Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub
[ocr errors]

PE

ETRI ET FRANCISCI PITHOEI Jurifconfultorum Commentaria ad Codicem Juftiniani Imperatoris.

JULIANI Antecefforis Conftantinopolitani Novellarum Juftiniani Epitome, cum Notis & Lectionibus variis Antonii Auguftini, Petri & Francifci Pithai.

EJUSDEM Juliani Dictatum de Confiliariis.

EJUSDEM Collectio de Contutoribus.

IMPERATORIS Justiniani Edictum Fidei confessionem continens, & refutationes Hærefeon ex lib. manufcript.

EJUSDEM Juftiniani Imperatoris Pragmatica Sanctio ad petitionem Vigilii Papa, continens varia Capitula.

EJUSDEM Juftiniani Conftitutiones tres.

JUSTINI Imperatoris Conftitutiones tres.

PRAGMATICUM Tiberii Imperatoris de Confirmatione Pragmatici Fuftini Imperatoris.

JUSTINIANI Imperatoris Novella de Adjutoribus Quaftoris.

EJUSDEM Imperatoris Novella de Succefforibus eorum qui in Africa degunt.

EJUSDEM Imperatoris Novella de Ecclefiis conftitutis in Africa.

EJUSDEM Imperatoris Novella V. & CXXIII. de Monachis, ex
vetuftiffimo Codice Canonum Ecclefia Belvacenfis, poft Gregorii 11. De-
creta, litteris Anglofaxonicis ad finem ejufdem Codicis adjecta.
EJUSDEM Imperatoris Novella de Alienatione rerum Ecclefiæ Mifia
lictarum pro Captivorum redemptione alimentis Pauperum.

IMPERATORUM Theodofii, Valentiniani, Majoriani, & Anthemii
Novella Conftitutiones XLII.

INDEX accuratus, in quo fingula quæque capita Novellarum ad Librum
Codicis competentem referuntur.

AUTHENTICARUM Conftitutionum qua inferuntur Codici Juftiniani
Index ad interpretationem Juliani relatus.

CAPITA Novellarum quæ ex ejusdem interpretatione in Jure Pontificio re-
feruntur.

INDEX Novellarum Theodofii, Valentiniani, Majoriani & Anthemii.

D. JUSTINIANI

D. JUSTINIANI

SACRATISSIMI PRINCIPIS, PP. A.

CODICIS

REPETITE PRÆLECTIONIS

LIBER PRIMUS.

DE SUMMA TRINITATE, ET FIDE CATHOLICA,

ET UT NEMO DE EA PUBLICE CONTENDERE AUDEAT.

TITUL US TRIM U S.

De una Deitate&Trinitate. 1. De nomine eorum, qui veram fidem amplectuntur, & de pœnis Hæreticorum.

I. IMPERATORUM GRATIAN. VALENT. ET THEOD. AAA. Edictum ad populum urbis Constantinopolitanæ.

2

UNCTOS populos', quos Clementiæ noftræ regit imperium, in tali volumus religione verfari, quam divum Petrum Apoftolum tradidisse * Romanis', religio usque adhuc ab ipfo infinuata declarat: quamque Pontificem Damafum fequi claret', & Petrum Alexandria Epifcopum, virum Apoftolicæ fanctitatis hoc eft, ut fecundum Apoftolicam disciplinam Evangelicamque doctrinam", Patris & Filii & Spiritus Sancti unam Deitatem fub pari Majeftare & fub pia Tri

nitate credamus.

§. 1. Hanc legem fequentes, Chriftianorum Catholicorum nomen ju

A

6

bemus amplecti': reliquos vero dementes vefanofque judicantes, hæretici dogmatis infamiam fuftinere: divina primum vindicta, poft etiam motus [animi] nostri, quem ex cœlefti arbitrio sumpserimus, ultione plectendos ". Dat. III. Kal. Mart. Theff. GRATIANO A. V. & THEODOSIO A. CONSS. 380.

• Cunctos populos] Rufinus lib. 1. cap. 9. Vel quia etiam hic noftri funt populi qui iftis communicare nolunt. Auguftinus Homil. de Paftorib. Cum fieret ut Oriens atque Occidens communionis fibi vinculo necterentur; quid loquar de Hæreticis, qui licet foris fint, tamen fe nominant Chriftianos? Victor. Uticenf. lib. 3. de perfecut. Wandal. in edict. Hunnerici. Cunctis populis fecimus innotefcere. Et iterum in fin. ejusd.edict. Martianus allocutione ad Synod. Chalced. Noftræ autem tranquillitati operæ pretium eft unam eandemque circa Divinitatem stabiliri fententiam, veram religionem colere. Hanc Martiani allocutionem inveniet eruditus lector tom. 4. Concil. general.col. 576. Labbean. edit. qua in citandis locis utemur.

2 Quam divum Petrum Apoftolum tradidisse] Antiquitas a Primicerio Apoftolorum. Unde Tertull. de præfcript. cap. 21. Quid prædicaverint Apoftoli, quid illis Chriftus revelaverit non aliter probari debere nifi per eafdem Ecclefias quas ipfi Apoftoli condiderunt,ipfi eis prædicando tam viva,quod aiunt,voce,quam per Epif tolas. Si hæc ita funt, conftat proinde omnem doctrinam quæ cum illis Ecclefiis Apoftolicis & matricibus & originalibus confpirat, veritati deputandam, id fine dubio tenentem quod Ecclefiæ ab Apoftolis, Apoftoli a Chrifto, Chriftus a Deo fufce pit: reliquam vero omnem doctrinam de mendacio præjudicandam quæ fapiat con tra veritatem Ecclefiarum & Apoftolorum & Chrifti & Dei. S. Iren.lib. 3. cap.3. Etenim fi recondita myfteria fciffent Apoftoli quæ feorfim & latenter ab reliquis per fectos docebant, his vel maxime traderent ca quibus etiam ipfas Ecclefias committebant. Et Paulo infra. Maximæ & antiquiffimæ & ab omnibus cognitæ a gloriofiffimis duobus Apoftolis Petro & Paulo Romæ fundatæ & conftitutæ Ecclefiæ cam quam habet ab Apoftolis traditionem & annuntiatam hominibus fidem per fucceffionem Epifcoporum pervenientem ufque ad nos indicantes confundimus omnes cos qui quoquomodo vel per fui placentiam malam, vel vanam gloriam, vel per cæcitatem & malam fententiam præterquam oportet colligunt; ad hanc enim Ecclefiam propter potentiorem principalitatem neceffe eft omnem convenire Ecclefiam, hoc eft eos qui funt undique fideles, in qua femper ab his qui funt undique confervata eft ea quæ eft ab Apoftolis traditio. Origenes ei av lib. 4. cap. 2. Nobis videntur recta via intelligentiæ obfervantibus demonftrare illam regulam & difcipli nam quam ab Jefu Chrifto traditam fibi Apoftoli per fucceffionem pofteris quoque fuis fanctam Ecclefiam docentibus tradiderunt.

3 Romanis Victor Uticenf. lib. 2. de perfecut. African. ubi B. Eugenius fic loquitur. Scribam & ego fratribus meis ut veniant Coëpifcopi mei qui vobis nobifcum communem fidem valeant demonftrare, & præcipue Ecclefia Romana. Theodofius Imperator. Vos probatos Romana religionis Sacerdotes effe manifefte declarate.

4 Religio ufque adhuc ab ipfo infinuata declarat] frenaus lib. 3. cap.4. Tantæ igitur oftenfiones cum fint non oportet adhuc quærere apud alios veritatem, quam facile eft ab Ecclefia fumere: cum Apoftoli quafi in depofitorium pleniffime in ea contulerint omnia quæ fint veritatis, uti omnis quicunque velit fumat ex ea potum

vitæ.

Chrifti

5. Quamque Pontificem Damafum fequi claret] Formulam enim ediderat Damasus ut qui fe Christianum profitebatur illud diceret quod ab Apoftolis traditum erat. Damafus in Epift. ad Epifcop. Oriental. que extat tom. 2. Concil. General. column. 866. D. Hieronymus Epift. ad Theophil. Sed tu fcito nobis nihil effe antiquius quam jura fervare, nec Patrum tranfire terminos, femperque meminiffe Romanam fiden Apoftolico ore laudatam, cujus f f participem Alexandrina Ecclefia gloriatur, &c. D. Ambrofius in Epift. 1. ad Timotheum cap. 3. verf.15. Scribo tibi ut fcias quomodo Ecclefiam ordines, quæ eft Domus Dei, ut cum totus mundus Deifit. Ec

[ocr errors]

clefia tamen domus ejus dicatur cujus fedis Rector eft Damafus. Sigebertus ann. 688. pag. 540. Damafus Papa inftituit, Credo in unum Deum, folemnibus diebus cantari ex Decreto Univerfalis Synodi Conftantinopolitana.

6 Petrum Alexandria Epifcopum virum Apoftolica fanctitatis] Tertullianus de præfcript. Virum Apoftolicum, fic Romanus Epifcopus Domnus Apoftolicus. D. Hieronymus Epift. ad Theodoram 29. Irenæum virum Apoftolicorum temporum.

7 Secundum Apoftolicam difciplinam Evangelicamque doctrinam] Can. 69. Concil. African. Placuit ut fecundum Evangelium & Apoftolicam difciplinam. Innocentius I. Epift. 1. quæ extat tom. 2. Concil. General. col. 1245. qua Decentii confultationibus refpondet. Qui dum nefciunt traditiones antiquas humana præfumptione corruptas putant fibi aut Ecclefiæ non convenire, aut ab Apoftolis vel ab Apoftolicis viris contrarietatem inductam. Quis enim nefciat aut non advertat id quod a Prin cipe Apoftolorum Petro Romanæ Ecclefiæ traditum eft, ac nunc ufque cuftoditur ab omnibus debere fervari cathedris.

8 Unam Deitatem] D. Auguftinus lib. 7. de Civit. Dei de Civit. Dei cap. 1. Hanc Divinitatem, vel, fic dixerim Deitatem: nam & hoc verbo, ut jam noftros non piget, ut e Græco expreffius transferant id quod illi om appellant.

9 Chriftianorum Catholicorum nomen jubemus amplecti ] D. Auguftinus in Pfalm. so. Nos autem Catholici in omni terra fumus. Idem lib. de unitat. Ecclef. cont. Petilian. cap. t. Quæ Ecclefia una eft quam majores noftri Catholicam nominarunt. Idem in Homil. de Pastorib. cap. 13. Puta ovem de Oriente venifle in Africam, quærit gregem fuum, incurrit in Bafilicam tuam. At quæris Paganus fit an Chriftianus ? Refpondet Christianus. Et quæris ne forte Catechumenus fit & irruat in Ecclefiæ facramentum? Refpondet fidelis. Quæris cujus communionis fit? Refpondet Catholicus. Christianum fidelem Catholicum reprobas. Unde Pacianus Epift. 1. in fin. pag.si. tom. 3. Biblioth. SS. Patr. edit. Parif. ann. 1644. Chriftianus mihi nomen eft, Catholicus cognomen. Illud me nuncupat, iftud oftendit. Idem ibid. paulo ante. Ego forte ingreffus populofam urbem hodie cum Marcionitas, cum Apollinariacos, Cataphygas, Novatianos, & cæteros ejufmodi comperiffem qui fe Chriftianos vocarent. D. Auguftinus cap. 4. contra Epift.fundament. Cum omnes Hæretici fe Catholicos dici velint. Idem lib. 32. cont. Fauftum cap. 17. Numquid enim eft Hærefis quæ non veritatem fe nominet? D. Hilarius lib. cont. Constantium pag. 310. Memento tamen neminem Hæreticorum efle qui fe nunc non fecundum fcripturas prædicare ca quibus blafphemat, mentiatur. Lactantius lib. 4. cap. vet. de ver. relig. Christiani effe defunt qui, Chrifti nomine amiffo, humana & extrema vocabula inducunt. Sola igitur Catholica Ecclefia eft quæ verum cultum retinet.

ΙΟ

10 Vefanofque judicantes] Lucifer Calaritanus lib. 1. tom. 9. Biblioth. SS. Patrum column. 954. Ut jam non Epifcopi, fed mereantur nuncupari vesani atque carnifices.

" Divina primum vindicta, &c. plectendos] In libello Luciferanorum nomine oblato Valentiniano, Theodofio & Arcadio Imperatoribus pag. 20. Ut vero intenta prudentia veftra animadvertat quam venerabilis fides fit confcripta apud Nicænum adverfus Arrium, cui & Deus non folum per auctoritatem Scripturarum Divinarum, fed etiam per facratiffimam orationem, fancti quoque Alexandri teftimonium dedit ; & quam execrabilis eft impia doctrina Arrii, quam in ipfo Arrio novo genere fupplicii fententia Divina damnavit, non expectans in illo diem judicii, ut & exemplo pœnæ ejus cæteri perterriti præcaverent. Quo utique exemplo nec illud dubitandum eft etiam hos apud Deum effe damnatos qui Arrii impiam doctrinam renovandam vel fufcipiendam effe crediderunt, &c. fed & illud ambigi non poteft, hos effe vere Catholicos, qui per exilia, per genera fuppliciorum, per atrocitatem mortis illam fidem fine dolo vindicant, quæ apud Nicæam Evangelica atque Apoftolica ratione confcripta eft, quam Deus apertiffime probavit fupplicio Arrii impugnantis eam.

De Hæreticorum & Fidelium congregationibus. 1. Summa Concilii Nicani. 2. De Hæreticis ejiciendis & Catholicis Epifcopis Ecclefiæ reftituendis. II. Iidem A A. Eutropio Præfecto Prætorio.

N

ULLUS Hæreticis minifteriorum locus, nulla ad exercendam animi obftinatioris dementiam pateat occafio. Sciant omnes, etiamfi quid fpeciali quolibet refcripto per fraudem elicito ab hujusmodi hominum genere impetratum fit, non valere. Arceantur cunctorum Hæreticorum ab illicitis congregationibus turbæ : unius & fummi Dei nomen ubique celebretur. Nicænæ fidei dudum a majoribus traditæ, & divinæ religionis teftimonio, atque adsertione firmatæ, observantia sempermanfura teneat.

§. 1. Is autem Nicænæ adfertor fidei & Catholicæ religionis verus cultor accipiendus eft: qui omnipotentem Deum & Chriftum Filium Dei uno nomine confitetur : Deum de Deo, lumen de lumine: qui Spiritum Sanctum, quem ex fummo rerum parente & fperamus & accipimus, negando non violat: apud quem intemeratæ fidei sensus viget, & incorruptæ Trinitatis indivifa fubftantia, quæ Græco verbo suoria* re&te credentibus dicitur. Hæc profecto nobis magis probanda, hæc ve

neranda funt.

§. 2. Qui vero non iifdem inferviunt; definant affectatis dolis alienum veræ religionis nomen affumere': & fuis apertis criminibus denotentur, atque ab omni fubmoti Ecclefiarum limine penitus arceantur : cum omnes Hæreticos illicitas agere inter oppida congregationes vetemus. At fi quid eruptio factiofa tentaverit, ab ipfis etiam urbium mænibus exterminato furore propelli jubemus : ut cunctis Orthodoxis Episcopis, qui Nicænam fidem tenent, Catholicæ Ecclefiæ toto orbe reddantur. Dat. 1111. Id. Jan. CP. FL. EUCH. & FL. SYAGRIO CC. Coss. 381.

• Animi obftinatioris dementiam] D. Cyprianus epift. 4 2. Cornel. Hoc enim vel maxime, frater, & laboramus & laborare debemus, ut unitatem a Domino & per Apoftolos nobis fuccefforibus traditam, quantum poffumus obtinere curemus: & quod in nobis eft palabundas & errantes oves, quas quorumdam pervicax factio & hæretica tentatio a matre fecernit, in Ecclefiam colligamus; illis remanentibus qui in obftinatione fua vel furore perfeveraverint, & ad nos redire noluerint, difcretionis & feparationis a fe facta & Ecclefiæ derelicta ipfi rationem Domino reddituri. D. Auguftinus epift. 162. Sed qui fententiam fuam, quamvis falfam atque perverfam, nulla pertinaci animofitate defendunt, præfertim quam non audacia præfumptionis fuæ pepererunt, fed a feductis atque in errorem lapfis parentibus acceperunt, quærunt autem cauta follicitudine veritatem, nequaquam funt inter Hæreticos deputandi. Vide Can. Dixit Apoftolus quæft. 24.

Nicena fidei, &c.obfervantia femper manfura] Leo epift. 78. ad Leonem Imperatorem. Non effe omnino inter Catholicos computandos qui definitiones venerabilis Synodi Nicenæ, vel fancti Chalcedonenfis Concilii regulas non fequuntur: cum utrorumque fancta Decreta & Evangelico & Apoftolico fit manifeftum fonte prodire. 2 Ougovora ] D. Ambrofius lib.3. de fide ad Gratianum cap. ult. Nam quid eft aliud quod Homoufion Patrinolint filium dici, nifi quia nolunt verum Dei filium confite

« VorigeDoorgaan »