P. Petri Galtruchii AURELIANENSIS SOC. JESU Hoc eft TOTIUS, 6 Geographie, i Arithmetica,75 Gnomonica, Clara, Brevis & accurata Inftitutio. In gratiam ftudiofæ Juventutis adorata. LONDIN Í, Typis M. Clarke, Impenfis Richardi Green, PRÆFATIO AD UNIVERSAM MATHEMATICAM, M Athematica, feu Mathefis, græca vox eft,' que Difciplinam fignificat. Quod quidem nomen, etfi facultatibus aliis commune est, bæc tamen illud fibi veluti proprium vindicavit, ob fpecialem certitudinem ac evidentiam tum principiorum, tum conclufionum. Olim pueris, antequam ex Grammatica facerent gradum ad Philofophiam, folebat tradi; unde Scientia Puerorum ab Ariftotele nuncupatur. Non enim habet folum in se amænitatem ac delicias, fed præterea quoque ad Philofophiam percipiendam affert commoda quàm plurima; nec volebat Plato eam ob caufam aditum fue Schola patere illi, qui Mathematicus non fuisset. Dividitur vulgo quatuor in partes, quarum prima eft Arithmetica, tum Geometria, ac deinde Mufica, Aftronomia. Quanquam loco Aftronomie alii commodius fubjiciunt Cofmographiam, feu Spberam · Mundi, que complectitur tum ipfam Aftronomiam, tum Chronologiam, feu Temporum folarium ac lunarium doctrinam iifque affinem Gnomonicam; ac A 3 demi denique Geographiam, feu Sphæram terrestrem, adjuncta Statica. Atque ita recte aiunt, Mathematicas Difciplinas per fe primo verfari circa quantitatem, vel difcretam vel continuam, five permanentem, qualis eft quantitas corporum naturalium; prout eft menfurabilis, variafque habet cum alia proportiones: five fucceffivam, qualis eft motus cæleftis. Quo tamen loco advertendum eft, quantitatem confiderari tantum fecundum fe, abftrahendo ab omni materia, quamvis de facto & à parte rei non fit nifi conjuncta materia. Eoque fenfu jactatur illud paradoxum: Quantitas Geometrica ubique eft, & nullibi,quia nullum eft corpus nifi fub quantitate, ficque eft quantitas ubique, cum tamen nullibi fit de facto, ea ratione, fub qua confideratur à Geometria. Tractationem hanc ordior ab Arithmetica, que inter alias prima eft ordine neceffitatis, & ab iis preSupponitur: ut enim tam multa paffim argumentis Geometricis demonftrari folent, fic ufui eft Geometria -Arithmetice. sch Notandum vero eft Arithmeticam & Geometriam dici patas Mathematicas, alias autem effe mixtas cum Phyfica. Item Not. 2. Ab aliis poftmodum authoribus inter Mathematicas Difciplinas numerari Opticam de varis generibus vifionis ac radiorum vifualium. Tum bis accedunt primo, Hydraulica, de iis que fiunt in aqua; fecundo Pneumatica, de iis que in aere. Sed ·istarum omnium facultatum principia fuis locis explicantur in Phyfica. Quæ autem attinent ad Ar chitecturam |
