enitendum haberemus, ut, quod parentibus datur, et orbis probaretur; honoremque paucorum ce accipiendum, quo inducunt medici pilulas auro vel argento; ut inducuntur crufta vel tectorio parietes, ut pigmento tabulae : medicorum aperta bic mentio: de quibus Lucret. 1, 935 et 4, 13. Nam veluti pueris abfinthia tetra medentes Cum dare conantur prius oras pocula' circum Contingunt mellis dulci flavoque liquore etc. Poterat etiam inducunt. G. Argutatus erat cum aliis h. 1. Gesnerus, qui monuerat vocem illam eo fenfu accipiendam, quo inducunt medici pilulas auro vel argento, aut inducuntur crulla vel tectorio parietes, vel pigmento tabulae. Sed fimpliciorem fenfum contextus docet. Ut enim in prothefi Plinius dixerat cibos alloquiis profequi, ita in apodofi, munus, a le propofitum, comitate orationis inducere, h. e. ita exhibere, ut id fimul oratione blanda et comi profequaris et commendes. Hoc enim munus, quo annuos fumtus in alimenta ingeniorum pollicebatur, quia non erat populare, h. e. non ita gratum populo, ut munera gladiatoria aut ludi oculo. rum auriumque voluptatibus fervientes, egebat commendatione et incitatione quadam orationis, ut recte acciperetur et placeret, E. Placuit eadem ratio 1. A. Ernefio: vid. Gesneri ad eum epiftola Plinianis praelixa. Altera illa interpretatio, inepta magis quam arguia, a gravitate orationis mirum quantum abhorret. S. quod parentibus datur) Plinius alimenta promifit pueris ingenuis: hoc munus proprie ad eorum parentes pertinet, qui alendorum liberorum fuorum one. re levarentur: hoc orbis etiam, qui numquam fufcepiffent liberos, vel amififfent fufceptos, probari cupit, ad quos fructus illius liberalitatis non pertineret. *Talia adnotare fuperfluum videri poterat, nifi unus itemque alter eorum, qui hac provincia ante nos functi funt, loco per fe claro tenebras fedulo offudiffet; id quod femel monitum ad plures oblervationes noltras aequus lector transferet, et fi qua in facili nimis re explicanda operam nos abuti videat, hanc effe cauffam fufpicetur, quod aliquis male, noftro quidem iudicio. eundem locum interpretatus fit. G. Rom. quod parentibus dabatur, recte. H. Sic et Cortius, Laudo. S. Porro et exfpectarent et mererentur) Haec optimorum quorumque librorum lectio, fed aliter, quam adhuc factum, interpretanda. Beneficium Plinii primo non ad orbos liberis pertinet, fed ad folos parentes ingenuorum, quibus alimenta deftinavit. plures erant in hac altera etiam clafle, quam ut ad omnes pervenire eodem tempore liberalitas illa, quantumvis magna, poffet. Enitendum igitur fibi fuiffe ait Secundus nofter, ut plures illi, qui non ftatim frui poffent beneficio luo, paucorum honorem et exfpectarent patienter, dum ad iplos quoque volventibus annis perveniret, et interim dignos fe illo praeftarent, eumque mererentur. *Haec puto plana, neque monenda adeo, nifi de orbis, qui liberos fibi nafcituros fperarent, ac de his, qui beneficio Principis ius liberorum confequerentur, hic commentari alicui vifum effet. G. Rom. ceteri patienter et expectarent et mirarentur, quod non damno. H. Quod olim legebatur, ceteri patienter et fpectarent et mirarentur, tantum abeft, ut abfonum putem, ut noftrae lectioni paene praeferam. imitarentur. 13 teri patienter et exfpectarent et mererentur. Sed ut tunc communibus magis commodis quam privatae iactantiae ftudebamus, quum intentionem adfectumque muneris noftri vellemus intelligi; ita nunc in ratione edendi veremur, ne forte non aliorum utilitatibus, fed propriae laudi ferviffe 14 videamur. Praeterea meminimus, quanto maio-re animo honeftatis fructus in confcientia, quam in fama, reponatur. Sequi enim gloria, non appeti, debet; nec, fi cafu aliquo non fequatur, idcirco quod gloriam non meruit, minus pulchrum 15 eft. li vero, qui benefacta fua verbis adornant, non ideo praedicare, quia fecerint, fed ut praedicarent, feciffe creduntur. Sic, quod magnifi a Catanaeo enotatum, pro quo in aliis corrupte incitarentur, gloffema eft ineptum grammatici, qui mirarentur explicare vellet. Servius ad Virgil. Aen. VIII, 517.: ,,Miretur. Imitetur. Lucanus 1X, ,,807. Miratoremque Catonis, ,,id eft, imitatorem: optima enim ,,ingenia neceffe eft ut ea, quae ,,mirantur, imitentur." S. 13 intentionem adfectumque muneris noftri) Rom. intentionem effectumque muneris noftri. H. neftatis in confcientia fructus, quam in fama. H. gloriam non meruit) Notabilis locus, de quo iam obfervavit Cafaubonus, mereri hic non ad dignitatem et mercedem referri, fed fimpliciter elle confequi, ruYXáve. Confirmat hanc notionem Cortius: fed mavult tamen codicis Medicei fide negationem omittere, quo facto vis confueta verbi meruit retinetur. G. Rom. quod gloriam meruit. H. Eft haec omnium codd. lectio, Delenda negatio huius aliorumcui male, opinor, lacobi Bono- que librorum auctoritate. Optime nienfis coniecturam praetulerunt. Heulingerus in Obfervat. AntiPlinius enim ut privatae fufpicio- barb. p. 414. I.:,,Merere, pro nem iactantiae effugeret, largitio-,,confequi, Plinio tribuunt invito uis fuae et confilium et effectum,,lib. 1. epift. VIII. 14. ubi ediComenfibus explicare debebat.,,derunt: Sequi enim gloria, Intentio de confilio dictum ra- ,,non appeti, debet; nec, fi rum puto: an iure Nolenius,,cafu aliquo non fequatur, idLex. Antib. col. 585. f. et,,circo, quod gloriam non meruSchwarzius ad Plin. Panegyr. p.,,it, minus pulchrum eft. Legen353. fufpectae latinitatis exemplis,,dum enim eft, quod gloriam annumerent, dubito. Terentius,,meruit, idque in optimis exemAndr. IV, 3, 18.: Repudio, quod,,plaribus exftat. Plinii aetate illa confilium primum intenderam.,fignificatio nondum ita erat perSalluftius lug. c. 107. Deinde,,vulgata: etli eam fibi in Plauto paucis diebus, quo ire inten-,,quoque, Terentio et Cicerone derant, perventum. S. ,,reperiffe vifus eft Gronovius ob14 quanto maiore fama) ,,fervat. in fcriptor. ecclef. cap. Rom. quanto maiore animo ho- VII. p. 76." S. 02 Vereor 17 cum referente alio fuiffet, ipfo qui gefferat recenfente, vanefcit. Homines enim quum rem deftruere non poffunt, iactationem eius inceffunt. Ita fi filenda feceris, factum ipfum; fi laudanda, quod non fileas ipfe, culpatur. Me vero peculiaris 16 quaedam impedit ratio. Etenim hunc ipfum fermonem non apud populum, fed apud decuriones habui; nec in propatulo, fed in curia. ergo, ut fit fatis congruens, quum in dicendo adfentationem vulgi acclamationemque defugerim; nunc eadem illa editione fectari: quumque plebem ipfam, cui confulebatur, limine curiae parietibusque discreverim, ne quam in fpeciem ambitionis inciderem; nunc eos etiam, ad quos ex munere noftro nihil pertinet praeter exemplum, velut obvia oftentatione conquirere. Habes cun- 18 ctationis meae cauffas: obfequar tamen confilio tuo, cuius mihi auctoritas pro ratione fufficit. Vale. IX. Hortatur ad feceffum, propter ftudia, et innocentiam ruris, urbanae vitae nugis praeferendum. C. PLINIVS MINVTIO FVNDANO SVO S. Mirum eft, quam fingulis diebus in urbe ratio aut conftet aut conftare videatur, pluribus cunctisque 15 ipfo qui gefferat recenfente) Rom. ipfo qui gefferit recenfente. Deinde: fi laudan da non fileas, ipfe culparis, quod unice verum eft, dum modo quod non fileas retinueris, et prius ipfum deleveris. H. Amplector crifin Heulingeri,quam et alii libri ex parte tuentur. S. 17 obvia oftentatione) Quae ultro occurrit omnibus, iisque fe iactat atque ingerit, quod ambitionis eft. Adeo nihili non videtur vox e bonis libris prolata, ut potius alterum adfentatione a mala manu effe appareat. Cui enim adfentaretur editione, de qua hic fermo eft? Sed oftentator conquirere et cogere ftudet homines, qui fe admirentur, Libi plaudant. G. Rom. velut obvia affentatione, male. H. S. 18 pro ratione fufficit) Rome pro ratione fufficiet. H. Sic et Cortius. Probo. IX, 1 ratio - conftet) Finge tempus elle primo in tabulis ac cepti; deinde negotia diei uniuscuiusque, in quantum fuam fibi f 2 non conftet. Nam, fi quem interroges, Hodie quid egifti? refpondeat, Officio togae virilis interfui; fponfalia aut nuptias frequentavi; ille me ad fignandum teftamentum, ille in advocationem, ille 3 in confilium rogavit. Haec quo die feceris, necellaria; eadem, fi quotidie fecifle te reputes, inania videntur, multo magis quum fecefferis. temporis particulam unumquodque pofcit, in expenfis induci: fi igitur illa acceptorum et expenforum aera aequales fummas efficient; conftare dicetur ratio. Atque hoc ita fit, fi fingula utriusque capitis aera inter fe conferantur. Verum fi menfes et annos et vitam cum quantumvis magno numero negotiorum eius modi compares, ratio non amplius conftat, fed expenfa videtur nimia. G. Simplicior tamen mihi videtur, et huic loco aptior Gierigii fententia, rationem conftare, quando quis finito die reperiat, omnia negotia fuiffe neceffaria et probanda. Nempe diebus fingulis negotia urbana, ut neceffaria, probamus; fed fi quotidie eadem feciffe reputamus, tum inania et frigida illa nobis videntur. h. e. ea, quibus nihil proficitur, cum nec animum iuvent, nec ingenium acuant, neque honeftate et liberalitate fua delectent. E. Meo quidem fenfu Gesneri ratio praeftat. S. cunctisque) Et maioribus auctoritatibus nixa eft haec lectio, et fententiam parit meliorem. Cunctis eft univerfis fimul fumtis. Eodem fenfu legitur cunctaque in Mediceo libro, intell. ratio, quod probat Cortius. iunctisque, vulgatum, non ita commodum eft. G. Haec puto rectius fe habere, quam rationes eorum, qui iunctisque defendunt vel ediderunt. Nempe in pluribus, fi a fingulis diftinguuntur, iam ineft notio iunctorum, nam hac coniunctione fit, ut fingulae dies plures fiant. Cuncti autem ab utroque illo genere differunt, funtque univerfi. Hos cunctos etiam Plinius expreffit his verbis: fi quotidie feciffe te reputes. Nam quod quotidie fit, id nec fingulis nec pluribus, fed cunctis diebus fieri folet. E. Rom. pluribus cunctaque non conftet, ut folus praeterea Mediceus. H. Paene affentior Cortio hanc lectionem vulgata longe doctiorem et prorfus Plinianam dicenti. Sic omnis de hoc loco fluctuatio facile fedatur. Quid I. A. Ernestio vifum fuerit, vide in Gesneri ad eum epiftola. Ceterum de confufione vocum cunctus et inn ctus vid. Drakenb. ad Liv. 3, 66, 5. S. 2 Officio togae virilis) Quam folenne fuerit, illum diem, quo, pofita praetexta, virilem togam puram fumerent, officio et celebritate amicorum obire, notum v. g. ex Sueton. Claud. 2. Togae virilis die, circa mediam noctem, fine follemni officio lectica in Capitolium latus eft. Idem auctor de Caligula ut peculiare notat c. 10. Uno atque eodem die togam fumfit, barbamque pofuit: fine ullo honore, qualis contigerat tirocinio fratrum eius. Verum Auguftus ob id iplum officium Confulatum bis fumfit, ut Caium et Lucium filios, ampliffimo praeditus magiftratu, fuo quemque tirocinio deduceret in forum. G. Sueton. Aug. c. 26. Tunc enim fubit recordatio, Quot dies quam frigidis rebus abfumfi? Quod evenit mihi, post- 4 quam in Laurentino meo aut lego aliquid, aut fcribo, aut etiam corpori vaco, cuius fulturis animus fuftinetur. Nihil audio, quod audiffe, 5 nihil dico, quod dixiffe poeniteat: nemo apud me quemquam finiftris fermonibus carpit; neminem ipfe reprehendo, nifi unum me, quum parum commode fcribo: nulla fpe, nullo timore folicitor, nullis rumoribus inquietor. Mecum tantum et cum libellis loquor. Rectam fince- 6 ramque vitam! dulce otium, honeftumque, ac paene omni negotio pulchrius! pulchrius! O mare, o littus, verum fecretumque MouseTov! quam multa invenitis, quam multa dictatis! Proinde tu quo- 7 que ftrepitum iftum inanemque discurfum, et multum ineptos labores, ut primum fuerit occafio, relinque, teque ftudiis vel otio trade. Sa-8 tius eft enim, ut Attilius nofter eruditiffime fimul et facetiflime dixit, qtiofum effe, quam nihil agere. Vale. P. 715. de Mardonio: ¿ δὲ, περιχαρής γενόμενος, καὶ ἐπαρθείς ψυχρή νίκη, έπηκε κ. τ. λ. ubi interpres perite: et frigida victoria elatus. S. 5 finiftris fermonibus carpit) Sic et Rom. H. unum) tamen Arntzen. ad Paneg. 93, 3. et ait vitiofe effe in editis tum. G. otiofum effe) Quieti animi et bonis literis vacare, nullis negotiis moleftis impeditum, potius Non Arntzenius, fed Livine- eft, quam nihil agere, b. e. ius. S. 6 Rectam finceramque vitam) Rom. O rectam finceramque vitam. Proxime inde: verum facretumque μουσῶν. Η. fruftra et nequidquam occupari, movere, fed nihil promovere etc. lam laudarunt hic viri docti Scipionis vocem ex Cic. off. 5, 1. Se nunquam minus otiofum ef fe, quam cum otiofus fit. G. |
