauwte aan 't hart, een foort van inwendige trilling, die niet wech te nemen -is, als door de gevaarlyke hulpmiddelen daar Zorgvol van fpreekt, en die met den tyd flimmer worden, als het kwaad zelve.

Dus was het te wenschen, dat luiden van allen rangh zich 'er van wilden ontwennen; en ik heb te meer reede om te hopen dat het gefchieden zal, dewyl luiden van aanzien, welkers voorbeeld de dingen het eerft in gebruik doed komen, van tyd tot tyd minder vermaak vinden aan de Theetafel. - En even gelyk ze niet op een flagh algemeen in gebruik is gekomen, zoo kunnen wy ook

niet